Morgunblaðið - 16.07.2009, Blaðsíða 8
8 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. JÚLÍ 2009
Eftir Svanbjörgu H. Einarsdóttur
svanbjorg@mbl.is
SVÍNAFLENSAN hefur skotið
heiminum skelk í bringu. Skortur á
viðbrögðum og upplýsingum hefur
þó vakið meiri ugg en pestin sjálf hjá
móður ungrar stúlku sem er veik af
svínaflensu. Konan sem hefur
stumrað yfir fárveikri dóttur sinni
síðan á laugardag, og er nú sjálf orð-
in veik, segir helsta ráð lækna við
spurningum um pestina vera ábend-
ingu um vefslóðina influensa.is.
„Það hefur komið mjög á óvart að
það virðist ekki fara neitt ferli af
stað í kjölfar veikindanna. Við pauf-
umst bara hér um hundveikar, tök-
um inn Tamiflu og verkjalyf, og líður
eins og við séum einar í heiminum.“
Grímuklæddur ráðalaus læknir
Tvær dætur konunnar komu til
landsins á miðvikudag í síðustu viku
frá Bandaríkjunum. Á föstudags-
kvöld byrjaði yngri dóttirin að kenna
sér meins í hálsi og var orðin veru-
lega veik morguninn eftir. „ Hún var
svo óskaplega veik að svínaflensan
kom strax upp í huga minn. Ég
hringdi á Læknavaktina og sagði frá
grunsemdum mínum. Læknir kom
eftir klukkustund, íklæddur græn-
um sloppi og með grímu fyrir vit-
unum. Mér fannst það gefa til kynna
að alvarleiki málsins væri mikill.
Hann skoðaði dóttur mína og tók
sýni. Ég þurfti hins vegar að ganga á
eftir upplýsingum um hvenær og
hvernig við gætum fengið grein-
inguna. Ekki vorum við heldur upp-
fræddar um hvernig haga skyldi
samskiptum við aðra fjölskyldu-
meðlimi og hvort við ættum að vera í
einangrun. Við tókum þó þann pól í
hæðina að halda manni mínum og
syni sem mest frá hringiðu veikind-
anna. Þeir hafa því að mestu verið
sviptir heimili þessa dagana,“ segir
konan og reynir að hlæja máttleys-
islega. Hún kveðst hafa spurt lækn-
inn hvort ekki væri ráðlegt að taka
sýni úr eldri dótturinni. Hann sagð-
ist ekki telja ástæðu til þess þar sem
hún væri einkennalaus. Hún er farin
til Þýskalands og hefur ekki kennt
sér meins. Konan segist einnig furða
sig á að hvorki vaktlæknirinn né
heimilislæknir fjölskyldunnar hafi
spurt um undirliggjandi sjúkdóma.
Að vísu séu þær blessunarlega
hraustar en eðlilegt hefði verið að
kanna málið.
„Ég hef engin svör fengið við
mörgum knýjandi spurningum. Er
ég smitberi núna þegar ég er orðin
veik eða var ég það kannski áður en
einkennin létu á sér kræla? Gátu
stelpurnar smitað einhvern í flug-
inu? Er dóttir mín sem ekki veiktist
ef til vill smitberi? Smitaði ég
kannski einhvern þegar ég fór út í
búð um helgina?
Kærastinn fárveikur í sóttkví
Spurningarnar virðast réttmætar
því kærasti veiku stúlkunnar veiktist
á sunnudaginn. Hann hefur smitast
áður en stúlkan fékk flensueinkenni.
„Hann var úti á landi þegar hann
veiktist hastarlega. Fékk skelfileg
uppköst, niðurgang og missti með-
vitund. Hann var í skyndi lagður inn
á sjúkrahús í einangrun. Hann er
sem betur fer á batavegi og kominn
heim til sín. Sóttvarnalæknir hefur
verið í sambandi við hann en enginn
hefur talað við okkur. Núna er ég að
basla við að fá niðurstöðu úr minni
greiningu. Ég hringdi á rannsókn-
arstofuna en upplýsingar eru bara
veittar læknum. Heimilislæknirinn
er í fríi og nú er að finna annan lækni
til að hringja í. Þetta eru mjög und-
arlegar boðleiðir sem fárveikt fólk
ræður illa við. Kannski er ég bara að
skvetta olíu á eld og kannski ýta
veikindin undir hræðslu. En mér
finnst að það verði að leiðbeina
læknum um hvernig beri að fræða
og fylgjast með sjúklingum. Það þarf
að huga að ferli áður en hugsanlegur
svínaflensufaraldur brestur á.“
Fárveikar og fátt um ráð
Morgunblaðið/Ómar
Flensulyf Mæðgurnar, sem liggja veikar með svínaflensu, hafa fengið lyfið Tamiflu en að auki hefur kærasti dótt-
urinnar sýkst. Móðirin segir lækna helst bregðast við spurningum um pestina með því að benda á influensa.is.
Móðir og dóttir sem eru báðar veikar af svínaflensu gagnrýna skort á upplýsingum og viðbrögðum
frá læknum og yfirvöldum Upplifa sig einar í heiminum Gengur illa að fá niðurstöðu úr greiningu
Í HNOTSKURN
»Ísland hefur tryggt sér300 þúsund skammta af
bóluefni gegn flensunni.
»Bóluefnið er nýtt og því afskornum skammti.
»Skilgreindir verða áhættu-hópar sem fyrst verða
bólusettir.
»Ekki er þörf á að bólusetjaþá sem þegar hafa smitast.
»Tamiflu og Relenza eruhelstu inflúensulyfin.
Staðfest tilfelli inflúensu A (H1N1),
betur þekkt sem svínaflensa, eru
orðin sjö á Íslandi. Konan sem seg-
ir sögu sína hér bíður enn niður-
stöðu. Skráð dauðsföll af völdum
veikinnar eru 589 í heiminum og er
dánarhlutfall svipað og í árs-
tíðabundinni flensu. Fólk með und-
irliggjandi sjúkdóma er í mestri
hættu á alvarlegum veikindum. Þó
hefur verið greint frá stöku dauðs-
föllum hjá fullfrísku fólki. Oftast
veldur sýkingin inflúensulíkum
einkennum sem ganga yfir. Von er
á bóluefni til landsins í haust sem
mun duga fyrir ríflega helming
þjóðarinnar. Nauðsynlegt verður
að greina og bólusetja fólk í helstu
áhættuhópum.
Sjúkdómseinkennin
Konan í viðtalinu lýsir sjúkdóms-
einkennum sínum og dóttur sinnar
svo: „Þetta byrjar sem særindi í
hálsi og leiðir út í eyru. Fljótlega
fer að bera á einkennum í öndun-
arfærum og miklum þyngslum fyr-
ir brjósti. Flensunni fylgja miklir
beinverkir, hár hiti og gríðarlegt
máttleysi. Við minnstu áreynslu
eins og að standa upp eða ganga
er hætta á að falla í yfirlið. Einnig
fylgja uppköst og jafnvel niður-
gangur.“
Staðreyndir og sjúkdómseinkenni
Eftir Sigrúnu Rósu Björnsdóttur
sigrunrosa@mbl.is
LÁNAKJÖRIN hljóðuðu upp á
óverðtryggt kúlulán sem bar 14,5%
vexti. Þeir greiðast á hálfsárs fresti
og eru í skilum að sögn Indriða H.
Þorlákssonar, aðstoðarmanns fjár-
málaráðherra. Höfuðstóllinn sem
kemur til greiðslu í janúar 2016,
stendur nú í 23 milljónum punda en
Seðlabanki Íslands (SÍ) hefur greitt
niður 7 milljónir punda af láninu.
Umreiknað er lánið 5,6 milljarðar.
Segir Indriði upphæðina ekki háa
miðað við það sem þekkist í dag.
Hann segir verðbólguþáttinn hafa
haft söguleg áhrif á lánið líkt og ger-
ist með Icesave, komi til endur-
greiðslu á þeim. Þau verði viðráð-
anlegri vegna verðbólguáhrifa þrátt
fyrir vextina, þar sem lánin séu
óverðtryggð og til lengri tíma.
Sé þessi 30 milljóna punda lántaka
skoðuð út frá vergri landsfram-
leiðslu (VLF) þess tíma og svo aftur
dagsins í dag eru hlutföllin allt önn-
ur. Á vef Hagstofu Íslands sést að
VLF árið 1984 nam 89,4 milljörðum
króna á verðlagi þess árs. Þá voru 30
milljón pund á gengi þess tíma sam-
kvæmt Seðlabanka 1,2 milljarðar
króna. Hlutfall barnalánsins af VLF
þá, var samkvæmt þessu 1,34%. Til
samanburðar nema erlendar skuldir
þjóðarinnar með Icesave, fari málið
svo, um 200% af VLF.
Lítið á móti Icesave
Höfuðstóll barnalánsins nam á sínum tíma 1,3% af hreinni
landsframleiðslu á móti um 200% vegna viðbótar af Icesave
Morgunblaðið/Ómar
Lántaka Barnalánið var kallað svo af þeim sem gagnrýndu lántökuna,
þar sem það væru börn lántakenda sem þyrftu að borga það.
» Höfuðstóllinn nú nemur 23 milljónum punda.
» Árlegir vextir 14,5% eru í skilum.
» Óverðtryggt kúlulán sem greiðist upp 2016.
» Lokagreiðsla m.v. núverandi gengi er 23 millj-
ónir punda eða um 5,7 milljarðar króna.
Árin 1981 og 1984 tók ríkissjóður
lán að upphæð 15 milljónir punda
hvort í gegnum Hambros-banka í
London. Þau voru síðan sam-
einuð og höfuðstólinn þá orðinn
30 milljónir punda.
JÚLÍTILBOÐ
54.990
VERÐ FRÁ
- gott úrval
kaffivélar
– mest seldu sjálfvirku kaffivélarnar á Íslandi um árabil