Handbók bænda - 01.01.1923, Page 13

9
Tilbúinn áburður.
I. Köfnunarefnisáburður.
1. C h i 1 i s a 11 p j e t u r lítur út sem hvítt salt.
Hann finst í fleiri metra þykkum lögum í jöröunni,
í Chili í Su'öur-Ameríku.
Vinslan fer þannig fram, aÖ saltlögin eru brotin,
og saltiö leyst upp i vatni. Vatniö er svo látiö gufa
upp; veröur þá eftir krystalliseraö salt. Chilisalt-
pjetur inniheldur ca. 95% natriumsaltpjetur, sem
svarar til ca. 15% köfnunarefnis.
2. N o r e g s s a 11 p j e t u r er aö útliti sem grá-
leitt salt, misjafnlega grófkornótt. Noregssaltpjetur
er mest megnis framleiddur í verksmiðjunni „Rjúk-
an“ í Noregi, og er búinn til á þann hátt, að and-
rúmsloftinu er blásið í gegnum ofna, sem hitaðir eru
við rafmagn upp i ca. 3000° C. Við þennan bita
sameinast litill hluti af köfnunarefni og súrefni and-
rúmsloftsins* og myndar köfnunarefnissýring. Hið
heita loft, sem kemur út úr ofnunum er kælt niður
í ca. 50° C. Eftir það sameinast það theiru af súr-
efni loftsins og myndar köfnunarefnissýring (sem
er súrefnisríkari en sá fyrri), sem svO er leitt í vatn,
* Andrúmsloftið er samansett af ji hlutum köfn
unarefnis og hluta súrefnis.