Morgunblaðið - 24.09.2010, Side 18
18 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 24. SEPTEMBER 2010
Morgunblaðið/Ernir
Ráðherra Steingrímur boðaði meiri
niðurskurð á næsta ári.
Bjarni Ólafsson
bjarni@mbl.is
Skattar móta hegðun fólks og fyrir-
tækja og lágmarka þarf neikvæð
áhrif þeirra. Kom þetta fram í máli
Vilhjálms Egilssonar, framkvæmda-
stjóra Samtaka atvinnulífsins, á
skattafundi SA og Viðskiptaráðs.
Vilhjálmur segir að hagkvæmast
sé að hafa breiða skattstofna með lág-
um prósentum.
Á fundinum voru kynntar tillögur
SA og Viðskiptaráðs um breytingar á
skattalögum og er þar m.a. lagt til að
tekjuskattur á fyrirtæki verði aftur
lækkaður í 15 prósent og að ný
ákvæði um skattlagningu arðs að
hluta til sem launatekjur verði felld
brott.
Sagði Vilhjálmur að til að standa
undir aukinni skattbyrði, meðal ann-
ars auðlegðarsköttum, þyrftu eigend-
ur smærri fyrirtækja að taka meira fé
úr fyrirtækjum sínum. Vegna þess að
hluti arðsins er skattlagður sem
launatekjur þarf eigandinn að taka
enn meira fé út, og nýtist það fé því
ekki til uppbyggingar fyrirtækisins.
Þá nefndi Vilhjálmur að þegar
reiknaður er fjármagnstekjuskattur
af vergum fjármagnstekjum, þ.e.
nafnverðsávöxtun, gæti raunveruleg
skattlagning verið mun meiri en
skattprósentan segir til um. Við
ákveðnar aðstæður gæti fjármagns-
tekjuskattur verið hærri en tekju-
skattur, þegar horft er til raunávöxt-
unar fjármagns. Er í tillögunum lagt
til að heimilt verði að draga vaxta-
gjöld frá fjármagnstekjum við út-
reikning skattsins, líkt og viðgengst
erlendis.
Steingrímur J. Sigfússon, fjár-
málaráðherra, sagði á fundinum það
ranghugmynd að aðlögun í ríkisfjár-
málum hefði aðallega verið á skatta-
hliðinni. Frumtekjur ríkissjóðs hefðu
aukist um 2,5 prósent af vergri lands-
framleiðslu en útgjöld dregist saman
um fjögur prósent af landsfram-
leiðslu.
Árið 2011 er gert ráð fyrir því að
frumjöfnuður hafi batnað um 9,7 pró-
sent af landsframleiðslu og að 78 pró-
sent aðlögunarinnar komi á gjalda-
hliðinni. Með öðrum orðum verði
meira skorið niður af útgjöldum en
tekið verði inn í formi skatta. Því eigi
tal um skattpíningu ekki rétt á sér.
Í umræðum eftir ræðu Steingríms
voru þessi ummæli gagnrýnd og
sagði Þórður Magnússon, stjórnar-
formaður Eyris Invest, m.a. að þegar
skattprósenta hækkaði gætu skatt-
tekjur ríkisins minnkað rétt eins og
sala á vöru getur dregist saman þeg-
ar söluverð er hækkað.
Breiðir skattstofnar með lágum prósentum
Samtök atvinnulífsins og Viðskiptaráð vilja að létt sé á
skattbyrði fyrirtækja, sem nú geri rekstur þeirra erfiðan
Stuttar fréttir ...
● Miklar sviptingar
hafa verið á
skuldabréfamark-
aði í vikunni. Í
fyrradag hafði
skuldabréfamark-
aðurinn lækkað um
8% á tímabili, en
við lokun markaða
hafði sú lækkun
gengið til baka að
nokkru leyti. Miklar sveiflur voru á
flestum skuldabréfaflokkum. Til að
mynda höfðu bréf á gjalddaga árið
2044 lækkað um 11% á þremur dög-
um. Í fyrradag var veltan á skuldabréfa-
markaði tæplega 36 milljarðar króna
samkvæmt viðskiptayfirliti frá Kauphöll
Íslands, en það er mesta velta á þeim
markaði síðan 7. október 2008, þegar
margir forðuðu sér með fé sitt í örugg-
ara skjól skuldabréfa í kjölfar hruns
fjármálakerfisins. Stöðugleiki náðist
þó á skuldabréfamarkaðnum í gær, en
verðtryggð bréf hækkuðu lítillega og
óverðtryggð lækkuðu um rúmlega
1,3%, samkvæmt GAMMAxi-vísitölunni.
Velta var engu að síður talsverð, eða
rúmlega 30 milljarðar króna. Hækkun
á skuldabréfum frá ársbyrjun er engu
að síður talsverð þrátt fyrir lækkun vik-
unnar. Þannig hefur GAMMA: GBI-
vísitalan hækkað um tæplega 12% frá
ársbyrjun.
Miklar sviptingar á
skuldabréfamarkaði
Kauphöll Íslands.
● Christian Baha,
sem stýrir vog-
unarsjóðnum Su-
perfund, fékk hlut-
verk í myndinni
„Wall Street: Mo-
ney Never
Sleeps“, sem er
framhald Oliver
Stone-mynd-
arinnar „Wall
Street“ frá árinu 1987. Baha á það að
þakka vináttu við leikstjórann, sem
hefur fjárfest í sjóðnum. Alls hefur
sjóður þessi 1,2 milljarða dollara til
umráða.
Baha er að sjálfsögðu í hlutverki
vogunarsjóðstjóra í myndinni, en
Michael Douglas er sem fyrr í hlut-
verki hins ákveðna fjármálajöfurs
Gordons Gekkos. Að sögn er myndin
lítt dulbúin árás á hinn umdeilda fjár-
festingabanka Goldman Sachs.
Vogunarstjóri fær hlut-
verk í Wall Street 2
Christian Baha
viðsnúning á síðari hluta ársins 2009
hafi einkaneyslu slegið niður aftur á
fyrri helmingi þessa árs. Allar vís-
bendingar ganga þó í þá átt að síðari
hluti ársins 2010 verði betri og að
landsframleiðslutölur fari að sýna
viðsnúning á ný.
Áframhaldandi slaki verður í efna-
hagslífinu á næstu árum, ef marka
má spána. Landsframleiðslan mun
ekki skreppa meira saman, en vöxtur
hennar verður langt undir langtíma-
hagvexti, sem hefur að meðaltali ver-
ið um 3,9 prósent. Spáir greiningar-
deildin því að hvergi meðal OECD
ríkja muni mælast jafn lítill hagvöxt-
ur og á Íslandi árin 2010 og 2011.
Þá segir þar að litlar fjárfestingar
séu framundan, meðal annars vegna
ruðningsáhrifa frá hallarekstri ríkis-
sjóðs, þar sem fjárfestar leita í
öruggt skjól frekar en að fara út í
áhættumeiri fjárfestingar á vegum
einkafyrirtækja.
Ríkið tekur meira til sín
Þá hljóti öll sú óvissa, sem ríkir um
skattastefnu ríkisins, íhlutun stjórn-
valda og skuldastöðu fyrirtækja að
draga úr fjárfestingarhvata.
Í spánni er einnig bent á sívaxandi
hlut ríkisins í hagkerfinu. Frá stríðs-
lokum hafi hlutdeild einkaneyslu í
landsframleiðslu farið úr 80 prósent-
um í 50 prósent og hefur aldrei mælst
lægri en nú. Þetta megi rekja til fall-
andi kaupmáttar og skuldakreppu al-
mennings. Minnkandi vægi einka-
neyslu jafnt og þétt síðastliðinn
áratug endurspegli meðal annars
hvernig ríkið hafi tekið meira til sín af
tekjum fólks í formi skatta.
Hið góða er þó að mati greining-
ardeildarinnar að verðbólguhorfur
séu góðar og að allar líkur séu á því
að verðbólgan haldist undir verð-
bólgumarkmiði Seðlabankans út árið
2013. Atvinnuleysi muni minnka, en
þó ekki hratt, enda sé útlit fyrir að
efnahagsbatinn verði veikur á tíma-
bilinu.
Spá því að hagvöxtur á
næsta ári verði nær enginn
Greiningardeild Arion banka segir að hagkerfið muni ekki skreppa meira sam-
an, en hagvöxtur verði veikur á næstu árum Verðbólga verði þó ekki mikil
Morgunblaðið/RAX
Spá Greiningardeild Arion banka gerir nú ráð fyrir því að framkvæmdum
við álverið í Helguvík verði slegið á frest og gerir ekki ráð fyrir þeim í spá.
Bjarni Ólafsson
bjarni@mbl.is
Hagvöxtur á næsta ári verður aðeins
um 0,5 prósent, ef spá greiningar-
deildar Arion banka rætist, en grein-
ingardeildin kynnir spána í dag.
Er í spánni gert ráð fyrir því að
ekkert verði af framkvæmdum í
Helguvík á árinu, en hins vegar er
Búðarhálsvirkjun ennþá inni í spánni.
Spá greiningardeildar Arion banka
er því mun svartsýnni en spár fjár-
málaráðuneytis og Seðlabankans.
Í nýjustu útgáfu Peningamála
Seðlabankans er gert ráð fyrir því að
hagvöxtur á næsta ári verði 2,4 pró-
sent, sem þó er minna en gert hafði
verið ráð fyrir áður af hálfu bankans.
Fyrri spá hafði gert ráð fyrir 3,4 pró-
senta hagvexti árið 2011, en forsend-
ur varðandi stóriðjuframkvæmdir
hafa breyst.
Fjármálaráðuneytið spáði því svo
haustið 2009 að hagvöxtur árið 2011
yrði 2,8 prósent og að það ár yrði við-
snúningur í atvinnulífinu. Það ár ger-
ir ráðuneytið ráð fyrir að stóriðju-
framkvæmdir verði meiri en árin á
undan og önnur fjárfesting sömuleið-
is.
Bæði spá fjármálaráðuneytis og
Seðlabanka gera, eins og sjá má, ráð
fyrir mun meiri stóriðjuframkvæmd-
um á næsta ári en gert er í spá Arion.
Þar segir að eftir nokkuð snöggan
Hagvaxtarspá
» Greiningardeild Arion spáir
5,2 prósenta samdrætti í hag-
kerfinu í ár og að hagvöxtur
verði 0,5 prósent árið 2011.
» Árin 2012 og 2013 verður
hagvöxtur á bilinu 2,1 til 2,2
prósent, ef marka má spána.
» Verðbólga verður á bilinu 1,6
til 2,8 prósent á tímabilinu.
Þórður Gunnarsson
thg@mbl.is
A-hluti Reykjavíkurborgar var rekinn með tæp-
lega 1,4 milljarða tapi fyrir fjármagnsliði á fyrstu
sex mánuðum ársins, samkvæmt óendurskoðuð-
um árshlutareikningi. Afkoma A-hluta er um það
bil einum milljarði króna betri en fjárhagsáætlun
hafði gert ráð fyrir. Að teknu tilliti til skatta og
áhrifa hlutdeildarfélaga nam tap af rekstri A-hluta
854 milljónum króna, sem er um það bil 700 millj-
ónum króna minna tap en fjárhagsáætlun gerði
ráð fyrir. Skýrist það aðallega af tveimur atriðum.
Annars vegar námu tekjur af fasteignaskatti 400
milljónum meira en gert hafði verið ráð fyrir. Í
annan stað var svokallaður „annar rekstrarkostn-
aður“ 600 milljónum lægri en áætlað hafði verið.
Aðrir kostnaðar- og tekjuliðir Reykjavíkurborgar
stóðust í meginatriðum, í það minnsta hvað A-
hlutann varðar.
Fjármagnsjöfnuður jákvæður
Sé litið til A- og B-hluta Reykjavíkurborgar var
rekstrarniðurstaða jákvæð um 2,1 milljarð króna,
fyrir fjármagnstekjur og fjármagnsgjöld. Fjár-
magnsjöfnuður A- og B-hluta var jákvæður um
rúmlega 2,1 milljarð á fyrstu sex mánuðum ársins,
en gert hafði verið ráð fyrir 2,4 milljarða tapi.
Langstærsta eining B-hluta Reykjavíkurborgar
er Orkuveita Reykjavíkur, en skuldir félagsins
nema á þriðja hundrað milljarða. Gengi krónunn-
ar hefur styrkst nokkuð það sem af er ári. Bók-
færður gengismunur í A- og B-hluta Reykjavík-
urborgar er enda jákvæður um 11 milljarða.
Gengisþróun hjálpar
Rekstur A-hluta betri en fjárhagsáætlun gerði ráð
fyrir Fasteignaskattur skilaði 400 milljónum meira
Morgunblaðið/Eggert
Reykjavík Gengisstyrking krónunnar bætir af-
komu A og B-hluta verulega á fyrri hluta árs.
!"# $% " &'( )* '$*
++,-.
+/0-/+
+++-,+
.0-1+2
+3-40+
+1-1/,
++1-5,
+-21.4
+55-+
+,2-,3
++,-45
+/+-.,
+++-/4
.0-152
+3-4,/
+1-524
++5-0/
+-2114
+55-12
+,4-0.
.05-+.55
++,-54
+/+-13
++.-+5
.0-522
+3-,+,
+1-5/2
++5-4+
+-2504
+5/-+1
+,4-4,