Morgunblaðið - 23.11.2009, Qupperneq 11

Fréttir 11VIÐSKIPTI | ATVINNULÍF
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 23. NÓVEMBER 2009
Bók fyrir fólk á aldrinum 10 til 106 ára sem hefur
gaman af að hugsa.
Hver rakar rakarann sem rakar alla sem raka sig
ekki sjálfir?
Hvað varð um týnda jólasveininn?
Er hægt að koma sjö krökkum á sex stóla,
þannig að hver hafi sitt sæti?
Getum við ferðast inn í fortíð eða framtíð og
snúið aftur?
Er talan níu tengd afmælisdögum alls frægs
fólks?
Þessar spurningar og miklu fleiri eru settar fram í bókinni
AHA! Ekki er allt sem sýnist. Í henni eru furðulegar þrautir og
þversagnir fyrir alla sem eru klárir og skemmtilegir.
Heimur hf. 512-7575, Pantanir: aha@heimur.is
Aha! - þá þarftu ekki að leita lengur að jólagjöfinni fyrir þá.
er allt sem sýnist
ÞRAUTIR OG ÞVERSAGNIR FYRIRALLA
Martin Gardner
aha!
Ekki
Átt þú klára
og skemmtilega vini
á aldrinum 10-106 ára?
Morgunblaðið/Ómar
Kaupþing Þrátt fyrir mikil áföll
varð hagnaður fyrst eftir hrun.
FRÁ því að Nýja Kaupþing var
stofnað eftir bankahrunið í fyrra,
eða frá 22. október til ársloka 2008,
hagnaðist bankinn um 4,8 milljarða
króna eftir skatta. Gengishagnaður
vegna nærri 7% veikingar krón-
unnar á tímabilinu nam rúmum 31
milljarði króna en virði útlána og úti-
standandi krafna dróst saman um
19,7 milljarða króna á þessum tíma
vegna skertrar greiðslugetu lán-
þega.
Í tilkynningu bankans, er nú nefn-
ist Arion banki, kemur m.a. fram að
tekjur frá rekstri hafi numið 31,4
milljörðum. Hreinar vaxtatekjur
voru 4,2 milljarðar og hreinar þókn-
unartekjur 1,3 milljarðar.
Kostnaðarhlutfall bankans var
19,5% en að teknu tilliti til geng-
ishagnaðar og óreglulegra liða í
kostnaði er kostnaðarhlutfallið
49,5%.
Heildareignir Nýja Kaupþings
voru 641,2 milljarðar í lok árs 2008
og eigið fé nam 76,9 milljörðum.
Arðsemi eigin fjár var 39,4% miðað
við heilt ár og hagnaður á hlut var
0,38 krónur.
Gróði fyrst
eftir hrun
Virðisrýrnun um
20 milljarða króna
Þetta helst ...
● FÉLAGIÐ Titan Global, sem Jónas
Tryggvason, fv. framkvæmdastjóri hjá
Actavis, veitir forstöðu, hefur óskað eft-
ir viðræðum við Faxaflóahafnir um
gerð og undirritun viljayfirlýsingar um
úthlutun lóðar fyrir gagnaver á Grund-
artanga. Bréf þessa efnis var lagt fyrir
stjórn Faxaflóahafna sl. föstudag og var
hafnarstjóra falið að taka upp við-
ræður við Jónas og aðra forsvarsmenn
Titan Global. Fram hefur komið í Morg-
unblaðinu að félagið hefur um nokkurt
skeið undirbúið gagnaver hér á landi.
Hefur Titan átt viðræður við mörg stór-
fyrirtæki um að koma hingað.
Titan Global vill gagna-
ver við Grundartanga
● SAMBAND ís-
lenskra sparisjóða
efndi til aðalfundar
í Reykjanesbæ um
helgina. Samþykkt
var ályktun þar
sem sparisjóðirnir
heita því að taka þátt í uppbyggingu ís-
lensks samfélags og bæta fyrir sinn
þátt í þeim vanda sem við er að kljást.
Skorar fundurinn á stjórnvöld að koma
með öllum ráðum í veg fyrir að það við-
skiptasiðferði, sem komst á í kjölfar
einkavæðingar bankanna, nái fótfestu
að nýju.
Í ályktuninni segir einnig að þótt
margir sparisjóðir séu laskaðir eftir
undangengin áföll hafi þeir þrátt fyrir
allt flestir enn staðið af sér bankahrun-
ið. Þeir hafi nú samið við innlenda og
erlenda lánardrottna sína en þurfi að-
eins tímabundna aðkomu ríkisins til að
komast í gegnum erfiðleikana. Kynnt
var á aðlfundinum ný vörumerkjakönn-
un Capacent sem sýndi að sparisjóð-
irnir hafa jákvæðasta ímynd fjármála-
fyrirtækja hér á landi. Var könnunin
gerð 21. október til 2. nóvember sl.
Sparisjóðir vilja taka
þátt í uppbyggingunni
fyrri hluta ársins. Eðli málsins sam-
kvæmt hefur krafan lækkað enn frek-
ar hjá einstaka útgefendum. Eftir-
spurn mun hafa verið mest eftir
skuldabréfum útgefenda sem eru
annaðhvort í neðsta flokki þeirra sem
eru taldir fjárfestingarhæfir eða þá í
efsta flokki ruslútgefenda.
Ekki allar dyr opnar
En þar með er ekki sagt að fyrir-
tækjum og stjórnvöldum með lélegt
lánshæfismat standi allar dyr opnar.
Þrátt fyrir að ávöxtunarkrafan hafi
lækkað eitthvað er fjármagnskostn-
aður mun hærri en hann var á árun-
um 2005 til 2007. Endurfjármögnun á
þeim lánum um þessar mundir er því
dýrari og einhverjar líkur eru á því að
aðstæður verði ekki hagstæðar þegar
nýju lánin falla loks í gjalddaga.
Það svigrúm sem hefur nú myndast
til útgáfu á ruslbréfum dugar því vart
til þess að leysa vanda þeirra fyrir-
tækja sem eru einfaldlega of skuld-
sett til frambúðar. Það er kannski
ekki að furða að sérfræðingar mats-
fyrirtækisins S&P velti því fyrir sér
hvort hætta stafi ekki af þessari vax-
andi eftirspurn eftir ruslbréfum að
undanförnu. Nýlega veltu þeir fyrir
sér hvort fjárfestar hefðu gleymt því
að alþjóðafjármálakerfið væri enn að
jafna sig eftir mesta áfall sem það hef-
ur orðið fyrir frá því í kreppunni
miklu og réðu fjárfestum að tileinka
sér öguð vinnubrögð þegar kemur að
fjárfestingum í hávaxtabréfum.
Gríðarleg ásókn í ruslbréfin
 Viðskipti með skuldabréf í ruslbréfaflokki hafa sjaldan verið meiri á evrópskum
fjármálamarkaði  Met í október er ruslbréf fyrir 6,7 milljarða evra voru gefin út
Reuters
Skuldabréf Viðskipti með alla flokka skuldabréfa hafa verið mikil í kaup-
höllum Evrópu síðustu vikurnar, ekki síst þau sem metin eru í ruslflokki.
FRÉTTASKÝRING
Eftir Örn Arnarson
ornarnar@mbl.is
ÞAÐ felst í orðanna hljóðan að ekki
er sérstaklega jákvætt að vera með
lánshæfi sem er í ruslflokki, líkt og
gerðist með Orkuveitu Reykjavíkur
nýverið.
Fjármagnskostnaður fyrirtækja
og ríkja sem skipa þann flokk er
miklu hærri en þeirra skuldabréfaút-
gefenda sem flokkast fjárfesting-
arhæfir og aðgengi að fjármagni tak-
markaðra. Þrátt fyrir það hefur verið
feikileg eftirspurn eftir hávaxtabréf-
um sem flokkast undir rusl sam-
kvæmt matsfyrirtækjunum. Á þetta
sérstaklega við evrópska fjár-
málamarkaðinn. Samkvæmt Dow
Jones-fréttaveitunni voru seld rusl-
bréf fyrir 6,7 milljarða evra í október-
mánuði og er það met í útgáfu slíkra
bréfa. Útlitið fyrir nóvember er sagt
ekki vera síðra en fjölmörg fyrirtæki
með slaka lánshæfiseinkunn hyggjast
gefa út skuldabréf og áhugi fjárfesta
er mikill.
Þróunin útskýrist af eftirfarandi:
Bankar og fjármálastofnanir halda
enn að sér höndum þegar kemur að
útlánum fyrirtækja og þar af leiðandi
þurfa fyrirtæki í leit að fjármagni að
reiða sig á skuldabréfamarkaði. Á
sama tíma eru vextir í sögulegu lág-
marki beggja vegna Atlantsála og
það ásamt aukinni áhættusækni fjár-
festa hefur beint kastljósinu að há-
vaxtabréfum fyrirtækja með lélegt
lánshæfismat.
Í krafti lögmálsins um framboð og
eftirspurn hefur þetta ástand leitt til
þess að fjármagnskostnaður við út-
gáfu ruslskuldabéfa hefur lækkað að
undanförnu. Dow Jones-fréttaveitan
bendir á í umfjöllun sinni að meðal-
ávöxtunarkrafan á slík bréf hafi verið
8,8% í október en hafi verið 10,4% á
Í HNOTSKURN
»Lánshæfismat íslenskaríkisins var sem kunnugt
er lækkað um eitt þrep af
Moody’s og er það nú í neðsta
flokki útgefenda fjárfesting-
arhæfra skuldabréfa.
» Í kjölfarið lækkaði mats-fyrirtækið lánshæfi OR og
setti það niður í ruslflokk.
Matsfyrirtækið S&P setur rík-
ið í álíka flokk og Moody’s og
endurmetur nú lánshæfið með
neikvæðum formerkjum. Það
eykur líkurnar á að breytt mat
S&P setji skuldabréf ríkisins
einnig niður í ruslflokk.
Ruslbréfin eru af matsfyrirtækj-
unum talin áhættusöm fjárfest-
ing og bera því háa vexti. Við-
skipti með þau hafa engu að
síður verið mikil að undanförnu.