Ljósmæðrablaðið - 01.10.1995, Side 18

áttuðu sig á að ljósmæður þyrftu líka
að skipuleggja sig og þróa á faglegan
hátt. Þær vissu að nauðsynlegt var að
auka við menntun sína og vinna að
því að ná pólitískum áhrifum.
Ljósmæður hafa unnið að þessu og
gera enn þann dag í dag. Arangur
þeirrar baráttu hér á landi má sjá nú
þegar nám í ljósmóðurfræði fer á
háskólastig.
Á þessari öld hafa orðið miklar
breytingar og framfarir í læknisfræði í
kringum barneignir. I flestum lönd-
um yfirtók hugmyndafræði læknis-
fræðinnar ljósmóðurfræðina m.a.
með því að leggja áherslu á að fæðing
sé sjúkdómur og að það beri að
meðhöndla hana sem slíkan. I því
felst að sagt er að engin fæðing sé eðli-
leg fyrr en hún er yfirstaðin. Til
mótvægis við þetta segja ljósmæður
gjarnan að fæðing sé eðlileg þar til
eitthvað fer úrskeiðis.
Hin hörðu vísindi hafa verið í háveg-
um höfð og tæknimenningin hefur
verið leiðandi. Gagnrýnislaust hefur
verið tekið við tækninni og hún
notuð við umönnun og eftirlit barns-
hafandi kvenna án þess að hafa
rannsóknarniðurstöður til að styðja
sig við. Ennfremur án þess að vita í
raun hvaða áhrif inngrip tækninnar
geta haft á eðlilegt ferli barneigna.
Nefna má mörg dæmi á fæðingar-
deilum þar sem skapast hafa hefðir
um hvenær eigi að gera keisaraskurði,
leggja tangir eða sogklukkur, gera
spangarskurði, taka hjartsláttarrit í
fæðingu, framkvæma ómskoðanir
o.fl.
Þetta hefur orðið til þess að enn er
ljósmóðurfræði ógnað, eins og fyrr á
öldum. En líklega er henni mest
ógnað af ljósmæðrum sjálfum sem
ekki hafa alltaf tekið eftir hvernig
hlutverk þeirra hefur breyst í gegnum
tíðina. Sumar ljósmæður hafa jafnvel
farið þá leið að verða aðstoðarmenn
lækna og orðið sáttar við það í stað
þess að starfa sem ljósmæður og
stunda ljósmóðurfræði.
Hvað er að starfa sem ljósmóðir
OG STUNDA LJÓSMÓÐURFRÆÐI ?
Þetta er viðamikil og flókin spurning
og sjálfsagt verða Ijósmæður aldrei
sammála um svar við henni. Hins
vegar hafa ljósmæður sameiginlegan
þekkingargrunn og horfa svipuðum
augum á ljósmóðurstarfið. Ljós-
mæður gætu líklega orðið sammála
um að ljósmóðurfræði eru bæði list
og vísindi. Einnig að það að vera ljós-
móðir, erað vera hjá konu og taka þátt
í hinni miklu vinnu og verkjum sem
geta fylgt fæðingunni. Jafnframt því
að taka þátt í hinni miklu gleði og
ánægju sem á sér stað við fæðingu
barns. Ljósmóðirin myndar náið sam-
band við verðandi móður og föður
sem oft varir aðeins í gegnum
barneignarferlið sjálft á meðan á
16
LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ