Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.03.1922, Blaðsíða 9

TÍMARIT V. F. I. 1922.
5
8. Sandgerði, bl. V.
Sandgerði er einn þeirra staða, þar sem miklar
fiskveiðar eru stundaðar á vetrarvertíðinni, frá því
um nýár og fram til loka (um miðjan maí). Að-
eins fáir bátanna eru þó úr Sandgerði, en þangað
sækja nú í seinni tíð á vetrarvertíðinni árlega fleiri
og fleiri bátar, annarsstaðar að, einkum frá Akra-
nesi, svo að höfnin, sem ekki er stór og alveg opin,
er meir en þjettskipuð bátum og skipum. Árið 1917
stunduðu þaðan veiðar 8 mótor-þilskip, 12—30 smá-
lesta, með 74 manna áhöfn, og 25 opnir mótorbát-
ar, með 225 manna áhöfn. þilskipin öfluðu 27 smá-
lestir af fullverkuðum fiski og 228,7 smálestir af
söltuðum fiski, en smærri bátarnir um 1000 smá-
lestir af óverkuðum fiski. Af þessu sjest, að í Sand-
gerði er sigling mikil og mikið verðmæti flutt á
land, enda er lagt geysimikið fje í veiðartækin.
Höfnin er fremur ótrygg, opin fyrir Atlantshafinu
og leiðin inn á höfnina er erfið, þar eð sker liggja
þar langt út frá landi. I vestanátt getur leiðin alveg
lokast. það er bersýnilegt, að ekki er hættulaust
fyrir skipin að liggja á slíkum stað yfir vetrar-
tímann, einkum þegar mörg verða að liggja af
sjer storm, því að svigrúmið er lítið og sker til
allra hliða. Enginn vafi er á því, að staðurinn ligg-
ur mjög ákjósanlega vel til fiskveiða í stórum stíl,
og myndi það því vera mjög mikilsvert, ef hægt
væri á þessum stað að koma upp slíkum hafnar-
virkjum, að þar yrði örugg höfn, þar sem skip
gætu legið óhult og þar sem auðvelt væri að koma
vistum og útbúnaði öllum um borð en aflanum
á land.
Jafnvel þó að höfnin yrði ekki stór, myndi þó óef-
að mega skapa góð skilyrði fyrir fiskveiðar í miklu
stærri stíl en nú á sjer stað, fyrir mótorskip og
togara, með því að gera tvo öfluga garða um for-
höfn og aðra tvo innar, auk uppfyllinga, hafnar-
bakka og dráttarbrauta o. fl. — Á hinn bóginn er
það ofur Ijóst, að slík hafnarvirki, sem þarf til
þess að gera góða höfn í Sandgerði, munu verða
geysidýr, bæði sökum þess, hve hafnargai’ðarnir
þurfa að vera langir, 2400 m og 1700 m, svo og
vegna þess, að þeir þurfa að vera af mjög sterkri
gerð sökum þess, að staðurinn er fyrir opnu hafi.
En að því er þó gætandi, að syðri hafnargarðurinn
liggur eftir skerjum, sem verða þur á fjöru, 2150 m
næst landi. — Stórstraumsflóð er -j- 4,2 m. það
er því aðeins á ystu 250 metrum garðsins, að dýp-
ið er talsvert (alt að 8 m á fjöru). Nyrðri garðui’-
inn verður aftur á nxóti á miklu meira dýpi. Mikið
fje þarf og til þess að gera alla uppfyllinguna, en
það mun fást aftur við leigu og sölu hinna dýru
lóða, er myndast við uppfyllinguna. Tæplega er hægt
að gera nokkuð af hafnargörðunum, nema þá að
gera þá að fullu og báða, en uppfyllinguna má auð-
vitað gera eftir því sem þörf ki’efur.
Hafnargarðarnir sem minst hefir verið á, myndu
gefa allgott skjól á nokkru svæði með 5—Sj/o m
dýpi á fjöi’u og á miklu svæði með 3 til 5 m dýpi. —
Gert er í’áð fyrir að uppfyllingin nái sem næst því
út að 2 m dýptarlínu, en auðvitað má hafa það eft-
ir vild.
Hvað slík hafnai’gerð myndi kosta, hefi jeg ekki
fundið ástæðu til að reikna út, þar eð einu má gilda,
nú sem stendur, hvort hún kostar 10, 20 eða 40
miljónir ki’óna, eða ef til vill enn þá meir, en mjer
virðist rjett í þessu sambandi að benda á, að hjer
virðist vera allgóður möguleiki, sem rjett sje að
athuga nákvæmlega, þegar að því kemur, að tekin
sje endanleg ákvörðun um að gei’a fiskihöfn. Til
þess eru mælingarnar og í’annsóknii’nar, sem gerð-
ar hafa vei’ið, ágætur grundvöllur.
9. Hvalsnes.
Á Hvalsnesi eru engin skilyrði til hafnargerðai’.
10. þórshöfn
er lítil vík í norðanverðu mynni Ósabotna. þar
komu áður einstöku sinnurn útlend skip, en nú fer
öll út- og uppskipun fram í Kii’kjuvogsvör. —
11. Kirkjuvogur, bl. VI.
Mitt á milli Reykjaness og Garðskaga skerst
vík ein mikil inn í landið; hún er urn 3 km löng og
1 km á bi-eidd og nær því i’jetthyrnd í lögun. Vík
þessi hefir oft verið nefnd sem einn þeiiTa staða,
er tiltækilegir væru fyrir aðalfiskihöfn á Reykjanesi,
Kirk verkfræðingur minnist einnig á hana í skýi’slu
þeirri, er áður hefir verið getið um, en hana samdi
hann áður en uppdráttur af staðnum var gerður.
Mælingin, sem gei'ð vai’, er bæði unxfangsmikil
og xxákvæm; hún sýndi það, sem raunar ýrnsa hafði
grunað, að hlífðargarðar og umbætur á leiðinni inn
á innri hluta víkurinnar, nxyndu óneitanlega bi’eyta
henni í ágæta höfn, en eru óframkvæmanlegar,
þar eð svo grunt ex’ innan til í víkinni, að þar
myndi verða algerlega þui’t á fjöru, ef leiðinn inn
yrði dýpkuð svo, að hún yi’ði nægilega djúp á
fjöru. Nú eru skerin slíkur þröskuldur, að bátar
komast aðeins inn á rnilli þeirra á aðfalli. Að
dýpka innan við skerin og bi’eikka leiðina inn, er
ógerlegt, þar eð aðeins þunt leirlag er ofan á hraun-
inu, sem er alls staðar í botni.
Frá Kirkjuvogi eru stundaðar veiðar á sumrin á
15 smábáta og á vetrum á 8 stói’a báta. Enginn
staður er þar fyrir mótoi’báta. Ef gerður yi’ði 270
m langur garður úr grjóti út frá Kotvogi,út í Kirkju-
sker, eins og sýnt er á uppdrættinunx, fengist gott