Vera - 01.02.1989, Blaðsíða 20
Heimavinnandi fólk er
annarsflokks!
Heimavinnandi
fólk er konur!
Öðru hvoru heyrum við minnsf á hve staða heimavinnandi
kvenna er afleit. Ólaunuð störf kvenna, heimafyrir, eru verð-
mæti sem ekki eru reiknuð til þjóðartekna. Heimavinnandi hús-
móðir sparar þjóðfélaginu mikil útgjöld með því að annast börn
og gamalmenni sem annars þyrftu að vera í dagvistun eða á
stofnunum. Þrátt fyrir það hafa heimavinnandi húsmæður ekki
sama rétt og aðrir þjóðfélagsþegnar. Til dæmis hafa heima-
vinnandi húsmæður ekki átt aðild að neinum lífeyrissjóðum og
fá því engan lífeyri og heimilisstörf hafa lengst af ekki verið met-
in til starfsreynslu. Húsmæður eru kúguð stétt sem vinnur launa-
lauststarf og þráttfyrir hvað þærspara þjóðfélaginu, hafa þær
fá réttindi á við aðrar starfsstéttir. Þær hafa verið í verri aðstöðu
en margar aðrar stéttir því þær starfa einar og einangraðar.
Þær hitta ekki aðrar húsmæður oft og tilheyra engu stéttarfé-
lagi. Fyrirutan það eru þærtilfinningalega tengdar atvinnunni,
þ.e. þær eru að þjóna eiginmanni og börnum og eru þess v-
egna í erfiðri stöðu og eiga erfitt með að gera kröfur fyrir sína
hönd. Vegna tilfinninganna hafa þær unnið áfram þegjandi og
hljóðalaustog er hampað við hátíðleg tækifæri eins og íslenskri
tungu og íslenskri menningu.
En kannski ekki lengur, því laugardag-
inn 21. janúar var haldin ráöstefna á veg-
um hagsmunanefndar heimavinnandi
húsmæöra innan Bandalags kvenna í
Reykjavík. Kjörorö ráðstefnunnarvoru:
,,HVAR STÖNDUM VIÐ?“ og fjallaði um
stööu heimavinnandifólks. Markmiðiðmeð
þessari ráðstefnu var að koma á fót nefnd
sem ynni að undirbúningi stofnunar lands-
samtaka heimavinnandi fólks. Þar voru
ýmsar staðreyndir um stöðu heimavinn-
andi kvenna dregnar upp og kom fram í
máli Jóhönnu Sigurðardóttur m.a. að
húsmóðurstarfið væri vanmetið og á sama
hátt samsvarandi störf úti í þjóðfélaginu,
umönnunarstörfin sem konur sinna að
mestu leyti. Sú hugmynd kom fram að
mjög mikilvægt væri að heimilisstörfin
verði endurmetin, því ef heimilisstörf nytu
meiri virðingar hefði það áhrif á mat á sam-
svarandi störfum í þjóðfélaginu.
Vera ræddi við Helgu Guðmundsdótt-
ur formann hagsmunanefndarinnar um
nefndina og fyrirætlanir hennar. Helga
sagði að nefndin væri búin að starfa í 4 ár.
Hún var sett á laggirnar á aðalfundi 1984
og er í dag skipuð fimm konum: Ragnheiði
Ólafsdóttur, Dóru Guðmundsdóttur, Odd-
nýju Gestsdóttur, Sigríði Bergman og
Helgu Guðmundsdóttur.
„Upphaflega ætluðum við aðallega að
komaígegn leiðréttinguáskattamálum, líf-
eyrissjóðs- og tryggingamálum. Við byrj-
uðum á því að halda ráðstefnu í nóvember
1984 og létum reikna út fyrir hana skatta-
álögur hjóna, sjúkradagpeninga og ýmis-
legt sem sýndi óréttlætið. Þá voru greiddar
til heimavinnandi húsmæðra kr. 37.86 í
sjúkradagpeninga á meðan útivinnandi
fengu 151.44 kr. og með hverju barni
heimavinnandi húsmæðra voru greiddar
10.72 krónur en með barni útivinnandi
kvenna voru greiddar 41.10 krónur. Á með-
an þessi mikli mismunur var á greiðslum
sjúkradagpeninga voru þær fjármagnaðar 'j
með sjúkratryggingagjaldi sem lagt var á í
samræmi við útsvar viðkomandi. Þá voru
skattaálögur hjóna með einni fyrirvinnu og
396.000 krónur í árslaun 25.000 krónum
hærri en hjóna þar sem bæði unnu fyrir
sömu upphæð. Þannig á meðan heima-
vinnandi húsmóðir fékk aðeins greiddan í
sjúkradagpeninga 1A af þeirri upphæð
20