Morgunblaðið - 03.08.2011, Blaðsíða 14
FRÉTTASKÝRING
Bjarni Ólafsson
bjarni@mbl.is
Sitt sýnist hverjum í Washington um sam-
komulagið um hækkun skuldaþaksins, sem
samþykkt hefur verið af báðum deildum
Bandaríkjaþings með töluverðum meirihluta.
Bæði demókratar, undir forystu Baracks
Obama Bandaríkjaforseta, og repúblikanar
með John Boehner, forseta fulltrúadeildar
Bandaríkjaþings, fremstan í flokki, tala um að
báðar fylkingar hafi þurft að fórna miklu til að
ná samkomulaginu.
Stærsta atriðið fyrir Obama í þessum dansi
um hækkun þaksins var að ná samkomulagi
sem myndi vara út kjörtímabil hans og það
gekk eftir. Það þýðir að skuldaþakið og hækk-
un þess er ekki vandamál sem hann þarf að
takast á við í kosningabaráttunni á næsta ári.
Á móti kemur að repúblikanar fengu það í
gegn, að nafninu til að minnsta kosti, að engar
skattahækkanir eru settar á blað í samkomu-
laginu sjálfu en gert er ráð fyrir því að draga á
úr útgjöldum bandaríska alríkisins um 2.400
milljarða dala á næstu tíu árum.
Það kann að hljóma eins og há upphæð, en
þegar haft er í huga að fjárlög Bandaríkjanna
eru í kringum 3.500 milljarðar dala á ári og að
samkomulagið kveður á um 240 milljarða
lækkun á ári þá er ekki um þann beinskurð að
ræða sem talað hefur verið um. Þá er um að
ræða nafnvirðisniðurskurð en ekki raunvirð-
isniðurskurð. Þetta þýðir að útgjöld banda-
ríska ríkisins geta auðveldlega aukist að nafn-
inu til þrátt fyrir áðurnefnda 2.400 milljarða
dali.
Heilbrigðisfyrirtæki lækka
Ríkisendurskoðun Bandaríkjaþings, CBO,
gerir einmitt ráð fyrir því að útgjöld, sem ekki
eru bundin í lög, verði um 1.234 milljarðar dala
árið 2021, en þau verða um 1.043 milljarðar ár-
ið 2012. Þá er ekki gefið að skattar verði ekki
hækkaðir, þrátt fyrir yfirlýsingar repúblikana
um annað. Sérstök nefnd á að koma með til-
lögur um stóran hluta niðurskurðarins og hafa
demókratar sagt að nefndin hafi heimild til að
leggja til skattahækkanir. Áhugavert er að í
samkomulaginu er gert ráð fyrir því að Banda-
ríkjaþing kjósi um tillögur nefndarinnar, en að
málþóf um þær verði ekki leyfilegt. Því er vel
hugsanlegt að tillögur um skattahækkanir
komist þar í gegn. Kjósi Bandaríkjaþing hins
vegar gegn tillögum nefndarinnar í framtíðinni
segir í samkomulaginu að þá eigi að skera nið-
ur jafnt útgjöld til varnarmála og þess hluta al-
mannatryggingakerfisins sem kallast Medic-
are. Það þýðir að þau heilbrigðisfyrirtæki sem
veita heilbrigðisþjónustu innan Medicare-kerf-
isins myndu sjá fram á niðurskurð á tekjum.
Það er því ef til vill ekki skrýtið að á mánu-
dag voru það helst fyrirtæki í heilbrigðisgeir-
anum sem lækkuðu í bandarískum kauphöll-
um, sum um meira en 50 prósent.
Obama laus við erfitt kosningamál
Reuters
Skuldaþak Barack Obama náði sínu mikilvægasta pólitíska markmiði í skuldaþaksdeilunni, en
báðir aðilar reyna nú að sannfæra sína fylgismenn að samkomulagið sé nógu gott.
Þrátt fyrir að báðir flokkar beri sig illa vegna samkomulags um skuldaþakið er hægt að færa fyrir því
rök að sigurvegarinn sé Obama Skuldaþakið verður ekki eins stórt kosningamál árið 2012 og ella
Samkomulagið
» Skuldaþakið verður hækkað um
900 milljarða dala gegn 917 milljarða
lækkun ríkisútgjalda á 10 árum.
» Hægt er að hækka þakið um 1.500
milljarða dala gegn samsvarandi lækk-
un útgjalda, sem sérstök nefnd á að
gera tillögur um.
» Samkomulagið gildir til ársins 2013
og mun því duga fram yfir næstu for-
setakosningar.
» Stærstur hluti niðurskurðarins
verður á seinni hluta 10 ára tímabils-
ins, en lítið verður skorið niður í byrj-
un þess.
14 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 3. ÁGÚST 2011
● Stjórn Vátryggingafélags Íslands hef-
ur ráðið Sigrúnu Rögnu Ólafsdóttur,
framkvæmdastjóra fjármálasviðs hjá Ís-
landsbanka, í starf forstjóra VÍS og Líf-
ís. Þá var greint frá því í gær að gengið
hefur verið frá kaupum VÍS á hlut Exista
í Öryggismiðstöð Íslands. Fyrr á árinu
hafði VÍS eignast lítinn hlut og er eign-
arhlutur VÍS í Öryggismiðstöðinni nú
samanlagt um 80%. Helstu stjórnendur
Öryggismiðstöðvarinnar ráða yfir um
20% hlut í félaginu.
Sigrún Ragna ráðin
nýr forstjóri VÍS
Morgunblaðið/Kristinn
● Flutningsmiðlunin TVG-Zimsen og
bílaumboðið Hekla hafa undirritað
samning um að TVG-Zimsen sjái um
flutninga á varahlutum og boddíhlutum
fyrir bifreiðar og vespur sem Hekla er
með umboð fyrir. Hekla flytur inn Audi-,
Skoda-, Mitsubishi- og Volkswagen-
bifreiðar auk Piaggio-vespa.
Í fréttatilkynningu er haft eftir Franz
Jezorski, stjórnarformanni Heklu, að
mikilvægt sé að vera í samstarfi við
traust og öflugt flutningsfyrirtæki, því
það skili sér beint til viðskiptavina í
lægra verði. bjarni@mbl.is
Hekla og TVG-Zimsen í samstarf
● Seðlabanki Íslands greindi frá því í gær að næsta skref í átt að afnámi gjald-
eyrishafta yrði tekið í mánuðinum, en bankinn býðst til að kaupa evrur gegn
greiðslu í ríkisverðbréfi. Seðlabankinn býðst til að kaupa 72 milljónir evra gegn
greiðslu í ríkisverðbréfum í flokknum RIKS 30 0701, sem eru verðtryggð bréf
með 3,25 prósent vöxtum, en ekki er hægt að framselja bréfin fyrstu fimm ár-
in. Tilboðum skal skilað eigi síðar en 16. ágúst 2011.
Á vefsíðu Seðlabankans segir að markmið þessara aðgerða sé að end-
urheimta gjaldeyri sem Seðlabanki Íslands nýtti til kaupa á krónum í fyrra út-
boði og selja krónur til aðila sem tilbúnir eru til að eiga þær í a.m.k. 5 ár.
Seðlabankinn kaupir evrur
● Auglýst hafa verið laus til umsóknar
þrjú störf í Seðlabanka Íslands. Það
eru störf lögfræðings í gjaldeyriseft-
irliti, sérfræðings í gjaldeyriseftirliti og
verkefnastjóra á upplýsingasviði bank-
ans. Áður höfðu verið auglýstar stöður
framkvæmdastjóra fjármálastöðugleika
og framkvæmdastjóra greiðslukerfa.
Störf hjá Seðlabanka
Stjórn dönsku skartgripasölukeðj-
unnar Pandora hefur vikið for-
stjóra félagsins, Mikkel Vendelin
Olesen, úr starfi og tekur Marcello
Bottoli, einn
stjórnarmann-
anna, við starf-
inu til bráða-
birgða. Gengi
bréfa félagsins
hrundi í Kaup-
höllinni í Kaup-
mannahöfn í gær
eftir að félagið
birti árshluta-
uppgjör og nýja
afkomuspá í
gærmorgun, sem komu fjárfestum í
opna skjöldu.
Lækkuðu bréf fyrirtækisins um
rúm 65 prósent í gær og þýðir það
að markaðsverð fyrirtækisins hafi
fallið um nærri 250 milljarða ís-
lenskra króna. Bréfin lækkuðu
raunar um 73% um leið og opnað
var fyrir viðskipti en hækkuðu að-
eins aftur.
Hagnaður af rekstri Pandora
nam 626 milljónum danskra króna
á síðasta ársfjórðungi, 13,9 millj-
örðum íslenskra króna, en var 401
milljón danskra króna á sama tíma
á síðasta ári. Velta fyrirtækisins
nam 1.392 milljónum danskra
króna og jókst um 3,2%.
En það sem hafði mest áhrif á
hlutabréfaverðið í dag er ný af-
komuspá. Stjórn Pandora hafði
áætlað að velta félagsins myndi
aukast um 30% á árinu en segir nú
að útlit sé fyrir að veltan verði álíka
og í fyrra.
Þá hefur stjórnin einnig lækkað
spá um hagnað á árinu.
Bréf Pandora voru skráð á mark-
að í október í fyrra og var mikill
áhugi á þeim. Bankinn FIH, sem
Seðlabankinn seldi sl. haust, hagn-
aðist m.a. vel á sölu bréfa í fyrir-
tækinu. Hæst fór gengi bréfanna í
367,50 danskar krónur í janúar en
gengið er nú aðeins 53 krónur.
Gengi Pan-
dora hrynur
í Danmörku
Pandora Skartið
er víða vinsælt.
Bjarni Ólafsson
bjarni@mbl.is
Fullyrðingar um að hagstæðasta til-
boði hafi ekki verið tekið þegar
Eignasafn Seðlabanka Íslands seldi
meirihluta í Sjóvá til SF1 eru rangar,
að því er segir í yfirlýsingu Seðla-
banka Íslands.
Yfirlýsingin kemur m.a. til vegna
ummæla Guðlaugs Þórs Þórðarson-
ar, alþingismanns, í Morgunblaðinu í
gær þar sem hann segir að ríkið hafi
orðið af 1,5 milljörðum króna við söl-
una. Vísar hann til munar á söluverð-
inu annars vegar og tilboði frá öðr-
um hópi fjárfesta, sem Heiðar
Guðjónsson var í forsvari fyrir.
Betra að selja meirihluta
Í yfirlýsingu Seðlabankans segir
að þegar kaupsamingur við núver-
andi kaupendahóp var undirritaður
hafi ekki legið fyrir gilt tilboð frá
öðrum sem hægt hafi verið að taka
afstöðu til. Tilboðið, sem sett var
fram síðastliðið haust hafi þá verið
dregið til baka. Upp hafi komið atvik
sem varð að fá niðurstöðu í áður en
hægt væri að ganga til samninga við
umræddan hóp. „Seðlabankinn var
fyrir sitt leyti tilbúinn að bíða eftir
því og loka ekki á samninga við hóp-
inn. Tilboðsgjafar ákváðu hins vegar
sjálfir að draga tilboð sitt til baka.
Það hefur því lítið upp á sig að láta
eins og það hafi verið í boði í janúar
sl.,“ segir í yfirlýsingunni.
Þar segir jafnframt að Fjármála-
eftirlitið hafi þá ekki lokið mati sínu
á því hvort umræddur fjárfestahóp-
ur væri hæfur til að fara með virkan
eignarhlut í vátryggingarfélaginu.
Fjárfestirinn SF1 gerði tvö tilboð,
eitt sem var hliðstætt upprunalegu
tilboði hópsins sem dró sig til baka
og annað sem á endanum var tekið. Í
yfirlýsingu Seðlabankans segir að
mat sérfræðinga hafi verið að hag-
stæðara hafi verið að taka síðara til-
boðinu, því það hafi falið í sér sölu á
meirihluta í Sjóvá. Það hafi losað
Seðlabankann úr þeirri stöðu að vera
kjölfestueigandi í félaginu.
Aðeins eitt tilboð
var gert í Sjóvá
Seðlabanki segir rangt að hagstæð-
asta tilboði í Sjóvá hafi ekki verið tekið
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Sjóvá Salan á meirihluta hlutafjár í Sjóvá var ákveðin skömmu eftir áramót
og mótmælir Seðlabankinn því að besta tilboði hafi ekki verið tekið.
!"# $% " &'( )* '$*
++,-.
+..-/.
+0+-12
00-1/3
0+-/23
+.-00.
+/.-,0
+-/323
+./-.3
+2/-03
++2-1.
+..-3/
+0+-/+
00-++/
0+-,40
+.-0.+
+/.-34
+-,1+4
+.,-//
+2/-5,
00+-.544
++2-42
+.3-/
+0+-52
00-+53
0+-,3,
+.-44/
+/3-4/
+-,1,5
+.,-33
+2,-0+
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á