Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1911, Page 43

þjóðir, jók þekkingu sina á því, sem Kína mætli að
haldi koma, réði ötula starfsmenn í þjónustu landsins
og kom hvarvetna fram þannig, að hann ávann sér
liylli og aðdáun, en föðurlandi sinu virðingu.
Skömmu eftir heimkomuna var Li-Hung-Tschang,
auk kanzlaraembættisins, gerður að keisaralegum
yfir-eftirlitsmanni allra verzlunarmála ríkisins ogjafn-
framt yfir-landsjóri í Kvang-fylkinu með aðsetur i
borginni Kanton, þar sem Norðurálfuþjóðirnar höfðu
lengst haft aðalhöfn sína og búið bezt um sig.
En friðurinn stóð ekki lengi. Um þessar mundir
var Æoxara-uppreisnin (hnefamannauppreisnin) þegar
byrjuð. Pað var gamla hatrið gegn Norðurálfumönn-
um, sem þar blossaði upp af nýju. Fyrst framan af
voru það trúboðarnir, sem mest urðu fyrir ofsókn-
unum, og því verður ekki neitað, að þeir höfðu nokk-
uð lil þeirra unnið. Mikill þorri þessara trúboða
voru lítt mentuð ruddamenni, sem skákuðu í því
skjóli, að þeir liefðu stórveldin að bakhjarli ogsýndu
Kínverjum mikla ósvífni. Fyrst voru trúboðarnir
strádrepnir og síðan færðust ofsóknirnar út á hendur
öðrum Norðurálfumönnum og loks voru Kínverjar
einnig drepnir niður, sem tekið höfðu kristna trú eða
aðhyltust siði Norðurálfumanna. Pað var á allra
manna vitorði, að keisaraekkjan studdi þessa hreyf-
ingu af alefli, þótt ekki gerði hún það opinberlega,
því að undir niðri hataði hún Norðurálfumenn. Li-
Hung-Tschang fékk við ekkert ráðið; endamunhann
ekki hafa beitt sér verulega gegn uppreisninni. Hann
hafði þá líka aðsetur í Kanton og átti óhægt með að
hlutast til um það, sem gerðist í Peking, svo að hann
var talinn saklaus af þessum ofsóknum. Stórveldin
urðu enn sem fyr að skerast í leikinn til þess að
kúga Kínverja til friðar. Framanaf voru þau of lið-
fá þar austur frá til þess að vinna nokkuð verulegt
á, svo að afskifti þeirra urðu til þess eins að æsa
uppreisnina. Hryðjuverkin keyrðu langt úr hófi fram,
(33)