Morgunblaðið - 15.07.2010, Síða 21

Minningar 21BRÉF TIL BLAÐSINS
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 15. JÚLÍ 2010
Ein er sú heimsókn sem enginn vill
fá en allir óttast. Eftir næstu helgi,
sem verður e.t.v. ein mesta ferða-
helgi landsins, ef tekið er mið af
góðri veðurspá, gæti einhver fjöl-
skyldan fengið heimsókn prests
sem færir váleg
tíðindi úr um-
ferðinni. Ein-
ungis tilhugsunin
ein fær mig til að
líða illa og sú líð-
an helgast af ótta
vegna þess sem
kann að gerast
um næstu helgi
þegar ungmennin
okkar fara mörg
hver í sína fyrstu ökuferð út á þjóð-
vegina.
Reynslan sýnir að ungt fólk, sem
fær fyrstu útborgunina eftir mán-
aðamótin júní-júlí, fer gjarnan í
sumarbústað eða útilegu fyrstu
helgarnar í júlí.
Það er því ekki að ástæðulausu
sem við óttumst að næsta helgi
skilji eftir sig harmleiki sem aldrei
verða bættir. Það hefur komið fram
í máli Ágústs Mogensen, forstöðu-
manns Rannsóknarnefndar umferð-
arslysa, að tilfinningalegt ójafnvægi
sé oft ástæða banaslysa og annarra
mjög alvarlegra umferðarslysa.
Fólk á það til að rjúka af stað á
bílnum í reiðikasti eða öðru ójafn-
vægi – oft undir áhrifum áfengis.
Þetta gerist því miður oft þegar fólk
vill undir öllum kringumstæðum
komast í burtu frá þeim stað sem
það er statt á og þá er engin önnur
leið, að þess mati, en að aka í burtu,
t.d. frá sumarbústaðnum, tjaldstæð-
inu eða veiðihúsinu. Oft þarf ekki
meira til en smáágreining sem hægt
er að leysa með því að ræða málin.
Þá er gott að fara afsíðis og hugsa
málið sem endar gjarnan með því að
hugurinn fer aftur í jafnvægi og
ekkert verður af fyrirhugaðri öku-
ferð sem hefði getað endað með
skelfingu. Það sem vekur athygli er
að þeir sem aka undir áhrifum
áfengis við slíkar kringumstæður
eru oft komnir af léttasta skeiði;
þ.e. fólk á miðjum aldri og eldra.
Það eru sannarlega ekki góð skila-
boð til barnanna okkar sem við vilj-
um undir öllum kringumstæðum að
aki af öryggi og skili sér heil heim.
RAGNHEIÐUR
DAVÍÐSDÓTTIR,
vinnur með IOGT á Íslandi í átaki
gegn ölvunarakstri.
Hver fær óvænta heim-
sókn um næstu helgi?
Frá Ragnheiði Davíðsdóttur
Ragnheiður
Davíðsdóttir
Nú um stundir er rætt mikið um sið-
bót í efnahagsmálum sem þurfi að
koma að neðan, til að reisa rönd við
hjarðhugsun ráðamanna. Er þar
einkum átt við fyrirhyggjuleysið sem
leiddi af sér bankahrunið. En ef vel er
að gáð, þá má víða greina hjá okkur
lítt gagnrýna afstöðu til efnahags- og
neyslumála, sem leiðir í ljós hve erfitt
er að breyta slíkum þankagangi: Ein
slík afstaða er, að sem flestir þurfi að
eiga sitt eigið húsnæði. Virðist hún
eiga upptök í því öryggisleysi sem var
áður fyrr, þegar menn þurftu að vera
hluti af hinni fámennu eignastétt til
að geta fundið til öryggis, virðingar,
og til að hafa kosningarétt. En nú til
dags getur stór hluti fólks alveg eins
leigt sér íbúðarhúsnæði, og aukið
þannig sveigjanleika sinn í búsetu og
fjármálum. Önnur er sú að allir þurfi
að eiga bíl. Vera má, að slíkt sé nauð-
synlegt fyrir barnafjölskyldur, en
aðrir geta í staðinn sparað sér yfir-
vinnuna, og áunnið sér frítíma og lík-
amshreyfingu.
Af öðrum neysluvenjum sem Ís-
lendingar nálgast heimsmet í, er
notkun internetsins og farsímans.
Þar myndast viðbótarkapphlaup við
tímann og náungann sem vill oft fara
út í algerar öfgar; og jafnvel líklegt að
þeir einstaklingar sem eru sterkastir
fyrir gætu margir betur haldið hlut
sínum með því að nota aðeins tölvu til
ritstarfa og skilja farsímann eftir
heima. Önnur vafasöm fjárfesting,
sem þó er svo vanabindandi, að hún
er hugsanlega drifkrafturinn á bak-
við megnið af yfirvinnunni og fjár-
festingu landsmanna, er barneignir.
Það hefur ekki verið sannað að betra
sé að eiga börn en ekki, nú þegar þau
sjá ekki fyrir foreldrum sínum í ell-
inni, eða hjálpa til við heimilisrekst-
urinn, eins og var í bændasamfélag-
inu. Að vísu er það kannski besta
leiðin til að vernda sjálfstæði Íslands,
og til að fyrirvinnur verði fyrir hinni
ört vaxandi elliheimilafjöld, en eng-
inn þarf að halda að það sé það sem
gengur hinum ungu foreldrum til,
heldur er það líklegra að samasem-
merki sé orðið milli hjónabandssælu
og barneigna. En rannsóknir benda
til að hið gagnstæða sé oftast raunin.
Núverandi stjórn freistar þess að
vernda félagslegu kerfin fyrir nið-
urskurði. En vera má að sú vinstri-
stefna, þótt mannvinsamleg sé, sé
ekki sú skilvirkasta fyrir heildina til
lengri tíma.
Í menntamálum hefur það líklega
verið ein helsta birtingarmynd of-
urþenslunnar, að við höfum fjölgað
viðskiptaháskólunum. Það eru skilj-
anleg viðbrögð smáþjóðar sem hefur
ekki stærð til að standa undir mann-
frekum hátækniiðnaði, og reynir þess
í stað að græða á viðskiptum í útland-
inu. Augljóst er, að erfitt gæti reynst
að breyta nokkru þessara viðhorfa;
hvort sem er með reglugerðum, lög-
um, uppeldisaðferðum eða lögreglu-
aðgerðum. Enda hefur það ekki verið
venjan að reyna að stjórna slíkum
grunnþáttum í nútíma neyslu-
samfélögum. Því má ætla að það
sama reynist, er stjórnin freistar þess
að koma lögum á bankastarfsemina.
TRYGGVI V. LÍNDAL,
þjóðfélagsfræðingur og skáld.
Hjarðhugsunin
leynist víða
Frá Tryggva V. Líndal
Morgunblaðið birtir alla útgáfudaga aðsendar umræðugreinar frá
lesendum. Blaðið áskilur sér rétt til að hafna greinum, stytta texta í
samráði við höfunda og ákveða hvort grein birtist í umræðunni, í bréf-
um til blaðsins eða á vefnum mbl.is. Blaðið birtir ekki greinar, sem eru
skrifaðar fyrst og fremst til að kynna starfsemi einstakra stofnana, fyr-
irtækja eða samtaka eða til að kynna viðburði, svo sem fundi og ráð-
stefnur.
Innsendikerfið
Þeir sem þurfa að senda Morgunblaðinu greinar eru vinsamlega
beðnir að nota innsendikerfi blaðsins. Formið er undir liðnum „Senda
inn efni“ ofarlega á forsíðu mbl.is. Einnig er hægt að slá inn slóðina
www.mbl.is/sendagrein
Móttaka aðsendra greina
✝ Sigríður ÞorbjörgEngilbertsdóttir
fæddist í Hnífsdal 28.
apríl 1914. Hún and-
aðist á Sólvangi í
Hafnarfirði 4. júlí síð-
astliðinn.
Foreldrar hennar
voru Þórdís Óladóttir
frá Skálanesi í Seyð-
isfirði og Engilbert
Sigurðsson frá Hlíð í
Álftafirði. Systir
hennar var Helga
Engilbertsdóttir, f.
1912, d. 2005. Sigríð-
ur ólst upp í Hnífsdal en lengstan
hluta ævinnar bjó hún á Ísafirði.
Sigríður giftist Hirti Hjartarsyni
sjómanni en þau skildu, kjördóttir
þeirra er Hjördís Hjartardóttir,
fædd 1943. Sigríður giftist Brynj-
ólfi Guðmundssyni vélstjóra frá
Flateyri. Þau byggðu sér heimili á
Tangagötu 15 b á Ísa-
firði og eignuðust þar
fjórar dætur. Þær
eru: 1) Guðmunda
Margrét, fædd 1948,
2) Þórdís, fædd 1949,
3) Elín Jónína, fædd
1951, 4) Ingibjörg
Guðrún, fædd 1952.
Árið 1973 fluttu
þau Brynjólfur í
Hafnarfjörð og
bjuggu á Móabarði 2.
Brynjólfur lést eftir
stutt veikindi í ágúst
1985. Sigríður dvaldi
síðustu ár ævi sinnar á Hjúkr-
unarheimilinu Sólvangi í Hafn-
arfirði við góða umönnun. Hún er
nú kvödd á 97. aldursári södd líf-
daga.
Sigríður verður jarðsungin frá
Hafnarfjarðarkirkju í dag, 15. júlí
2010, kl. 15.
Nú þegar ég kveð ömmu mína,
og jafnframt minn besta vin,
hugsa ég um hvað það er erfitt að
sleppa takinu. Þó að fólk sé orðið
aldrað er það alltaf hluti af lífi
manns og þegar það kveður
myndast tómleiki, en minningarn-
ar lifa áfram. Afi og amma fluttu
frá Ísafirði áður en ég fæddist.
Það var eitthvað svo spennandi
þegar ég var að alast upp að eiga
afa og ömmu fyrir sunnan, fá að
fara með foreldrum mínum og
bróður í heimsókn til þeirra og fá
þau í heimsókn vestur. Í hvert
skipti sem við hittumst kom afi
með tommustokkinn og mældi
hvað ég hefði stækkað síðan síð-
ast. Mér fannst þetta spennandi,
þetta var eitthvað sem við áttum
saman. Afi lést fyrir allmörgum
árum. Því var það er ég fór suður
í skóla að amma opnaði heimili
sitt fyrir mig og bauð mér að búa
hjá sér. Fyrir mig var þetta ómet-
anlegt, ég átti hjá henni yndisleg-
an tíma í um það bil tíu ár. Hún
talaði mikið við mig og hjálpaði
mér yfir unglingsárin, ég lifði eins
og blómi í eggi þessi ár. Vonandi
var ég einhver stuðningur fyrir
hana, hún sagði stundum að það
væri gott að vita að einhver væri
á heimilinu sem hún gæti kallað í
ef hún þyrfti og ætti von á heim.
Heimilið var alltaf hreint og
snyrtilegt, allt í röð og reglu og
stofan alveg heilög, lykill geymd-
ur á ákveðnum stað og aðeins
opnað við sérstök tækifæri.
Sennilega arfur frá gömlum tíma.
Amma var húsmóðir af gamla
skólanum, eldaði góðan mat og
átti alltaf til með kaffinu eftir
uppskriftum sem hún geymdi í
höfðinu.
Hún var að mörgu leyti sérstök
kona, glaðlynd en stóð fast á sínu,
átti fáa en góða vini og hafði gam-
an af að vera fin. Sjónvarpið var
henni mikil dægrastytting, sér-
staklega eftir afi lést, einnig naut
hún sín við að hlusta á gömlu lög-
in spiluð á harmonikku.
Hún vonaði að hún gæti búið
heima þar til hennar tími kæmi.
En að lokum varð það ekki umflú-
ið að hún færi á stofnun, þrátt
fyrir að ættingjarnir legðu sig
fram um að aðstoða hana. Það
fylgdi því sársauki hjá mér að
hún skyldi þurfa að fara af heim-
ilinu en eftir nánari umhugsun sá
ég að henni ætti eftir að líða bet-
ur. Hún varð nokkuð sátt fljót-
lega og fyrir okkur ættingjana
var mikilvægt að vita að hún væri
örugg.
Ég kveð þig nú, elskulega
amma mín, með hjartans þökk
fyrir allt sem þú gerðir fyrir mig.
Ég á eftir að sakna þín.
Blessuð sé minning þín.
Þinn dóttursonur,
Brynjólfur Hilmarsson.
Í dag kveðjum við ömmu mína
sem lést á Sólvangi hinn 4. júlí
2010.
Minningarnar streyma gegnum
hugann hver af annarri. Þegar ég
hugsa um þegar ég var að alast
upp þá finnst mér ómetanlegt að
hafa átt samleið með afa og
ömmu. Fyrstu minningar mínar
um þau eru úr litla húsinu þeirra
við Tangagötuna á Ísafirði. Þar
var ég tíður gestur með foreldr-
um mínum, seinna þegar ég varð
eldri fór ég að fara einn og minn-
ist margra góðra stunda þaðan.
En svo kom að því að þau fluttu
suður og keyptu íbúð við Móa-
barð í Hafnarfirði.
Á sumrin eftir að skóla lauk fór
ég oft til þeirra og var þá í lang-
an tíma, naut mín vel, dundaði
ýmislegt með afa og líkaði vel að
láta ömmu snúast í kringum mig.
Afi lést fyrir allmörgum árum, en
amma bjó áfram á heimili sínu,
þá kom vel í ljós að hún var sjálf-
bjarga með ýmislegt sem hún
hafði ekki þurft að sinna áður.
Hún var húsmóðir af gamla skól-
anum, alltaf heitur heimatilbúin
matur, og gott með kaffinu, flest-
ar uppskriftirnar voru bara í
höfðinu á henni, ekkert verið að
líta í bók. Hún lagði metnað sinn
í að allt væri hreint og snyrtilegt
á heimilinu og hafði gaman af að
punta sig, ég gæti sagt ótal
margt annað en ég veit að hún
mundi ekki vilja neina lofræðu
um sig.
En aldurinn færðist yfir, hún
var ekki hress við tilhugsunina að
fara á stofnun, en þar kom að
heilsan fór að bila. Þrátt fyrir að
ættingjarnir hjálpuðu henni eins
og hægt var dugði það ekki til.
Eftir nokkurn tíma aðlagaðist
hún lífinu þar og var nokkuð sátt
með tilveruna.
Nú er komið að leiðarlokum, ég
þakka henni samfylgdina, og bið
henni blessunar í nýjum heim-
kynnum.
Hjartans þökk fyrir mig.
Þinn dóttursonur,
Þórður Hilmarsson.
Elsku amma okkar er nú fallin
frá. Við systurnar vissum að nú
ætti amma eflaust ekki mikið eft-
ir, 96 ára gömul, en það er aldrei
hægt að undirbúa mann fyrir
þessa stundu. Margar minningar
koma upp í hugann hjá okkur
systrum. Það var alltaf gaman að
kíkja heim til ömmu á Móabarðið,
þar beið okkar alltaf eitthvert got-
terí eins og nýsteiktar kleinur sem
amma var svo dugleg að steikja.
Ef það vildi svo til að engar klein-
ur voru á boðstólum var farið í
brúna skápinn inni í stofu og fund-
ið eitthvert gotterí þar.
Amma kallaði okkur systurnar
ýmist rósina sína eða blessunina
sína, henni þótt afar vænt um okk-
ur. Við vorum ávallt velkomnar
heim til ömmu og tók hún alltaf
vel á móti okkur. Við fengum
stundum að fara til hennar í pöss-
un yfir helgar og var þá farið með
okkur sem prinsessur. Það sem við
munum báðar vel eftir er þegar
amma „bíaði“ okkur í svefn, eins
og við kölluðum það. Amma raul-
aði þá fyrir okkur og klappaði okk-
ur á meðan, og stundum kannski
fullfast, en alltaf steinsofnuðum
við. Það er skondið að hugsa til
þessa í seinni tíð, en þetta sýnir
hversu gott lag hún hafði á okkur.
Amma var alltaf vel til höfð, og
breyttist þetta ekki þótt hún væri
komin á háan aldur. Við munum
helst eftir rauða varalitnum, perlu-
festinni og fallegu klemmueyrna-
lokkunum sem hún gekk alltaf
með. Amma átti líka mikið af alls
konar höttum sem hún notaði mik-
ið á sínum yngri árum, en hún
sýndi okkur þá stundum þegar við
komum í heimsókn. Amma hafði
ákveðna siði á heimilinu og mun-
um við helst eftir fínu stofunni
sem hún opnaði aðeins þegar til-
efni var til.
Afi lést 66 ára að aldri og bjó
því amma ein í langan tíma áður
en hún fór frá okkur, en hún hafði
þó ýmislegt fyrir stafni. Hún var
dugleg að baka og að stússast við
heimilið sitt. Við munum helst eft-
ir því hvað amma horfði mikið á
Glæstar vonir á Stöð 2, hún missti
ekki úr þætti. Svo upptekin var
hún oft af þættinum að hún heyrði
hvorki í símanum né dyrabjöllunni,
þetta þótti okkur afar fyndið.
Elsku amma, nú ertu komin til
afa og færð þá hvíld sem þú þráðir
undir lokin. Takk fyrir allar góðu
stundirnar sem við áttum saman.
Við minnumst þín alltaf sem ótrú-
lega hlýrrar og góðrar ömmu sem
okkur þykir ótrúlega vænt um.
Hvíl í friði,
Harpa og Hrefna.
Hlý, góð, glæsileg, brosmild og
söngelsk, þannig minnumst við
ömmu Siggu. Í Móabarðinu leið
okkur systrum vel, blómarósunum
hennar eins og hún kallaði okkur.
Lyktin af nýstraujuðum rúmföt-
um, amma í eldhúsinu að baka
kleinur og hátíðleikanum þegar
amma náði í lykilinn að betri stof-
unni og við sökktum okkur ofan í
myndir af fjölskyldunni og skoð-
uðum alla fallegu hlutina hennar.
Við munum aldrei gleyma hversu
ljúft það var að sofna á meðan
amma „bíaði“ okkur og söng.
Óteljandi sælar minningar koma
upp í hugann þegar við hugsum
um elsku ömmu Siggu. Hversu
glæsileg og falleg kona hún var, og
allt í kringum hana. Og nú kveðj-
um við þig með söknuði, elsku
amma. Okkur, sem þú kallaðir
blómarósirnar þínar, langar að
kveðja þig með þessum orðum
Guðmundar Guðmundssonar úr
Þrek og Tár:
„En sama rósin sprettur aldrei aft-
ur,
þótt önnur fegri skreyti veginn
þinn.“
Guð geymi þig,
Dagný Hrönn og Sveinbjörg.
Sigríður Þ.
Engilbertsdóttir
Legsteinar ehf, Gjótuhrauni 3
Hafnarfirði, Sími: 822 4774
legsteinar@gmail.com