Skólablaðið - 01.11.1958, Blaðsíða 28

- 56 -
Krístian Erslev: Middelalderens historie
og Peter Ilsöe: Nordens historie fyrrihl.
2. stigfelst í nýaldarsögu allt til seinni
heinpsstyrjaldar og reynist, þo undarlegt
megi virðast, öllu þyngra. Kennslubækur
eru öllu fleiri, eða þessar :
Methuens History of Europe 1494-1610,
Fredericia: Det 17. & 18. árhundredes
historie.
- : Revolutionen & Napoleon I.
Methuens History of Europe 1815-1939.
Sumar af bókum þessum eru nú ofáan-
legar í bóksölu háskólans, en hins vegar
fást þær til láns á söfnum her, einkum
þær dönsku. í stað fyrstu bókarinnar vil
ég benda sérstaklega á bók eftir Kristian
Erslev, Det sekstende árhundrede, en
hún er til í LBS.
Áherzla er lögð á að þjálfa nemandann
í sagnfræðilegum hugsanagangi. Stað-
reyndirnar sem menn verða að melta í
menntaskolunum, eru að vísu í góðu gildi
enn, en þar að auki læra menn að gera
sér grein fyrir orsökum þeirra og undan-
fara og þeim afleiðingum, sem atburðir
sögunnar valda. Atburðalærdómur einn
nægir ekki, heldur verða menn að vita
hvers vegna atburðurinn skeði og hvað
hann hafði í för með sér.
Þriðja stig veitir mönnum allvíðtækt
valfrelsi um sérhæfingu. Stigið skiptist í
þrennt : stjórnmálasögu, trúarbragðasögu
og bókmenntir og listir. Skulu menn
velja eina af þessum þrem greinum, kynna
sér hana rækilega og gera ritgerð úr kjör-
sviði sínu, sem þeir velja að löngun sinni.
Ritgerð þessi gildir að hálfu móti munn-
legu og skriflegu prófi.
Landafræði er kennd af Ástvaldi Ey-
dal licentiat . Aðaláherzla kennslunnar er
lögð á hina fysisku hlið landfræðinnar án
þess þó að ríkjaskipunar- eða iðnaðar-
landafræði séu fyrir borð borin. Fyrsta
og annað stig eru jafn náið samtvinnuð
sem fyrri stig sögunnar. 1. stig er öllu
léttara og er þar gert ráð fyrir alhliða
þekkingu á fysiskri landafræði en kennslu-
bók er Jörðin eftir Ástvald Eydal. í
þessu stigi er og kennd almenn landafræði
Ameríku og Norðurlanda eftir bókinni :
A Regional Geography I.og V. bindi.
2. stig tekur til meðferðar landafræði
Afríku, Ástralíu, Asíu og Evrópu fyrir
utan Norðurlönd. Til grundvallar eru
lögð II.-V. bindi af Regional Geography.
Landafræði íslands og almenn jarðfræði
þess eru kennd nú og hleypur dr. Sigurð-
ur Þórarinsson í skarðið fyrir Ástvald
Eydal með jarðfræðikennsluna. Jarðfræði
Guðm. G. Bárðarsonar, íslandslýsingar
þeirra Steindórs Steindórssonar og Þor-
valds Thoroddsen ogfleiri bækur eru lagð-
ar til grundvallar þessum þætti námsins.
Til 3. stigs prófs gilda áþekkar kröf-
ur og í 3. stigi sögunnar j sérhæfing og
ritgerð úr kjörsviði.
Danska, sænska og norska eiga það
sammerkt, að sendikennarar viðkomandi
þjóða eru einir um kennsluna, en njóta
engrar aðstoðar íslenzkra manna. Verður
því að vænta þess af mönnum, að þeir séu
a.m.k. viðræðuhæfir í málum þessum,
enda stefnir öll kennslan að hagnýtu nota-
gildi þeirra.
Kennari í dönsku er Erik Sönderholm
lektor og leggur hann í fyrsta stiginu aðal-
áherzlu á nútímadönsku og nýdanskar bók-
menntir. Lesin er í öllum stigum Dansk
litteraturhistorie eftir Knud Jensen.
ífyrsta stiginu er aðalbókmenntalestur-
inn fólginn í 19. aldar skáldum og 20.ald-
ar, en smátt og smátt er horfið til fyrri
alda. í málfræði lesa menn Ágrip af
danskri málfræði eftir Kristin Ármanns-
son og auk hennar fjölritaðan bækling um
hljóðf ræði.
í dönsku er prófum þannig háttað, að
mjög heppilegt er að slá saman 2. og 3.
stigi og taka próf í þeim 1 einu. Er danska
því allvinsæl sem aðalgrein á B. A. prófi,
hvað sem almennum vinsældum hennar
líður.
Sænska er kennd af Bo Almquist fil.
mag. 1. og 2. stig eru bundin við þekk-
ingu nútíma bókmennta og nútímamáls og
kröfur líkar og í dönsku. Áherzla er því
lögð á, að geta stílað sendibréf eða skrif-
að blaðagrein skammlaust. 3. stig krefur
þekkingar á sænsku frá ritöld til 1800,
ennfremur djúpstæðari bókmenntasögu-
þekkingu. Um bókakost er nokkuð á reiki
enn, enda kennaraskipti tíð, en óhætt mun
þó að fullyrða, að bækur eru margar þær
sömu og sænskir lesa til máladeildar-
stúdentsprófs í móðurmáli sínu.
Um norsku er flest það sama að
segja og um dönsku og sænsku. Á kostnað
þeirra mála er norskunám tiltölulega lítt
stundað af stúdentum, enda svo náin
tengsl með dönsku og norsku ríkisrnáli,
að menn gera það helzt fyrir metnaiðar-
sakir að nema norsku. Kennslustarf