Nýtt kvennablað - 01.02.1942, Side 9
NÝTT KVENNABLAÐ
5
hana ckki að jöfnu að <lýpt og innihaldi við
vinnugleði handiðnanna. Mcð þessu er ég þó
ekki yfirleitt að halda á nit')ti bókalestri. þvert
á nióti. En ég veit að það er liægt að lesa bæk-
ur bæði sér til niikils gagns, lílils gagns eða jafn-
vel ógagns. En fari ungt fólk eða alþýða manna
yfirleitt að lesa meir bækur með eilthvað svip-
uðu markmiði og aðferð og gerl er ráð fyrir í
starfsemi hinna svonefndu les- og fræðsluliringa,
gæti eg trúað að bækurnar fengju aukið gildi
og innihald fyrir lesendurna.
Eg liefi nú litillega sýnt fram á, að bóklest-
in- og íþróttir, l)ótl livorttveggja gæti verið
ágætt, niuni almennt ekki geta fyllt U])p í þá
eyðu, sem vöntun handiðnanna skapar. Á seinni
árum hafa lika margir veill atlivgli gildi þeirra
og ýmsir mætir menn og konur barizt fyrir
endurvakningu þeirra. Árangurinn er líka orð-
inn sá, að handiðnirnar eru komnar inn í skól-
ana, — alll frá barnaskólum upp í æðri skóla,
en erfiðast gengur að koma þeim inn á sjálf
heimilin. Þar ætli þó fyrst og fremst að vera
þeirra heiðurssess. I skólunum ]>ykir mörgum
unglingnum handiðnirnar . vera eitt allra
skemmlilegasta viðfangsefnið, en meiri hlutinn
af þeim leggur þær samt á hilluna þegar heim
kemur. Orsakirnar til þess eru eflaust margar,
meðal annars, að unglingnum finnst hann
kunna oflítið til þess að geta unnið lieima upp
á eigin spýtur. Þá er vöntun á efni og áhöldum,
og ef til vill elcki sízl það, að nú nýtur hann ekki
lengur þcirra örvandi áhrifa, sem starfandi fé-
lagar og samvinna við þá i skólanum hafði
beinl og óbeint á hann. Og svo renna þá tóm-
stundirhar heima, eftir sem, áður, inn í gráleita
og gleðilitla auðn starfleysisins og tilgangsleys-
isins. Hér ér það sem félög - eins og ungmenna-
félög og kvenfélög eiga að koma heimilunum
og unga fólkinu lil hjálpar, og liafa lika víða
gert. Geta þau það á margan liátt, svo sem með
námskeiðum og leiðbeiningarstarfi í handiðn-
um, mcð ]>vi að styrkja sameiginleg innkaup
á efni og áhöldum og slanda fvrir sýningum
á munum og jafnvel sölu o. s. frv. Slik starf-
semi er heimilum, og einstaklingum ómetanlegur
sluðningur og hvalning, til að léggja sig fram
og ná sem bezlum árangri. Hvað handiðnunum
sjálfum við kæmi, væri eðlilegast að ullariðnin
skipaði oftast öndvegið. Til hennar er efnið
oftast auðfengið, og fjölmargt hæði fagurt og
gagnlegt má vinna úr ullinni, auk vélprjónuðu
flíkanna, En bezt væri þó, að handiðnirnar gætu
HUGRÚN:
KVÖLD.
Sit éff í rökkri og’ rýni út í bláinn,
röltið ég heyri í klukkunni minni.
Bierast í garðinum bleikfölnuð stráin,
börnin jiau sofa í hvílunni sinni.
Hálffleygar vonir í ljóðin mín læðast,
Ijósþyrstar myndir í huganum fæðast.
Þreytan er horfin, nú ekkert mér amar,
við áhyggjur lífsins því sízt er ég bundin.
Langt fram í tímann ég lít ekki framar,
læt ég mér nægja hver augnabliksstundin.
Ilurfu í útlcgða.r blámóðu bjarrna
bernskunnar draumar, sem vökvuðu hvarma.
Ég átti mér hallir svo háar og glæstar,
sem hamingjan leyfði mér aldrei að byggja.
Stormhviður áranna stóðust þær fæstar,
á stríðsvöllum æskunnar brotnar þær liggja.
Fall þeirra cr mikið, þó langt sé frá liðið,
það logar í rústunum innan við hliðið.
Hversdagsins ys er mér erfiður stundum,
einveru þrái ég, kvöld eins og þetta.
Hugurinn reikar í laufföllnum lundum,
unz langar hann þreyttan í svefninn að dctta,
bænirnar mínar þá bið ég i liljóði.
Hann blessar mér hvíldina, faðirinn góði.
verið lalsverl fjölbreyttar, enda þegar til niarg-
ar greinar af þeim (vefnaður, útprjón, útsaum-
ur, útsögun, tréskurður, teiknun, leðurvinna,
smíði á einföldum Iiúsinuuum í þjóðlégum, stíl o.
s. frv.j.Því fjölhreyltari,sem handiðnirnar, væru
því líklegía er, að áhuga og sérhugðan einstakl-
inganna yrði fullnægt. Og hvað væri svo eðli-
legra og heilbrigðara, en að út um, sveitirnar
sjálfar risu svo upp smá-vinnustofur, þar scm
ýmsir bæði karlar og konur stunduðu svo
áfram sína áhuga iðn — sem atvinnugrein að
einhverju levti, að minnsta kosti að velrinum.
Á þann liátt gæti skapast meira jafnvægi í iðn-
aðinum, milli sveita og kaupstaða. Sveitirnar
yrðu sjálfstæðari — verklega — og hefðu upp
á fjölbreyttara starfslíf að hjóða unga fólkinu.
Væri ef til vill fullkomlega athugavert, hvort
ekki væri full þörf á að flýta fyrir slíkri þróun,
ef liægt væri.
Að síðustu aðeins þetta: Komi sú tið, að
fólksstraumurinn verði að hætta að streyma úr
sveitunum lil bæjanna, heldur jafnvcl beinast
þangað aflur, að meira eða minna leyti, þá verða
auknar handiðnir i sveitunum eitt af þeim skil-
yrðum. sem verða að koma, ef slílc straumbreyt-
ing á að takast og takast vel.