Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.2005, Page 243
Nokkur rit Málvísindastofnunar
höfundi, hugmyndum hans um stafsetningu, stafagerð og fleira. Einnig er ítar-
lega íjallað um hljóðkerfi elstu íslensku.
Hreinn Benediktsson
Linguistic Studies, Historical and Comparative
Ritstjóm: Guðrún Þórhallsdóttir, Höskuldur Þráinsson, Jón G. Friðjónsson og
Kjartan Ottosson.
Úrval greina eftir Hrein Benediktsson, alls 27 greinar, þar á meðal tvær sem
ekki hafa birst áður. Greinamar fjalla um sögu málvísinda, sögulega og sam-
tímalega hljóðkerfisfræði, og sögulega orðhlutafræði og setningafræði. Þær era
allar á ensku. Sameiginleg ritaskrá er í bókinni (alls um 1000 rit), en auk þess er
þar nafnaskrá, handritaskrá, skrá yfir rúnaáletranir, skrá yfir orð og orðmyndir
sem fjallað er um, skrá yfir tungumál og atriðisorðaskrá. í formála ritstjómar er
gerð nokkur grein fyrir náms- og starfsferli Hreins og Kjartan Ottosson fjallar
um fræðistörf Hreins í ítarlegum inngangi. Nauðsynleg bók fyrir alla sem hafa
áhuga á íslenskri málsögu og sögulegum málvísindum.
Kristján Árnason
The Rhythms of Dróttkvætt and other Old Icelandic Metres
Rannsókn á hrynjandi dróttkvæðs háttar og annarra fomíslenskra bragarhátta.
Bragarhættimir eru athugaðir í ljósi nýlegra kenninga í hljóðkerfisfræði og brag-
fræði og setur höfundur fram nýja hugmynd að greiningu á hrynjandi dróttkvæðs
háttar. Auk þess er fjallað um tengsl dróttkvæðs háttar við aðra norræna bragar-
hætti og hugsanleg erlend áhrif, m.a. frá íram.
Jón Magnússon
Grammatica Islandica
Jón Axel Harðarson gaf út með inngangi, þýðingu og athugasemdum
í ritinu birtist í fyrsta sinn í íslenskri þýðingu ein merkasta heimildin um íslenskt
mál á 18. öld og hugmyndir manna á þeim tíma um lýsingu tungunnar. Höfund-
urinn, Jón Magnússon prestur og sýslumaður, var með lærðustu mönnum þjóðar-
innar á sinni tíð, en ógæfúsamur í einkalífi. Málfræðibókina ritaði hann á efri
áram, þá dæmdur frá eignum og embættum. Latneskur texti höfúndarins er hér
birtur ásamt íslenskri þýðingu Jóns Axels Harðarsonar málffæðings, ítarlegum
inngangi um ritið og ævi höfúndar og athugasemdum við málfræðitextann. Auk
málfræði- og málsögulegs gildis ritsins er umfjöllun Jóns Axels um stórmerka
ævi höfundar einnig fróðleg fyrir alla sem hafa áhuga á íslenskri sögu á 18. öld.