Hamar - 01.06.1958, Blaðsíða 31

T
HAMAR
31
X
Suðurbærinn. Byggingin, sem liæst gnæfir á miðri myndinni er Flensborgarskóli. Lengst til vinstri sézt Hafnar-
fjarðarkirkja, en lengst til hægri st. Jósefsspítali.
Þættir úr menningarmálum Hafnarljarðar
(Framhald af 29. síðu)
Nemendur sl. vetur voru rúm-
ir 60. Skólinn hefur verið rek-
mn af Tónlistarfélagi Hafnar-
fjarðar, en það var stofnað ár-
ið 1946 í þeim tilgangi að efla
tónlistarlíf í bænum.
\ Auk framangreindra skóla
liafa einstaklingar oft skapað
börnum og unglingum mögu-
leika til náms í einstökum grein-
um eða almennt og á þann hátt
unnið nytsöm störf í þágu
menntunar og menningar.
★
Mikill áhugi vaknaði hér í
bæ fyrir því að koma upp hús-
mæðraskóla og stofnuðu konur
' fjölmennt félag, Húsmæðra-
skólafélag Hafnarfjarðar, til að
vinna að framgangi málsins. —
Þrátt fyrir rösklegt starf kven-
fólksins hefur enn sem komið
er ekkert orðið af framkvæmd-
um og verður það tæpast talið
vansalaust fyrir bæjarfélagið að
málið falli algerlega niður.
^ Blaðaútgáfa
og bókasafn.
Blaðaútgáfa hefur átt erfitt
uppdráttar hér í bænum og á
það ennþá. Er það helzt að póli-
tísk blöð hafa komið út og oft-
ast ekki að staðaldri.
Prentsmiðja kom fyrst hér í
bæinn árið 1907. Þá var farið
að prenta blaðið Fjallkonuna í
henni, en útgáfa hennar var
skammvinn. Blaðið „Kvásir“ hóf
t göngu sína 1908 og Skuggsjá
1910, en urðu bæði mjög skamm
líf. Árið 1928 kom Brúin fyrst
m út, en í marz 1931 var útgáfu
hennar hætt, en síðar á því ári
hóf blaðið Hamar göngu sína
og var pólitískt blað. Síðan hafa
nær eingöngu komið út pólitísk
blöð hér í bæ og þá eínkum í
sambandi við kosningar. Þó hef-
^ ur Hamar komið út nokkurn
veginn stöðugt síðan 1949.
Með stækkun bæjarins ætti
að skapast betri grundvöllur en
áður til að halda úti blaða-
kosti.
Bæjarstjórn Hafnarfjarðar
samþykkti að stofna bókasafn
árið 1921 og hefur safnið starf-
að síðan og aukizt jafnt og þétt.
Áður en bókasafnið hér tók til
starfa voru lestrarfélög í bæn-
um, en þau voru fremur þrótt-
lítil, en eignuðust þó nokkurn
bókakost. Bókasafnið keypti
bækur lestrarfélagsins „Fram-
för“, sem þá lagðist niður.
Nú á 50 ára afmæli Hafnar-
fjarðarkaupstaðar verður tekið
til afnota nýtt húsnæði fyrir
bókasafnið og batna þá öll skil-
yrði til starfrækslu þess og gest-
ir safnsins fá góða möguleika
til að nota það.
Félagslíf. N
Félagslíf hefur verið talsvert
hér í bæ og er nú svo komið
að flest mál sem áhugafólk vinn-
ur að hafa einhver félög eða
félagssamtök að baki sér.
Sá félagsskapur sem var einna
rismestur um það leyti, sem
Hafnarfjörður öðlaðist kaup-
staðarréttindi. var góðtemplara-
reglan. Fyrsta stúkan var Morg-
unstjarnan nr. 11 stofnuð árið
1885 og strax árið eftir réðist
reglan í það að reisa samkomu-
hús hér í bænum og var það
myndarlegt átak, sem hafði
mikil áhrif á félags- og skemmt-
analífið. I húsi þessu mun
fyrsti bæjarstjórnarfundurinn
hafa verið haldinn. Hús þetta
stendur ennþá, en það hefur
verið stækkað.
Yms félög hafa verið stofnuð
sem unnið hafa að margvísleg-
um menningar- og mannúðar-
málum. Má þar nefna Mál-
fundafélagið Magna, sem kom-
ið hefur all mjög við sögu þessa
bæjar með ræktun Hellisgerðis
o. fl. Skógræktarfélag starfar í
bænum og hefur unnið allmik-
ið að skógrækt. Fegrunarfélag
hefur snúið sér að fegrunarmál-
um í bænum. íþróttafélög stuðla
að aukinni íþróttamennt bæjar-
búa og hafa stundum borið
hróður bæjarins hátt. Skátar
liggja ekki á liði sínu við að
örva unglingana til dáða. Slysa-
varnafélög hafa verið styrk stoð
í slvsavarnastarfsemi landsins.
Líknarfélög eins og kvenfélagið
Hringurinn, Berklavörn, Barna-
verndarfélagið, Rauðakrossdeild
in og Krabbameinsfélagið liafa
unnið að áhugamálum sínum.
Hin ýmsu stéttarfélög og fagfé-
lög hafa auk þess að vera hags-
munasamtök lagt all mikið til
menningarmála. Þá hefur starf-
að Taflfélag í bænum. Leikstarf-
semi hefur oft verið talsverð
hér í bæ og er nú slík starfsemi
í höndum Leikfélags Hafnar-
fjarðar.
Tvö myndarleg kvikmynda-
hús eru rekin í bænum og hafa
þau verið snar þáttur í skemmt-
analífi bæjarbúa.
Söngstarfsemi hefur oft verið
með talsverðum blóma, en leg-
ið niðri á milli. 1 þeirri starfsemi
hefur hæst borið á Friðriki
Bjarnasyni tónskáldi, sem alið
hefur mest allan starfsaldur
sinn hér í bæ og helgað bæjar-
búum krafta sína. Nú er starf-
andi hér Karlakórinn Þrestir, en
hann var stofnaður árið 1912.
Hafa mjög skipst á skin og skúr-
ir í starfsemi hans.
Lúðrasveit er starfandi hér í
bæ og hefur verið að undan-
förnu. Áður hafa lúðrasveitir
verið stofnaðar en þær lagst
niður.
Þá hafa verið stofnuð félög
til að halda uppi starfi innan
kirkjunnar eins og safnaðarfé-
lög sem vinna fyrir kirkjur sín-
ar, starfsemi K.F.U.M. og K.,
sem hefur verið með miklum
blóma og fleiri trúarfélög hafa
starfað í bænum.
Ekki verður hægt að rekja fé-
lagsstarfsemina ýtarlega hér en
í heild hafa hin ýmsu félög
áreiðanlega lyft stóru átaki í
því að færa bæinn og bæjarbúa
fram á við á braut menntunar,
menningar og framfara.
★
Hafnarfjarðarkaupstaður á
nú 50 ár að baki. Á þessari hálfu
öld hafa verið einhverjar þær
stærstu brevtingar sem um get-
ur í sögu þjóðarinnar. Fólk hef-
ur flutzt frá fátækt til bjarg-
álna. Framkvæmdir með þjóð-
inni hafa verið mjög stórstígar
og gjörbreytt lifnaðarháttum
fólks.
I skóla- og fræðslumálum
hefur æ verið meira löghoðið,
en hvort það nær tilætluðum
árangri er annað mál. Margir
telja að því vafasaman ávinn-
ing. Eflaust þarf umbóta við
það er alltaf svo, en slík mál
verða ekki tekin til meðferðar.
hér. Það er gamall málsháttur,
„að bókvitið verði ekki látið í
askana.“ Já, það er nú svo, en
hvenær hafa askarnir fyllst ef
ekki eftir það að bókvitið óx,
eftir það að fólk fékk þekking-
una og tæknina í þjónustu sína?
Framtíðin kallar á aukna
þekkingu, aukna tækni, auknar
framfarir. Menntunar- og menn-
ingarmálin mega þá ekki verða
útundan. Skilyrði til framþró-
unar þeirra verða að aukast því
ekki dugir annað en framfarir
í þeim efnum verði jafn stór-
stígar, og þó betur, en hinar
efnislegu framfarir.
Ef við lítum á menningar-
málin í dag þá blandast engum
hugur um það, að mikil verk-
efni eru framundan til að búa
vel í haginn hvað þau snertir.
Skólahús þarf að byggja, íþrótta
hús og leikvang, samkomuhús
í bænum eru svo ófullkomin að
furðulegt er í jafn stórum bæ og
Hafnarfjörður er og fleira má
nefna. Félagsstarfsemin á erfitt
uppdráttar fyrir lélegan aðbún-
að og svo mætti lengi telja.
Á 50 ára afmælinu verður að
brjóta nýtt blað hvað þetta
snertir í sögu bæjarins. Það þarf
meira en orð, það þarf fram-
kvæmdir.
Heildsölubirgðir:
Brynjólfsson & Kvaran
Sendum
H afnfirð ingum
beztu
hamingjuóskir
á 50 ára
afmæli
kaupstaðarins
Verzlun Þórðar Þórðarsonar
i'i'i'i'i','i'i'i','i'r'mi'i'i',',','i',','ifi'ififififi'i'ifi'i'i','i'i'ififi?ifimim‘ifif,
DF. JOKLAR
Skrifstofa Aðalstræti 6 — Sími 1 06 97
Símnefni: Jöklar
KÆLISKIP:
M.s. Vatnajökull
M.s. Drangajökull
# &