Morgunblaðið - 23.11.2009, Side 13

Daglegt líf 13
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 23. NÓVEMBER 2009
J ó l a s ö f n u n
Mæðrastyrksnefndar Reykjavíkur
er hafin
Oft var þörf en nú er nauðsyn
Þeir sem vilja leggja nefndinni lið vinsamlega
hafið samband á skrifstofutíma í síma 551 4349
eða á netfangið maedur@simnet.is.
Einnig er hægt að leggja framlög inn á reikning
nr. 0101-26-35021, kt. 470269-1119.
Mæðrastyrksnefnd
Reykjavíkur,
Hátúni 12b.
Íþrótta- og æskulýðsstarf er eins og annað félagsstarf,
þar vill starfsemin stundum ganga í bylgjum og fer það
oftast eftir áhuga þeirra sem stýra starfseminni hversu
öflug hún er. Oft er um að ræða óeigingjarnt starf sjálf-
boðaliða sem verður aldrei ofmetið, enda þarf unga fólkið
að finna kröftum sínum og áhugamálum farveg.
  
Í Rangárþingi ytra og Ásahreppi fer fram fjölbreytt
starfsemi sem lýtur að ýmsum áhugamálum og íþróttum
ungmenna. Þar er um að ræða a.m.k. þrjú starfandi ung-
mennafélög og félagsmiðstöðina Hellinn á Hellu. Þrjú
önnur félög starfa á sýslugrundvelli, þau eru Hesta-
mannafélagið Geysir, Golfklúbbur Hellu og Knatt-
spyrnufélag Rangæinga. Öll eru þau með sérstaka starf-
semi fyrir ungmenni.
  
Ungmennafélagið Hekla, sem varð 100 ára á síðasta ári,
hefur verið í mikilli sókn með sitt starf á undanförnum
mánuðum með fjölbreytni að leiðarljósi. Í vor voru
skipulögð leikjanámskeið fyrir börn á aldrinum 6-14 ára,
sem heppnuðust í alla staði vel, félagið sá um fram-
kvæmd Friðarhlaupsins, Kvennahlaupsins svo og flugu-
kastnámskeiðs.
  
Vetrarstarf Heklu hefur farið líflega af stað og ber þar
hæst þátttöku í samfellu skólastarfs og íþrótta sem kom-
ið var á í haust. Þar er félagið með samfellda íþrótta-
dagskrá tvo daga í viku, fjóra tíma í senn, og eru þátttak-
endur yfir 100 talsins. Félagið er með þrjá flokka í yngri
flokkum á Íslandsmeistaramóti KKÍ í körfubolta. Meist-
araflokkar karla og kvenna eru í gangi og taka liðin þátt í
hinum ýmsu mótum og ber þar hæst þátttöku karlaliðs-
ins í 2. deild. Einnig er ætlunin að reyna að koma af stað
leiklistarnámskeiði fyrir börnin eftir áramót sem og fé-
lagsmálanámskeiði.
  
Um þessar mundir er reynt á vegum Ungmennafélags-
ins Heklu að auka áhuga fullorðins fólks á að hreyfa sig
og koma saman, og er það gert með því að hafa opið hús í
íþróttahúsinu á föstudögum. Nýlega fór í gang skokk-
hópur sem hittist tvisvar í viku og búið er að koma af
stað skákkvöldum einu sinni í viku. Fjáröflun til starfsins
fer m.a. fram með dósasöfnun, ruslhreinsun á Töðugjöld-
um og gróðursetningarferðum fyrir Hekluskóga.
  
Ungmennafélagið Framtíðin í Þykkvabæ var stofnað ár-
ið 1920 og er því búið að vera til í áttatíu og níu ár. Þar
fer fram reglulegt starf í íþróttahúsinu í Þykkvabæ, svo-
kölluð boltakvöld með þjálfara, þar sem skipulagðar eru
allskonar íþróttir og æfingar fyrir börn og unglinga á
aldrinum tveggja til 16 ára. Mæting er þannig að allir á
þessum aldri sem búa á svæðinu nýta sér það. Að auki
hefur Framtíðin staðið fyrir leikjanámskeiðum á vorin.
  
Íþróttafélagið Garpur starfar aðallega í Holtum og
Landsveit. Þar fer fram öflugt íþrótta- og æfingastarf,
aðallega í tengslum við skólann og íþróttahúsið á Lauga-
landi.
Félagsmiðstöðin Hellirinn á Hellu hefur meðal annars
það að markmiði að hafa á boðstólum úrval afþreyingar,
uppákoma og viðburða í því augnamiði að auka vellíðan
og ánægju, efla þroska og auka víðsýni unglinganna sem
hana stunda. Stefnt er að því að starfið skipti máli fyrir
einstaklinginn og samfélagið í kringum hann.
  
Á viðburðadagatali Hellisins má sjá að fyrir utan reglu-
legan opnunartíma og starfið í félagsmiðstöðinni sjálfri
er farið í sundferðir, bíóferðir, haldin vídeókvöld, „pool“-
keppni o.fl. Hellirinn hefur að auki á síðustu tveimur ár-
um staðið fyrir glæsilegum tónleikum, Tvennunni, þar
sem öllum félagsmiðstöðvum á Suðurlandi er boðið að
koma og njóta. Þar hafa verið fengnar heimsfrægar
hljómsveitir á Íslandi til að spila; Á móti sól lék á þeim
fyrri og Ingó og Veðurguðirnir á þeim síðari. Að auki
voru í boði skemmtiatriði frá félagsmiðstöðvum á Suður-
landi.
  
Einn þáttur í starfsemi Hellisins er að taka þátt í söngva-
keppni Samfés, sem er orðin stór atburður á vegum allra
félagsmiðstöðva á landinu. Fyrst þarf að fara fram
keppni heima fyrir um hvaða söngatriði á að senda
áfram, síðan er farið í undankeppni sem nefnist Samsuð
og að lokum í lokakeppnina síðar í vetur.
  
Fulltrúar Hellisins í lokakeppninni í ár verða þær Fríða
Hansen og Ragnheiður Ósk Svansdóttir. Fríða syngur
og Ragnheiður spilar undir, en þær komust áfram í und-
ankeppni Samsuðs sem fram fór í Garðabæ fyrir
skömmu.
  
Af viðburðum í héraði á næstunni má nefna kynningu á
aðalskipulagi Rangárþings ytra 2010 til 2022, sem fram
fer á vegum sveitarstjórnar á mánudagskvöldið í íþrótta-
húsinu á Hellu, og laugardaginn 28. nóvember verður að-
ventuhátíð kvenfélagsins Einingar á Laugalandi, sem er
árlegur menningarviðburður með handverksmarkaði,
bókaupplestri, tónlistaratriðum o.fl.
HELLA
Óli Már Aronsson fréttaritari
Morgunblaðið/Óli Már
Á tónleikun Á Tvennunni í nóvember var undirleikari
Fríðu Hansen ekki með í för og hljóp þá Ingó í skarðið og
spilaði undir hjá henni við góðar undirtektir áhorfenda.
Íhaust voru settar reglur semgera skylt að gefa upplýs-ingar um upprunalandferskra matjurta sem dreift
er til neytenda, veitingahúsa og
mötuneyta. Breyting var þá gerð á
reglugerð nr. 503/2005 um merk-
ingu matvæla þannig að nú þarf að
merkja upprunaland á umbúðir
fersks grænmetis og annarra
ferskra matjurta, þó ekki ávaxta.
Þegar ferskum matjurtum er dreift
án umbúða eða seljandi pakkar
þeim á sölustað eiga upplýsingar
um upprunaland að vera sýnilegar
þar sem varan er í boði. Framleið-
andi sem dreifir ferskum mat-
jurtum milliliðalaust til neytenda
þarf ekki að merkja þær með upp-
runalandi.
Almennar reglur um upp-
runamerkingar matvæla eru í fyrr-
nefndri reglugerð um merkingu
matvæla. Sú reglugerð gildir um öll
matvæli og er í samræmi við reglur
á Evrópska efnahagssvæðinu. Sam-
kvæmt henni er eingöngu skylt að
merkja uppruna eða framleiðslu-
land ef það gæti verið villandi fyrir
neytendur að hafa ekki þær upplýs-
ingar. Krafan um upprunamerk-
ingu ferskra matjurta er því ít-
arlegri en almennt gildir um
matvæli. Það má hins vegar merkja
öll matvæli með upprunalandi eða
héraði. Mikilvægt er að upp-
runamerking sé ekki villandi, t.d.
þegar vinnsla eða pökkun fer fram í
öðru landi en hráefni eru upprunnin
í.
Það hefur sýnt sig að neytendur
vilja fá upplýsingar um uppruna við
val á matvælum. Margar ástæður
liggja að baki, s.s. einkenni vöru,
bragð, dýravelferðarsjónarmið, um-
hverfissjónarmið vegna flutninga og
stuðningur eða andstaða við ákveðin
ríki eða svæði. Einnig telja neyt-
endur að það geti skipt máli vegna
öryggis matvælanna.
Auknar kröfur verða á næstunni
gerðar um rekjanleika matvæla.
Matvælafyrirtæki þurfa þá, auk
þess að merkja vörur með ábyrgð-
araðila vörunnar og framleiðslulotu
og dagsetningu, að halda skrár um
næsta lið á undan (birgja) og næsta
lið á eftir (kaupanda) í þeirra keðju
matvælafyrirtækja sem matvæli
fara um frá frumframleiðslu til
neytenda. Þetta er öryggisatriði og
nauðsynlegt þegar rekja þarf dreif-
ingu ákveðinna matvæla vegna galla
eða ef innkalla þarf matvæli. Þetta
er ótengt því hvaða upplýsingar eru
gefnar til neytenda um uppruna.
Fjallað verður um upprunamerk-
ingar matvæla á opnum fræðslu-
fundi Matvælastofnunar þriðjudag-
inn 24. nóvember, kl. 15-16, í
umdæmisskrifstofu stofnunarinnar
að Stórhöfða 23, Reykjavík. Sjá
www.mast.is.
Jónína Þ. Stefánsdóttir,
matvælafræðingur
hjá Matvælastofnun.
Örugg matvæli – allra hagur!
Kartöflur Skylt er að merkja upprunaland á umbúðir fersks grænmetis.
Upprunamerk-
ingar matvæla
Karlinn af Laugaveginumer fastagestur í Vísna-
horninu, hefur gaman af limr-
um og á það til að yrkja um at-
burði líðandi stundar:
Að ná lágu verði er nostur,
og nokkuð dýr þykir mér ostur.
Hið sama er um annað
sem ég hef kannað
því er Sullenberger minn kostur.
Eða þessi:
„Það er óþarfi að hika eða hukla,“
sagði hefðarfrú, „ég er með lukla,
(hún skríkir og hlær
og skellir á lær),
meðan einhver vill á mér þukla.“
En þessi er af öðru tagi:
Hvort það var hann eða hinn
sem hitti ég snöggvast um sinn?
Eða fráhverf kona
sagði si-sona:
„Minn sonur er eingetinn!“
VÍSNAHORN pebl@mbl.is
Af nostri
og þukli
Eftir Sigurð Boga Sævarsson
sbs@mbl.is
„TEPPIN eru eins og strigi mál-
arans – hver og ein okkar vinnur
á sínum forsendum þannig að
teppin eru mjög ólík. Teppið sjálft
er vélprjónað en síðan tekur
handverk okkar við þar sem við
heklum, þæfum, prjónum í þau og
saumum eins og við á. Hvert teppi
er í raun einstakt listaverk,“ segir
Gunnella Jónsdóttir.
Ekkert til spillis
Þrjár konur í Kópavogi, Sigrún
Rósa Bergsteinsdóttir og syst-
urnar Gunnella og Unnur Arna Jónsdóttir, hanna og vinna úr íslenskri ull undir
nafninu „Rolla“. Þær halda úti síðu undir því merki á Fésbókinni þar sem safnast
inn stöðugt fleiri vinir og heimsóknum fjölgar. Á fésbókarsíðunni er sömuleiðis að
finna myndir af öllum vörunum og upplýsingar um hvar og hvenær er hægt að
kíkja við hjá stelpunum.
„Hugmyndin að Rollu fæddist á vordögum og eftir miklar pælingar og samn-
ingaviðræður fannst prjónaverksmiðja, Glófi í Kópavogi, sem var reiðubúin til
samstarfs,“ segir Gunnella.
„Unnin eru teppi í sófa eða á rúm, barnateppi, ofnhanskar, treflar, púðar og
fleira. Treflarnir byggja á þeirri hugmynd að það sé ekki margt sem endar eins
og það byrjar! Treflarnir eru því ekki eins á báðum endum. Efni sem fellur til við
teppavinnsluna er nýtt í trefla, púða og ofnhanska, það fer því ekkert til spillis.“
Rolla hefur, að sögn Gunnellu, fengið gríðarlega góðar viðtökur en engin sam-
bærileg vara er á markaði. Útlendingar hafa verið mjög hrifnir af vörunum enda
eru þær léttar og meðfærilegar og því auðvelt að pakka þeim í töskur. Enn sem
komið er heldur Rolla opið hús til að selja vörurnar en ofnhanskarnir eru einnig
fáanlegir hjá Jóa Fel í Garðabæ og Holtagörðum. Stelpurnar verða líka á jóla-
markaðnum við Elliðavatn fyrsta sunnudag í aðventu og síðustu helgina fyrir jól.
Hekla, þæfa og prjóna
Ullarvinnslan Rolla Unnur Arna, Sigrún
Rósa og Gunnella með sýnishorn af því sem
þær gera um hálsa sína.