Skólablaðið - 01.04.1959, Blaðsíða 14

EITT af merkustu skáldum 17.aldar-
innar var Bjarni Jonsson Borgfirðinga-
skáld. Hann er fæddur um 1575, en dó
um miðja 17. öld. Merkasta kvæði hans
er Aldasöngur, en auk þess eru honum
eignuð allmargar " öfugmælavísur".
Annars er fátt um Bjarna vitað. Talið
er, að hann hafi buið að Husafelli og
Bæ í Borgarfirði, og einhver munnmæli
munu vera til um hann þar í héraði.
Af öfugmælavísum Bjarna mun þessi
vera þekktust.
Fiskurinn hefur fögur hljóð
finnst hann oft á heiðum
ærnar renna eina slóð
eftir sjónum breiðum.
Aðrar öfugmælaví sur munu fæstar á
margra vitorði. Fer vel á því, að þær
séu rifjaðar upp nú, á tímum súrreal-
isma og öfga.
Eítirfarandi vísur eru valdar úr safni
Jóns Arnasonar og Ölafs Davíðssonar:
Fljúgandi eg sauðinn sá,
saltarann hjá tröllum,
hesta sigla hafinu á,
hoppa skip á fjöllum.
Hunda elskar hrafninn mest,
hleypur jarðföst þúfa,
tófa er í tryggðum bezt,
tálsömust er dúfa.
Hrafninn talar málið manns,
músin flýgur víða,
kettlingurinn kvað við dans,
kaplar skipin smíða.
Gott er að láta salt í sár
og seila fisk með grjóti,
bezt er að róa einni ár
í ofsaveðri á móti.
Aldrei bítur brýndur fleinn,
betra er stríð en friður,
í vatninu syndir sérhver steinn,
sekkur greniviður.
r eldi sviðna engin hár,
ísinn logar vatna,
eitur er gott í öll þau sár,
sem eiga fljótt að batna.
Blindir dæma bezt um lit,
bárur í vindi þejya,
í kálfunum er kongavit,
kýrnar frá mörgu segja.
Heyrt hef eg baulu hörpu slá,
hestinn organ troða,
fílin smíða fínan Ijá,
flærnar brauðið hnoða.
Úr eitri er bezt að eta graut,
af aurnum lýsið bræða,
moka í sjóinn breiða braut,
brauð af steinum snæða.
Séð hef eg skötuna skrýdda kjól,
skrifandi ýsu henni hjá,
hámerina stíga í stól,
steinbít syngja glóríá.
Séð hef eg hundinn herlega slá,
háfinn skrifa lítið bréf,
hákarl láta skæni á skjá,
skollatófu festa upp vef.
Séð hef eg rjúpur veiða val,
vankakind að skutla hval,
dauða kerling ydda al,
ostinn reka upp hanagal.
Eg sá kveikt af engu bál,
ísbjörn sá eg þræða nál,
heyrði eg skötu hafa mál,
úr hunangi var soðið kál.
Þ.