Árroði - 01.02.1947, Side 18
Athyglisvert er að sárafáir þessara manna
hafa farið til sjós, þeir sem hafa kallað sig
sjómenn hafa flestir farið \ verkamanna-
vinnu í landi.
I verksmiðjuvinnu hafa sárafáir útlending-
ar verið ráðnir. Utlendingarnir hafast við í
ýmisskonar ófullnægjandi húsnæði. Þeir búa
í hermannaskálum, skúrum og hálfbyggð-
um húsum, sem atvinnurekendurnir leggja
þeim til, ‘hver eftir sinni getu. Þó eru nokkrir
í íbúðum, sem talist geta mannabústaðir og
eru þeir þar í trássi við lög og rétt, þar sem
eitt af skilyrðum ríkisváldsins til íslenzkra at-
vinnurekenda fyrir því að þeir megi ráða út-
lendinga í sína þjónustu, er það, að útlend-
ingurinn taki ekki húsnæði frá íslenzkum
mönnum.
Lítið menningargildi hefur þetta fólk haft
fyrir þjóðina. Það 'hefur ekkert nýtt flutt með
sér, sem til framfara heyrir og hafa lands-
menn lítið eða ekkert af því lært í bættum
vinnuaðferðum, enda er verkhæfni þess ekki
til fyrirmyndar almennt.
Iðnaðarmennirnir eru varla hæfari til þeirra
starfa, sem þeir ráða sig til, 'heldur en venju-
legir íslenzkir gerfismiðir, enda leikur nokkur
vafi á um iðnaðarnám allmargra þessara
manna.
Islenzk alþýða lítur þetta fólk nokkru horn-
auga og ekki að ástæðulausu. Menn eru ekki
á einu máli um nytsemi þess fyrir land og
lýð. Margir álíta að okkur liggi ekki meira
á að byggja íbúðarliús og atvinnutæki lield-
ur en við sjálfir orkum á hverjum tíma.
Því takmark alþýðunnar er fyrst og fremst
nóg atvinna handa öllum, sem unnið geta í
lengd og bráð og að sjálfsögðu fylgir því
krafan um að allir vinni, sem unnið geta
sómasamlega og án undanbragða.
Nokkur þjóðernishætta stafar af þessu fólki
og tungunni stafar af því mikil hætta. Það
er ekki fátítt, þar sem dönsk vinnukona
er á heimili, að mikill hluti heimilisfólksins
tali sannkallað hrognamál til þess að gera sig
skiljanlegt við 'hina erlendu griðkonu. Hvaða
áhrif það hefur á m'ál barna og unglinga
liggur í augum uppi. Utgjöld landsmanna til
þessa fólks eru tilfinnanleg. A þessu ári til
30. nóv. var búið að yfirfæra þess vegna til
útlanda 4,3 milljónir í reiðu fé. Þar við
bætist allur sá varningur, sem fólk þetta
kaupir hér og sendir út til vina og vanda-
manna sinna. Sá varningur 'hefur kostað
dollara og annan erlendan gjaldeyri í stór-
um stíl.
Sú spurning er á lofti manna á meðal
hvort nokkur þörf sé fyrir hið erlenda verkn-
fólk. Henni er vart hægt að svara á einn
veg. Verkfræðingar, arkitektar og aðrir kunn-
áttumenn eru að sjálfsögðu nauðsynlegir við
miklar verklegar framkvæmdir og séu þeir
ekki til í landinu verður að fá þá erlendis
frá um stundarsakir. Það tekur langan tíma
að mennta menn til slíkra starfa og geta að-
kallandi framkvæmdir eigi 'beðið eftir því,
að verkfræðistörf og önnur skyld störf verði
framkvæmd hér á landi af íslendingum ein-
göngu. Nokkuð svipað er að segja um flug-
sérfræðinga, þeir hafa að vísu komið fáir, en
eru nauðsynlegir urn stundarsakir.
Þörf fyrir iðnlærða menn er mikil í orði
en minni á borði, vegna þess að hinir er-
lendu iðnaðarmenn, sem hingað koma, eru
flestir lélegir iðnaðarmenn, eins og áður
hefur verið 'bent á.
Skörðin í iðnaðinum mætti vel fylla með
dugandi íslenzkum gerfismiðum, sem margir
hafa náð góðri verkhæfni og myndu þeir ná
fullum vinnuafköstum á skömmum tíma, ef
þeir ynnu iðnaðarvinnu að staðaldri.
Það er dálÍLÍð hæpið að láta íslenzkan geríi-
smið þoka fyrir erlendum manni, sem ekki
kann betur til verks heldur en íslendingur-
inn, fyrir þá sök eina að útlendingurinn telur
18 ÁRROÐt