Ljósmæðrablaðið - 01.11.1992, Blaðsíða 46

mjólkurganganna. Eins og við vitum,
stuðlar tæmingin jafnframt að aukinni
framleiðslu mjólkurinnar. Einnig er
nætugjöfin sögð örva prolactinseyti meir
en gjöfin á daginn. Hvað frumbyrjurnar
snertir, getur verð gott að þær séu búnar
að kynnast „fæðumunstri“ barns síns
allan sólarhringinn áður en þær koma
heim svo viðbrigðin verði þeim ekki eins
mikil.
Þessa fyrstu daga sem móðirin er á
sjúkrahúsinu - sem er þar sem flestar
mæður fæða - held ég þó að verði að
átta sig á þörf hennar fyrir hvíld og
aðstoð, hvar í systkinaröðinni sem barnið
er. Það þekkir og skilur hver reynd
ljósmóðir.
Hægðír nýfæddo
barnsins
Eftirfarandi tafla (bls. 40 í Successful
Breastfeeding) er gefin sem eins konar
þumalfingurregla:
Fæðing - 24 klst. 1. dagur - meconium
24 - 48 - 2. dagur - meconium/
að lýsast
48 - 72 - 3. dagur - að lýsast/
gular
72 - 96 - 4. dagur - gular
Fullburða barn, sem enn er að láta frá
sér meconium á 4.-5. degi, fær að
líkindum ekki nóga mjólk og léttist. Séu
hægðir enn að lýsast á 4.-5. degi, getur
það verið vísbending um að ekki sé allt
í lagi með brjóstagjafar-„tæknina“.
Framför og útlit
barnsins
Þyngdaraukning er eitt merki þess að
barn sé frískt og þrífist af móður-
mjólkinni. Sé aukningin í lægri kantinum,
er þó oftast ekki ástæða til að hafa
áhyggjur; þar geta erfðir komið við sögu.
Aðrar vísbendingar um ástand barnsins
eru einnig mikilvægar, svo sem:
Góður litarháttur, ekki grár eða fölur.
Ekki dauft eða sofandalegt.
Pissar oft, þvag litlítið og lyktarlaust
(ef barnið er eingöngu á brjósti).
Eðlilegar hægðir miðað við aldur (sjá
töflu).
Oftast ánægt, án þess þó að vera
daufgert.
Áður en móðirin fer heim með barn
sitt, þarf að gefa henni tíma til að ræða
málin því „fræðsla á rúmstokknum“ um
brjóstagjöfina og tímann sem framundan
er, hefur reynst mun betri til árangurs en
fræðsla og upplýsingar af blaði eða úr
bæklingi. Einnig hefur sýnt sig, að þar
sem móðirin hefur átt kost á
áframhaldandi sambandi við sína
ljósmóður (eða aðra sem geta veitt henni
faglega tilsögn) þó ekki sé nema
simleiðis, þá er hún mun líklegri til að
gefast ekki upp fyrr en ætlunin var. Þá
getur bæði barnið og faðirinn verið
móðurinni hinn besti stuðningur og því
er æskilegast að byrja fræðsluna þegar
barnið er tilbúið að fara á brjóst í fyrsta
skipti, að föðurnum viðstöddum. Á þeirri
stund eru bæði foreldrar og barn mjög
opin fyrir allri tilsögn. (7, bls. 34-5, bls.
40-41, bls. 48-9).
Hér ætla ég að láta staðar numið þó
margt sé enn ósagt og þessi grein varla
nema „flugumynd" af því efni sem hún
er tekin úr. Fyrir flestar ljósmæður eru
hér trúlega engin ný sannindi á ferð, en
hafi þessi fróðleikskorn komið ein-
hverjum að gagni, gefið hugmyndir eða
vakið til íhugunar, þá er tilganginum náð.
44
LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ