Saga - 1992, Side 157

AÐDRAGANDINN AÐ HERVERND ÍSLANDS 1941
155
Áhrifa hersetu Bandaríkjamanna gætti þegar í stað á íslandi, en
færa má rök að því að áhrifin sem hersetan hafði á Bandaríkin sjálf
hafi ekki síður verið djúptæk. Eftir síðari heimsstyrjöldina hafa
Bandaríkjamenn litið á það sem sjálfgefið að ríki þeirra væri virkur og
stöðugur þátttakandi í heimsmálunum. Engin þjóð reiknar heldur
með öðru. Par að auki einskorðast sú þátttaka ekki við ófriðartíma.
Bandaríkin koma við sögu á öllum sviðum samskipta þjóðanna hvort
sem menn telja það til góðs eða ills - á hernaðarsviði og í efnahagsleg-
um, menningarlegum og pólitískum samskiptum. Bandaríkin hafa
nú gert bandalag við fjörutfu og tvær þjóðir er gildir jafnt á friðar- sem
stríðstímum.
Öll þessi afskipti Bandaríkjamanna hafa svo lengi verið það fyrir-
ferðarmikil á vettvangi alþjóðamála að stundum er erfitt að gera sér
grein fyrir að þannig hafi það ekki alltaf verið. Ólíkt nær öllum öðrum
þjóðum voru Bandaríkin í rauninni utan hins eðlilega sviðs milliríkja-
tengsla og -samskipta fyrstu hundrað og fimmtíu árin í sögu sinni.
Þótt þau tækju þátt í heimsstyrjöld, þá var það aðeins stuttan tíma og
þau efndu ekki til neinna bandalaga að henni lokinni. Jefferson sagði
að Bandaríkin væru blessunarlega skilin frá öðrum hlutum heimsins
fyrir tilverknað náttúrunnar og víðáttumikilla hafa. Allt breyttist
þetta endanlega þann 7. júlí 1941, daginn er Bandaríkjaher kom til
íslands.
Aftanmálsgrein
1 The Gallup Poll: Public Opinion 1935-1971 e. George Gallup. Þar eru birt dæmi um
spurningar í skoðanakönnunum á þessum árum. Spurningar er vörðuðu stríð og
frið 1941 voru ekki alltaf orðaðar á sama hátt, en niðurstöður sýna að þótt flestir
Bandaríkjamenn væru fylgjandi hverskyns aðstoð við Breta og álitu að Bandaríkin
gerðust um síðir þátttakendur í styrjöldinni, þá vildi meirihlutinn ekki að nýliðar
(þ.e. þeir sem kvaddir voru til) gegndu herþjónustu utan Vesturálfu. Mikill meiri-
hluti, um 80%, sögðust ennfremur mundu greiða atkvæði gegn styrjaldarþátttöku,
ættu þeir þess kost.