Freyr - 01.01.1931, Blaðsíða 23

F R E Y R
15
Mjólk, mjólkurafurðir
og heilbrigðisástand.
Hinn vel þekkti sænski Iæknir dr. A.
Westerlund hefir nákvæmlega rannsakað
áhrif ýmsra fæðutegunda á helibrigði
fólks. Hann skýrir meðal annars svo frá
í fyrirlestri, sem hann flutti um mjólk og
mjólkurafurðir.
Rannsókn danska læknisins Olaf Bleg-
vads um tilfelli af augnasjúkdómi hjá
ungbörnum í Danmörku hafa varpað nýju
ljósi yfir mismun þann, sem á sér stað
um innihald mjólkur af B bætiefnum
(vitaminum). Fyrir 1909 var þessi sjúk-
dómur naumast þektur í öðrum löndum en
Japan og nokkrum öðrum stöðum í Asíu,
bar sem búpeningsrækt er lítil og mjólk
og mjólkurafurðir þar af leiðandi lítið
notaðar.
Á árunum 1909—20 komu fyrir í Dan-
mörku 600 tilfelli af sjúkdómi þessum, og
fullyrða má, að hann er hin algengasta or-
sök blindu þar í landi. Þjóð vor hefir hing-
að til ve'rið vernduð gegn stærri plágum
af sjúkdómum, er eiga rót sína að rekja til
bætiefnaskorts. Þó er engin ástæða til
gagnvart þeim að fljóta sofandi að feigð-
arósi. Vér megum muna að sérkenni sjúk-
dóma þessara er hve einkennin eru óljós á
byrjunarstigi, og það eru fyrst síðustu
einkenni þeirra, sem auðveldast er að
þekkja. Huldir vítamínssjúkdómar eru
miklu útbreiddari en alment er álitið, sér-
staklega hjá börnum og unglingum. Erfið-
leikarnir við að ákveða einkenni þeirra
veldur oft um, að þeir verða alls ekki
þektir. Það hefir nú raunverulega verið
leitt í Ijós, að beinkröm og að líkindum
líka „Karios“ ormétnar tennur rekja rót
sína til vöntunar á bætiefni, sem heyrir
A flokki bætiefna til, hinn svonefnda
„kalkvítamin“. Þýðing þessa bætiefnis
fyrir heilbrigði fólks þyrfti að verða
skýrð til fulls. Kalkbætiefni er í mjólk og
mjólkurafurðum í ríkum mæli. En óháð
öllum sjúkdómum, er hafa ákveðin ein-
kenni sýkingar af bætiefnaskorti, eru
dæmin deginum ljósari, að breyting í mat-
aræði, þannig að í fæðunni sé aukin notk-
un mjólkur og smjörs, getur algerlega
breytt heilbrigðisásigkomulagi barna og
unglinga til fullrar hreysti. Fjöldi rann-
sókna er til, sem staðfestir þetta. Það er
staðreynd, sem ekki verðui hrakin, að
rnjólk og mjólkurafurðir hafa við notkun
alveg undraverð bætandi áhrif á heil-
brigðisástand fólks.
Það er eigi síður ástæða til fyrir okkur
r«lendinga en aðrar þjóðir að veita þess-
/iri staðreynd athygli, sérstaklega þar sem
meir en helmingur af æskulýð landsins
elst upp við takmarkaða notkun mjólkur
og mjólkurafurða. Er.ekki ástæða til að
taka til alvarlegrar yfirvegunar, hvort
f kki sé af heilbrigðislegum og hagfræði-
legum ástæðum rétt fyrir heimilin og sér-
staklega þau er margt hafa 'oarna og ung-
h.iga að auka verulega neytslu mjólkur-
inuar?
Viðvíkjandi fyrra atriðinu er það löngu
vitanlegt öllum almenningi, að mjólkur-
neytsla er holl. Rannsóknir læknavísind-
anna hafa margsinnis staðfest nauðsyn á
notkun hennar í fæðu barna og sjúklinga.
Ýmsir ágætis vísindamenn á sviði lækna-
vísindanna hafa fært glögg rök að því
með árangri rannsókna sinna í hverju hin
hollu áhrif hennar séu fólgín. Eitt ein-
stakt dæmi er tilfært hér að framan, rann-
sóknir dr. Blegvads.
Um hitt atriðið, hvort mjólkin eigi að
notast meir en gert er af hagfræðilegum
ástæðum, eru menn meira deildra skoð-
ana, og fleiri munu hallast að því að eftir