Húsfreyjan - 01.09.1950, Blaðsíða 22
Gróður og garðyrkja
Vi8 og við mun „H úsfreyjaii“ birta
sinágreinar lil hvatningar og leiðbein-
ingar í þessuni efnum. Ég ieyfi mér að
nota, sem uppistöðu í þennan greina-
flokk, uppliaf erindis, sem ég flutti í
útvarpið vorið 1949, en það á jafnt
við á livaða tíma árs, sem er.
Eftir langa leit að lífsbamingju og
brakninga viðburðaríkrar ævi, lætur
franski skáldspekingurinn Voltaire sögu-
betju sína, sem á íslenzku liefur lilotið
nafnið Birtingur, komast að þeirri nið-
urstöðu, að það sé bcillavænlegasl að
rækta garðinn sinn. Fé lians er tapað,
fegurð ástmeyjar hans bliknuð, og bá-
spekin, bollaleggingarnar um mannlegt
líf, alltaf sama þófið en móðir Jörð,
bún bregzt ekki. Þótt bamfarir veðra
og liret ami að aðra stundina, vitum við,
að vorið kemur víst á ný, og þá er um
að gera að rækta garðinn sinn.
Oft er vitnað í þessi orð spekingsins,
en þó menn noti þá tilvitnun oftast í
táknrænni merkingu, hefur hún áreiðan-
lega engu að síður raunverulégt gildi.
í því verklega, í öllu því, sem mestu
máli skiptir, í leitinni að lífshamingju
ber saga mannkynsins vitni um, að menn
hafa liarla lítið Jært af reynslu undan-
gengnina kynslóða. 1 jieim efnum er
iirðugra að notfæra sér annarra manna
reynslu. Því er líkt farið og með fæðu,
sem að okkur er rétt. Við böfum ekki
alltaf lyst á henni, og jafnvel þó að lienni
sé troðið ofan í inenn, er vafasamt, að
sín yfirleitt þar, sem breinlæti og snyrli-
mennska er augsýnilega um liönd höfð.
Það mundi vera Iivatning, sem fengi
víðtæk álirif.
Jtún komi þannig að gagni, og vissulega
getur enginn annar melt Jtana fyrir okkur.
En stundum ber þó viö, að aðrir menn,
lífs eða liðnir, með verkum sínuni eða
persónuleika verða okkur að Jeiðarljósi,
Við treystum reynslu jieirra, fetum í
þeirra fórspor eftir beztu getu og kom-
umst að sömu niðurstöðu og jteir. Það
verður áreiðanlega enginn svikinn, sem
blýð'ir ráðum Voltaires og Jeggur stund
á að lilynna að góðum gróðri.
í þetta sinn ætla ég samt ekki að
gera garðana okkar að umtalsefni, því
fyrir flest okkar er þar ekki um að
ræða aðrar framkvæmdir á jiessuin tíma
árs, en að lireinsa |)á og lilúa eftir Iieztu
getu að viðkvæmum fjölærum jurtum og
ungum trjágróðri.
Inni í gróÖurhúsunum er ylur og ang-
an blóma, Jiótt úti frjósi og élið bylji
á gluggunum.
Sá hefði Verið álitinn skýjaglópur, sem
fyrir nokkrum áratugum befði spáð Jiví,
að á Islandi yrði innan skamms ræktuð
suðræn aldini og skrautjurtir, livað jiá,
að einhver gæti baft- ofan af fyrir sér
og sínum rneð J>ví að stunda garðyrkju.
Mjiig fáir kunnu skil á ræklun, hvorl
beldur var um að ræða nytjajurtir,
skrautblóm eða trjárækt. Af grænmeti
liefur lengst verið ræktað: karlöflur,
rófur, næpur og rabbarbari. En skiln-
ingur manna t. d. á kartöfluræktun var
víða, til skamms tínia, ekki meiri en svo,
að j>ær voru setlar niður í moldina um
vorið og svo ekki skipt sér meira af
þeim. Þegar fór að líða á sumarið, sást
varla í þær fyrir arfa. Sem betur fer,
er líka orðin stórkostleg breyting á þessu
sviði. Menn skilja, að til þess að fá
góða ii[)]>skeru verða menn að birða
vel garða sína.
22 HÚSFREYJAN