Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1875, Side 47
l) fyrst er að losa unr kroppinn, einkum hálsklút, sokka-
oönd, buxnastreng, lífstykki, og hvað sem þrengir að brjósti
eða maga, síðan hreinsa munn og nef með njarðarvetti eða
fnjúkri léreptsrýju, og bleyta fyrst í vatni; með því á að ná
ourt öllum óhreinindum.
-) Líkaminn er lagður á grúfu, svo andlitið horfi niður, og
er bezt að leggja eitthvað fast undir brjóstið, svo sem saman-
vafið fat, hentugan tréstubb, eða þvílíkt, svo liöfuðið liggi
nokkru lægra en búkurinn; með þessu móti á vatnið hægra
með að renna uppúr manni, ef nokkuð hefir runnið ofaní hann.
horðast skal að láta manninn standa á höíði, eða hengja
hann upp að fótum, því slíkt er mjög hættulegt.
. 3) Fyrir hin votu klæði, sem hann (eða hún) er í, skal
skipta um og fá honum (eða henni) þur klæði og volg, svo
njott sem mögulegt er. Þeir sem í nánd eru verða að leggja
fotm til eptir þörfum.
4) Þegar vetur er, eða illt veður, verður að færa mann
mn í hús, eða í skjól, og meðan hann er færður á að Iáta hann
h&gja á hliðinni á börum. stiga, hurð, eða þvílíku. Geti maður
kornið honum jafnskjótt ofaní volgt rúm, þá er það gott. Ef
sumar er og gott veður, leggur maður líkamann á þurran
olett, sem næst kann að hittast, helzt á volga sandþúfu.
, . S) Lil þess að koma andardrættinum á hreyfingu aptur er
sú aðferð, að líkaminn er Iagður á bakið, þannig, að
“^mðið og efri hluti líkamans liggi nokkuð hátt; núfermaður
ao honurn að aptanverðu, tekur höndum yfir um armleggina
y„ olnbogana, og teygir þá seint en þó sterklega upp yfir
ft°moið, færir þá síðan dálítið fljótlega niður aptur að síðunum,
9t? þrýstir þeim nokkuð fast utan að hliðunum á brjóstinu.
etta skal ítreka aptur og aptur, svo að handleggirnir sé teygðir
og látnir síga hérumbil eins ótt og maður dregur andann,
pao er að segja 15 til 16 sinnum á mínútunni.
, ð) Þá jafnframt eru aðrir á meðan að nudda búkinn og
uthmina fast með volgum ullardúkum, eða roeð þurum höndurn.
erum. Pessum tilraunum verður að halda fram eina eða tvær
ah r * strlklotu ®f á þarf að halda. Lækni á að sækja sem
ailra fyrst, en þau ráð, sem hér á undan er skýrt frá, verða
!°°nn tafarlaust að reyna, og halda þeim frarn með þolgæði, en
'u iæknis til þess. Alls ekki má dreypa á hinn sjúka,
ne hella neinu ofaní hann, fyr en hann hefir lifnað við. Þegar
tann er orðinn vitkaður, þá skal færa hann í rúm, og má þá
vel gefa honum dálítið volgt að drekka, svo sem volga mysu
ný)a, víntár eða Hofmannsdropa, eða volgt mjólkurbland.
(45)