Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1911, Side 40

alt Kínaveldi eiga að standa sem einn maður gagn-
vart útlendingunum, hvað sem á milli bæri heima
fyrir, og þeim fanst það ganga guðlasti næst, að láta
útlendinga bera vopn á kínverska menn i innanlands-
ófriði. Aðallega snerist hatrið gegn Kong, sem var
æðsti ráðandi rikisins, en jafnframt allmikið gegn
Li-Hung-Tschang, ekki sízt vegna þess, að hann hélt
jafnt og stöðugt uppteknum hætti með það að hafa
útlendinga i þjónustu sinni og innleiða útlenda siði.
Petta varð til þess, að aldrei linti heiftarfullum árás-
um á útlendinga, einkum Norðurálfumenn, og Norður-
álfuríkin heimtuðu stöðugt mannbætur fyrir þá, sem
drepnir höfðu verið, og kröfðust þess, að þessum ó-
fögnuði linti. Kong réði ekki við neitt heima fyrir
og áhrif hans fóru alt af minkandi. Múhameðsmenn
gerðu uppreisn og ræntu hof og ldaustur Kínverja
og Jakab Beg* lagði undir sig löndin Kashgar og
Jarkend. Loks tók Tungtshih keisari sjálfur við
stjórninni 1873, en dó tveim árum síðar (1875). Þá var
enginn eftir af Tshing-keisaraættinni í beinan karllegg
«g bróðursonur keisarans Kuangsy að nafni, var tek-
inn til keisara, fjögra ára gamall. Samkomulagið við
Norðurálfurikin fór þá fremur batnandi og Kína
skipaði sendiherra í öllum höfuðríkjum Norðurálf-
unnar. Yar þetta að þakka áhrifum og milligöngu
nokkurra stórmenna í Kína, en mest allra Li-Hung-
Tschang.
Á þessum árum hækkaði Li-Hung-Tschang alt af
bæði að tign og valdi. 1872 varð hann stórkanzlari
ríkisins (þeir eru 4í Kína og eru það hæstu embættin,
* Jakub Beg var eins konar Jörundur hundadagakonungur
hjá Asíumönnum. Hann var tyrkneskur maður af lágtim stigum,
en mægðist við kinverskan höfðingja og naut aðstoðar hans til að
lcggja undir sig löndin Kashgar og Jarkend, rétt austan við landa-
mæri Rússlands fog Kina i Mið-Asiu. Par drotnaði hann sem ó-
háður konungur i 13 ár (1864—77), en fékk aldrei viðurkenningu
neins rikis. 1877 var hann myrtur og riki lians var aftur innlimað
i Kinaveldi.
(30)