Morgunblaðið - 12.12.2008, Qupperneq 26

26
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 12. DESEMBER 2008
Einar Sigurðsson.
Ólafur Þ. Stephensen.
Forstjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal.
Útlitsritstjóri:
Árni Jörgensen.
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á slóðinni http://morgunbladid.blog.is/
Róðurinn tilað réttarekstur
ríkissjóðs af verð-
ur landsmönnum
þungur næstu ár-
in. Fólk á orðið erfitt með að
skilja þær háu upphæðir sem
nefndar eru í umræðum um
efnahagsmál og hvaða þýð-
ingu þær hafa. Eitt er víst.
Versnandi afkoma hins opin-
bera mun hafa áhrif á hag
heimilanna í náinni framtíð.
Í gær tilkynnti ríkis-
stjórnin að hallinn á rekstri
ríkissjóðs stefndi í að verða
215 milljarðar króna á næsta
ári. Með sérstökum aðgerðum
væri hægt að minnka hallann
í 165-170 milljarða króna á
einu ári. Það jafngildir um
750 þúsund krónum á hvern
Íslending 18-80 ára. Og hall-
inn hefur aldrei verið meiri.
Til að mæta gríðarlegum
hallarekstri og skuldbind-
ingum, sem ríkið tekur á sig í
kjölfar hruns bankakerfisins,
er óhjákvæmilegt að skuld-
setja ríkissjóð verulega.
Samkvæmt spá Seðlabank-
ans frá því í nóvember verður
13% halli á ríkisfjármálunum
á næsta ári, 12% árið 2010 og
8% 2011. Ekki er gert ráð fyr-
ir að ríkissjóður verði rekinn
með hagnaði fyrr en árið 2013
samkvæmt mati Alþjóða-
gjaldeyrissjóðsins.
Til að draga úr áhrifum
þessara þrenginga á almenn-
ing í landinu er nauðsynlegt
að ríkisstjórnin bregðist
strax við.
Geir H. Haarde forsætis-
ráðherra kynnti í gær niður-
skurð ríkisútgjalda um að
minnsta kosti 35 milljarða
króna. Jafnframt á að hækka
tekjuskatt einstaklinga um
eitt prósentustig. Þetta skilar
ríkissjóði 42 milljörðum
króna betri afkomu en í
stefndi. Reyna á að spara þrjá
milljarða til viðbótar við með-
ferð fjárlagafrumvarpsins í
gegnum Alþingi.
Þrátt fyrir þessa viðleitni
ríkisstjórnarinnar minnka út-
gjöld ríkissjóðs ekki í krónum
talið milli ára miðað við áætl-
uð útgjöld þessa árs. Nauð-
synlegt er að gera betur.
Göran Persson, fyrrverandi
forsætisráðherra Svíþjóðar,
sagði í viðtali við Morgun-
blaðið í gær að öryggisnet
samfélagsins byggðist á því
að efnahagur ríkisins væri í
lagi. Það kæmi ekki af himn-
um ofan heldur yrði að borga
fyrir það. „Besta hjálpin sem
almenningur getur fengið er
að góð skikkan sé tryggð á
opinberum fjármálum af því
að ekkert er ókeypis,“ sagði
hann.
Persson sagði að íslensk
stjórnvöld yrðu að sýna
strangt aðhald í
ríkisrekstri og
rétta af fjár-
lagahallann. „Ég
gerði það og end-
aði sem einn hat-
aðasti stjórnmálamaðurinn í
Svíþjóð í áraraðir en það var
þess virði þar sem hinn kost-
urinn var verri,“ sagði Pers-
son og bætti við að við mætt-
um engan tíma missa.
Þessi orð sænska jafnaðar-
mannsins verða ráðherrar í
ríkisstjórninni, sérstaklega
þeir sem eru í sífelldri vin-
sældakeppni, að taka trúan-
leg. Forystumenn launafólks
verða líka að reyna að skilja
þær erfiðu aðstæður sem
þjóðarbúið er komið í. Við er-
um öll á sömu skútunni. Allir
verða að standa í lappirnar
eins og Persson gerði og ekki
velja verri kostinn.
Þrátt fyrir að viðbrögð
stjórnvalda nú séu ófullnægj-
andi gerir forsætisráðherra
sér grein fyrir að stíga þarf
skrefið til fulls ef marka má
ummæli hans á blaðamanna-
fundinum í gær. Þar sagði
hann að þessi niðurskurður
væri fyrsta skrefið í þá átt að
koma jafnvægi á ríkisfjár-
málin aftur en ljóst væri að
það þyrfti að taka verulega á í
þeim efnum.
Ríkisstjórnin á nefnilega
ekki marga kosti í stöðunni.
Samkvæmt samkomulaginu
við Alþjóðagjaldeyrissjóðinn
er svigrúm til að skila fjár-
lögum fyrir næsta ár með
halla sem samræmist sveiflu-
jafnandi hlutverki ríkisfjár-
mála. Það er að tekjur dragist
saman í niðursveiflu og út-
gjöld atvinnuleysistrygginga
og annarra bótakerfa aukist á
sama tíma. Hins vegar ber
ríkisstjórninni að taka fastar
á ríkisfjármálunum fyrir árið
2010 með frekari niðurskurði
útgjalda og hækkun skatta.
Tillögur gærdagsins voru
því fyrsta skrefið í sárs-
aukafullri aðlögun ríkisfjár-
mála í átt að hallalausum
rekstri ríkissjóðs. Það mun
snerta allan almenning á Ís-
landi í formi lækkandi kaup-
máttar, hærri skatta og minni
þjónustu hins opinbera.
Mikilvægt er að standa
vörð um velferðarþjónustu,
heilbrigðiskerfið, menntun og
löggæslu við þessar aðstæður
eins og ríkisstjórnin stefnir
að. Þótt ávallt megi auka skil-
virkni í rekstri grunnþjónust-
unnar viljum við hlúa að þeim
sem höllum fæti standa og
grípa þau tækifæri sem felast
í vel menntuðu fólki.
Þótt reyni á ráðamenn við
þessar aðstæður hvílir endur-
reisn íslensks samfélags á
herðum fólksins. Sú vegferð
er nú hafin.
Endurreisn íslensks
samfélags hvílir á
herðum fólksins}
Endurreisnin hafin
É
g er íhaldssamur þegar kemur að
fjölmiðlum. Allt sem þykir gam-
aldags og hallærislegt við Rík-
isútvarpið finnst mér frábært.
Dánarfregnir og jarðarfarir,
kynnarnir í sjónvarpinu, fréttastefin, sviðs-
myndirnar. Því hallærislegra því betra. Ég er
hræddur við poppaða ljósvakamiðla. Þeir eru
góðra gjalda verðir en koma ekki í staðinn fyrir
brakandi traustu leiðindin í RÚV. Ég er líka
einn af þeim sem urðu hálfskelkaðir þegar ég
komst að því að útvarpsstjóri væri kominn á
svaka laun og forstjórajeppa. Það er ekki RÚV-
stíllinn. Útvarpsstjóri á frekar að sitja inni á
skrifstofu sinni og hugsa um íslenskt mál, lesa
ljóð eftir Grím Thomsen og borða hrossabjúga.
Ég veit að það er óskhyggja en helst vildi ég að útvarps-
stjóri vissi ekki einu sinni hvað orð eins og rekstrarafkoma
eða hagræðissjónarmið þýddu. Grímur Thomsen notaði
allavega aldrei svoleiðis orð en samt var hann mikill höfð-
ingi. Ég sé hann fyrir mér veifa af hlaðinu á Bessastöðum í
gjáandi leðurstígvélum og aðsniðnum magisterjakka.
Mikil er sú mynd.
Mér líst vel á frumvarp menntamálaráðherra um sam-
drátt í umsvifum RÚV á auglýsingamarkaði. Þetta mun þó
kosta okkur skattgreiðendur aukin útlát sama hvernig
stjórnmálamenn stilla því upp. Það kann að vera óvinsæl
skoðun en mér finnst réttætanlegt að skattpína almenning
í þágu Ríkisútvarpsins. Ég vil bara vera viss um að pen-
ingarnir fari ekki í ofurlaun stjórnenda,
ímyndarvinnu eða neinskonar stórfyrirtækja-
fínirí. Ég vil að peningunum sé eytt skyn-
samlega og örugglega í ljótar en traustar
sviðsmyndir, ábyggilegan og brakandi þurran
fréttaflutning, innlent sjónvarpsefni um gler-
skurðarlist kvenna á Suðurlandi og fleira sem
lýtur að þjóðlegum fróðleik. Þetta er mín skoð-
un um hlutverk Ríkisútvarpsins og hún er al-
gengari en þið haldið.
Ímyndið ykkur hvernig samfélagið væri ef
starfsemi Ríkisútvarpsins yrði lögð niður í nú-
verandi mynd. Myndi FM957 sjá um að flytja
dánartilkynningar? „Þarna heyrðum við lagið
Sex Me To Death með Modjo Porno en talandi
um dauðann þá var Steingrímur Sigurgeirsson
trésmiður, Stallasmára 17, Kópavogi, steindauður í gær-
morgun þegar konan hans ætlaði að vekja hann. Shit Hap-
pens. Blóm og kransar alls ekki afþakkaðir enda getið þið
keypt flott blóm á dúndurverði í Garðlandi hjá Jóa Mel.“
Ef þetta eru ekki nægjanleg rök fyrir ykkur get ég sagt
eitt að lokum. Hjá Ríkisútvarpinu vinna hundruð menn-
ingarvita sem fá áhugamálum sínum og sérvisku farveg í
starfi sínu. Ef þetta fólk myndi missa starf sitt yrði sam-
félagið undir flóðbylgju af súrum sögulegum skáldsögum
um áhrifamátt kvenna á þjóðveldisöld. Betra er þó að
þessum áhugamálum sé tappað af á skynsamlegan hátt í
reglulegum útvarpsþáttum á Rás 1. Áfram RÚV!
bergur.ebbi.benediktsson@gmail.com
Bergur Ebbi
Pistill
Mikilvæg orð um hlutverk RÚV
Skíðasvæðin tilbúin
að taka á móti gestum
FRÉTTASKÝRING
Eftir Sigtrygg Sigtryggsson
sisi@mbl.is
S
KÍÐAMENN fengu fiðr-
ing þegar þær fréttir bár-
ust í vikunni að byrjað
væri að snjóa í Bláfjöllum
og búið að opna braut
fyrir göngufólk. Nú vona menn að
það farið að snjóa af krafti svo fólk
geri byrjað að renna sér niður
brekkurnar í Bláfjöllum og Skála-
felli. Síðsti vetur var alger metvetur
í skíðalöndum höfuðborgarinnar.
Opið var lengur en nokkru sinni áð-
ur eða í 72 daga. Og gestir urðu fleiri
en nokkru sinni áður, eða samtals
tæplega 76 þúsund í Bláfjöllum og
Skálafelli. Menn eru að vona að
komandi vetur verði ekki síðri, segir
Magnús Árnason, framkvæmda-
stjóri skíðasvæðanna.
Sumarið hefur verið notað vel til
framkvæmda. Í Bláfjöllum er verið
að leggja lokahönd á síðustu snjó-
girðingarnar en samtals verða lagðir
1.300 metrar af snjógirðingum þar.
Landmótun í Bláfjöllum var veru-
lega mikil í sumar en samtals var ýtt
og breytt u.þ.b. 100.000 rúmmetrum.
„Það er okkur sönn ánægja að full-
yrða að norðurleiðin (öxlin) er orðin
flottasta skíðabrettaleið á landinu,“
segir á heimasíðu skíðasvæðanna.
Einnig hefur verið lögð mikil vinna í
brekkur á suðursvæðinu og bætt við
einni æfingaleið við Tvíburana. Lýs-
ing hefur verið bætt verulega, bæði í
Bláfjöllum og Skálafelli. Lýsing hef-
ur verið aukin í Eldborg, gamli æf-
ingabakkinn við Drottninguna hefur
verið lýstur upp og einnig blindir
blettir í Kóngsgili. Þá hefur lýsing
verið bætt á suðursvæðinu. Í Skála-
felli hefur verið sett upp ný lýsing
með stólalyftunni og byrjenda-
brekkan hefur verið lýst upp. Loks
er búið að setja upp 700 metra snjó-
girðingu í Skálafelli.
Í undirbúningi er að setja upp
snjóframleiðslukerfi í Bláfjöllum og
Skálafelli, en slíkt kerfi hefur t.d.
gefið mjög góða raun í Hlíðarfjalli á
Akureyri. Það krefst mikils und-
irbúnings að koma upp slíku kerfi,
að sögn Magnúsar Árnasonar, enda
þarf að leggja vatnsleiðslur um
svæðin. Nú er unnið að deiliskipu-
lagi og því að afla leyfa fyrir starf-
seminni. Bláfjöllin eru á vatnsvernd-
arsvæði og því sérstaklega viðkvæm.
Hugmyndin er sú að Orkuveita
Reykjavíkur leggi vatnsleiðslurnar
og skíðasvæðin borgi þann kostnað
til baka með tíð og tíma. Hins vegar
ætla skíðasvæðin að kaupa sjálfan
búnaðinn til snjóframleiðslu, þ.e.
snjóbyssurnar.
Fall krónunnar hefur breytt öllum
forsendum áætlana, sem gerðar
voru. Samkvæmt lauslegri áætlun
átti verkið að kosta 300 milljónir. Við
frekari skoðun fór áætlunin upp
undir 500 milljónir og eftir fall krón-
unnar hækkaði talan í 700 milljónir.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Bláfjöllin Skíðamenn vonast til að komast í lyfturnar sem allra fyrst.
.P/
 


  !!"#$%%"
(4 1) 










SALA vetrarkorta á skíðasvæði
höfuðborgarinnar er hafin. Verð á
vetrarkortum er óbreytt frá því í
fyrra. Sérstakt tilboð er á vetr-
arkortum til 5. janúar og á heima-
síðu skíðasvæðanna er bent á kort-
in sem tilvalda jólagjöf.
Samkvæmt tilboðinu kostar vetr-
arkort fyrir fullorðna 15 þúsund
krónur, en kostar annars 22 þúsund
krónur. Vetrarkort fyrir börn kost-
ar 6.500 krónur. Einnig er hægt að
kaupa fjölskyldukort fyrir 39 þús-
und krónur og gildir það fyrir tvo
fullorðna og tvö börn. Fólk kaupir
árskortin í upphafi vetrar og það er
auðvitað háð veðri hve mikið er
hægt að nota þau. Síðasti vetur var
hagstæður, opið marga daga, og
því fékk fólk mikið fyrir peningana.
Hlutfall árskorta síðasta vetur,
samkvæmt teljara, var 7% af veltu.
Í fyrravetur voru færri dagar sem
opið var og hlutfallið 14%.
ENGIN
HÆKKUN
››