Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1890, Blaðsíða 44

strfós ví&a í þýzkalandi; stórhertoginn í Baden og kon-
ungurinn í Bayern beiddust libveizlu Prússakonungs, til
þess aí> skakka leikinn í löndum þeirra. Vilhjálmi var
falinn sá starfi á hendur, og mun hann hafa verib fús til
þess. Bældi hann úeiröirnar nibur roeb prússnesku her-
libi. Margir af úróaseggjunum voru handsamabir, og
sumir líflátnir, en abrir dæmdir til margra ára hegningar-
húsvinnu.
Nú voru óeiröirnar aí> sönnu sefabar aí> mestu, en
vandræbum þjóöverja var þó ekki lokiö. Stjórn Prússa
var mjög á reiki og vald og álit þeirra fór forgöröum.
Austuríkismenn og Rússar gjörbust mjög hlutsamir um allt
stjórnarfar á þýzkalandi og urbu Prússar aö láta sjer þab
lynda. þannig var málum komib 1857, en þá varb sá
atburöur, aÖ FriÖrik Vilhjálmur IV sýktist, og varb þab
brátt auösætt, ab hann mundi eigi framar verba fær til
ríkis8tjórnar. Hann andadist 1. d. janúarm. 1861, og hafbi
stjórn hans oröiö þjóÖverjum til lítillar hamingju.
Vilhjálmur tók nú vib ríkisstjórn á Prússlandi. Eptir
fárra daga stjórn vjek hann ráöaneytinu frá völdum og
tók sjer abra rábgjafa í þeirra stab, og breyttist þá þegar
margt til batnaöar; konungur ljet sjer einkum annt um
ab auka herinn og bæta hann, en fulitrúadeild þingsins
var mjög fráhverf öllum nýjum álögum til herkostnabar.
Urbu nm þab mjög snarpar deilur; loks er atkvæbagreibsl-
an fór franr um kröfur stjórnarinnar, greiddu 308 þing-
menn atkvæbi móti stjórninni, en abeins 11 fylgdu henni.
Varb stjórninni þá hugfall og sagbi þegar af sjer. En
konungur var ekki seinn til svara, og fól Bismarck*) á
hendur ab mynda ráöaneyti ab nýju. Upp frá þeim tíma
verbur saga þessara tveggja manna ab mestu loyti hin
sama; upp frá þeim tíma unnu þeir saman, þangab tirl
daubinn skildi þá sundur. þab mesta lof, sem sagt veröur
um Vilhjálm, er eflaust þab, ab hann bar byggindi til
þess ab gjöra hann aÖ æbsta rábgjafa sínum, og hafbi
staöfestu til þess ab halda honum í þjónustu sinni, þrátt
fyrir allan andblástur.
) Helztu æfiatiiði Bismarcks eru talin í almanaki pjvfi. 1883.
(so)