Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.03.1922, Blaðsíða 5

Hafnarrannsóknir framkvæmdar á árunum 1917"21
af verkfræðingunum N. P. Kirk og Th. Krabbe, samkvæmt þingsályktun 12. ágúst 1915
(Með teikningum á bl. I.—XXI.).
í fjöldamörg- ár hafa stöðugt komið beiðnir til
ráðuneytisins, frá ýmsum stöðum á landinu, um
rannsóknir á hafnarstöðum og lendingum. Hafa
beiðnir þessar ýmist komið frá sýslu- og hrepp-
stjórum, frá alþingismönnum, eða frá einstökum
mönnum. En þar eð verkfræðingar ríkisins, eink-
um nú á seinni árum, hafa verið svo önnum kafnir
við sín sjerstöku embættisstörf, hafa þeir ekki get-
að framkvæmt þessar rannsóknir, nema þegar svo
hefur borið undir, að gott tækifæri hefir gefist.
Bæði sökum þessa, svo og vegna hins, að oft og
tíðum rjeð tilviljun miklu um, hvar æskt var rann-
sókna, og þá ekki síður hverjir staðir voru rann-
sakaðir, varð mönnum það brátt ljóst, að ekki yrði
komist hjá því að gera reglulega heildarrannsókn
um land alt á þeim stöðum, þar sem um það væri
að ræða að gera fiskihöfn eða athvarfshöfn. þetta
varð til þess, að Alþingi skoraði á ráðuneytið með
þingsályktun 12. ágúst 1915, að láta framkvæma
heildarrannsókn á þeim stöðum, sem líklegir væru
til fiskihafna, eða þar sem gera mætti lendingar-
bætur, eða annað, fiskveiðunum til stuðnings. pess
var óskað, að sjerfróður hafnarverkfræðingur fram-
kvæmdi þessar rannsóknir í samráði við Fiskifjelag
íslands. En þar eð stjórnin hafði engum slíkum
verkfræðingi á að skipa, er tekist gæti á hendur
þetta mikla starf, varð nokkur bið á framkvæmd
þess. En er hafnargerð Reykjavíkur var lokið á ár-
unum 1916—’17, fengu menn augastað á yfirverk-
fræðingnum við það mannvirki, N. P. Kirk, til þessa
starfa, enda var hann bæði duglegur og reyndur
verkfræðingur, og nú eftir nokkurra ára dvöl hjer
orðinn gagnkunnugur íslenskum staðháttum og at-
vinnuvegum, og hafði mikinn áhuga á framförum
landsins. Eftir að samningar milli ráðuneytisins og
Kh'k verkfræðings, um framkvæmd rannsóknanna,
voru gerðir, tók hann að sjer starfið í samráði við
etatsráð Monberg og bjó sig þegar í stað til að
hefja þau ferðalög, er nauðsynleg væru, vorið
1918. Svo sem sjá má á skýrslu hans, var hann
alt sumarið 1918 á þessum ferðum og hjelt áfram
1919 rannsókn þeirra staða, er eftir voru. Seint í
september 1919 lauk hann rannsókn á þeim stöð-
um, er til tals höfðu komið, og hjelt til Kaupmanna-
hafnar til þess að semja álit sitt, en skömmu eftir
að hann kom til Kaupmannahafnar, dó hann skyndi-
lega. — Samhliða ferðum og rannsóknum Kirk verk-
fræðings, var ráðinn sjerstakur mælingamaður,
cand. phil. Jón Víðis, er framkvæmdi nákvæmar
mælingar og að nokkru leyti botnborun og aðrar
rannsóknir, undir minni umsjá og að tilvísun Kirk
verkfræðings, á þeim stöðum, þar sem sjerstök
ástæða virtist til þess. Nokkrar mælingar gerði þó
Axel Petersen verkfræðingur. Nú er því til allstórt
safn af nákvæmum uppdráttum með dýptarmæling-
um af jniklum hluta af helstu veiðistöðvunum.
Eftir lát Kirks verkfræðings fól ráðuneytið mjer
á hendur frekari framkvæmd starfsins og að leiða
það til lykta samkvæmt þeim upplýsingum og frum-
dráttum, er til voru. En bæði sökum mikilla anna,
aðallega embættisstai’fs míns, er stöðugt fer vax-
andi, svo og vegna þess, að nauðsynlegum mæling-
um var ekki lokið, þá hefir lúkning starfsins dreg-
ist þar til nú, en á meðan á því stóð, starfaði jeg
stöðugt í samráði við etatsráð Monberg. það olli
mjer líka miklum erfiðleikum, að Kirk verkfræðing-
ur Ijet lítið eftir sig um málið, annað en uppkast
að skýrslunni og mjög fáoi’ðar dagbækur, nokkur
riss og lauslegar skýrslur. En úr þessu hefi jeg
svo unnið og styðst þar einnig við tíð sarntöl, er
jeg átti við hann á meðan hann vann að þessu.
Hefi jeg nú samið skýrslu, sem, að því er jeg best
veit, er í samræmi við hugsunarhátt hans og álit.
En sökum hinna miklu fjárhagsvandræða og þess,
hve útgerðarmenn eiga yfirleitt erfitt uppdráttar,
hefir drátturinn þó naumast valdið vei’ulegum óþæg-
indum, þar eð ekki er hægt að gera ráð fyrir, að mál-
inu verði haldið lengra áleiðis, eins og nú standa
sakir. En rannsóknirnar, sem gerðar hafa verið,
missa ekki gildi, þó þær geymist.
Reykjavík í september 1921.
Th. Krabbe.
Til
atvinnu- og samgöngumálaráðuneytisins.