Organistablaðið - 01.12.1977, Síða 19

Forðum tíð
1. ÚR ENDURMINNINGUM KRISTINS GUÐLAUGSSONAR
Söngfélag.
Ég hefi áður getið þess, að faðir minn var sönghneigður. Hann
fylgdist eftir föngum með starfsemi Péturs Guðjónssonar dóm-
kirkjuorganista og eignaðist einrödduðu sálmasöngsbókina, sem Bók-
menntafélagið gaf út 1861. En hann skorti bæði nótnaþekkingu,
hljóðfræði og tíma til þess að geta lært lögin. Voru því „gömlu lög-
in“ sungin við húslestra fram yfir 1870. En þegar Sigtryggur bróðir
minn komst til vits og ára, kom brátt í ljós ótvíræð sönghneigð hans.
Söngreglur Jónasar Helgasonar komu út 1874. Bætti það nokkuð úr
skák. Þær gáfu leiðbeiningar um að læra lög eftir nótum. Var þá
fengið langspil, sem Vilhjálmur í Kaupangi smíðaði. Eitthvert fyrsta
átakið, sem gert var til að læra lögin eftir einrödduðu Guðjónsens-
bókinni, var með þeim hætti, að eftir að níuviknafastan hófst, eg
man ekki nákvæmlega hvaða ár, var þeirri reglu komið á, að Tryggvi
tæki á hverju kvöldi langspilið og einrödduðu bókina og byrjaði að
læra það lag, sem syngja skyldi við passíusálminn sama kvöld. Var
þeim lærdómi jafnan lokið þegar kominn var lestrartími, og lagið
þá sungið. Hafði þá einnig faðir minn og jafnvel fleiri lært það að
mestu. Þannig voru lögin við alla passíusálmana lærð á þessum vik-
um, og áður en langt leið komu hin lögin í kjölfarið.
Þegar við fengum sönglagaheftið, sem söngfélagið Harpa í Reykja-
vík gaf út 1875, greip Sigtryggur hverja stund til að læra þau lög.
Sat hann oft við þaö meiri hluta sunnudaga. En þegar lögin voru
lærð, þá var að reyna við raddirnar. Þótt eg væri ungur, lærði eg
hrafl í mörgum lögum af því að heyra Sigtrygg leika þau á lang-
spilið og syngja. Þar sem öðru skárra var ekki til að dreifa, reyndi
hann þá að nota mig til að syngja lagið, svo að hann gæti sjálfur
sungið bassa.
Sigtryggur fermdist vorið 1877. Hluta úr tveimur næstu vetrum
var hann á Akureyri við söngnám og orgelleik hjá Magnúsi Einars-
syni.
Föður mínum var mikið áhugamál, að orgel væri fengið í sóknar-
kirkjuna. Hún var, ásamt jörðinni Kaupangi, eign síra Björns Hall-
dórssonar prófasts í Laufási. Sonur hans, Vilhjálmur, flutti að Kaup-
ORGANISTABLAÐIÐ 19