Dagblaðið Vísir - DV - 07.12.2004, Qupperneq 31

DV Síðast en ekki síst
ÞRIÐJUDAGUR 7. DESEMBER 2004 3 7

Sandkorn
Kjallari
Ósátt við Félagsbústaði
út. Ég vildi bara fá leiðréttingu. Þeir sig á því að ef við værum ekki á
hafa ekki rétt á því að vera með þeirra vegum, þá væru þeir ekki í
dónaskap. Þessir menn verða að átta vinnu.
Erfólkfífl?
Tryggingarfélög eru stærstu bótaþegarnir
Guðmundur Ingi Kristinsson
skrífar.
Hvers vegna eru tryggingarfélög
á íslandi stærstu bótaþegarnir?
Nær allar bætur almannatrygg-
inga, verkalýðsfélaga og lífeyris-
sjóða fá þau sem ríkisstyrk í lögum
frá Alþingi. Ríkisstyrk sem þing-
menn taka af slösuðu fólki og gefa
tryggingarfélögunum. Bætur eru
teknar af öryrkjum, ekkjum og öðr-
um aðstandendum (börnum) og
gefnar fjársjúkum tryggingarfélög-
um sem græða þegar milljarða á
samráðum sín á milli.
Tvískattaður örorkulífeyrir og
tekjutrygging frá TR. Fyrst sem rík-
isstyrkur til tryggingarfélaganna og
síðan einnig aftur til TR. Allt af
sömu bótum.
Hugsanlega bætur sem viðkom-
andi bótaþegi fékk aldrei vegna
þess að hann dó, en varð ekki 100
prósent öryrki, eru einnig teknar af
aðstandendum hans og gefnar
þingmönnum í milljarðagróðapott
tryggingarfélaganna. Það er ekki
hægt að leggjast lægra, er það?
Þetta er samráð ríkisins og
tryggingarfélaganna með aðstoð frá
þingmönnum og hvað voru margir
menn í stjórnum olíufélaganna og í
stjórnum tryggingarfélaganna?
með Kristjáni Guy Burgess
• Mikið er rætt um auglýsingasöfn-
un Þjóðarhreyfingarinnar gegn
Íraksstríðinu þessa dagana. Sumir
tóku eftir því að af fundinum á
Hótel Borg kom Steingrímur Her-
mannsson, fyrrverandi forsætisráð-
herra, í viðtal. Það
var ekki svo að
Steingrímur væri
einn af hvatamönn-
um söfntmarinnar
eins og virtist í
fyrstu. Hann hafði
verið að drekka kaffi
með indverskum kunningja sínum
á Hótel Borg og var síðan óforvar-
andis rifinn meö inn á fundinn. Og
svo var hann mættur í viðtal...
• Þeir sem hafa lagt sig fram um að
starfa að mannréttindamálum hafa
ekki náð sér eftir ákvörðun Alþingis
um að taka fjárframlög af Mann-
réttindaskrifstofu íslands. Margir
eru undrandi á því
hversu stjórnar-
flokkarnir hafa sýnt
mikla hörku í þessu
máli sem varðar ekki
nema brotabrot af
fjárveitingum ríkis-
ins. í byrjun hélt fólk
að Bjöm Bjamason ætlaði að sýna
vald sitt með því að taka tímabund-
ið framlög af skrifstofunni. Þegar
utanríkisráðuneyti Davíðs Odds-
sonar fylgdi í kjölfarið og Alþingi
samþykkti allt saman, stendur fólk
eftir og veit ekki sitt tjúkandi ráð...
• Talsmenn þess að taka pening-
ana frá Mannréttindaskrifstofunni
hafa lagt sig fram um að gera lítið
úr því starfi sem þar hefur farið
fram. Eins hafa þeir sagt að ekki sé
snjallt að hið opinbera borgi skrif-
stofu fýrir að hafa eftirlit með
mannréttindaástandinu, þar sem
meint brot séu almennt framin af
hinu opinbera. Þeir gleyma því þá
að hið opinbera borgar Ríkisendur-
skoðun, Samkeppnisstofnun og
Fjármálaeftirlitinu fýrir að hafa
eftirlit með hinu opinbera...
• Samsæriskenningasmiðir þykjast
hafa fundið út hvernig hægt er að
snúa tapi á Morgunblaðinu í hagn-
að. Þeir líta til þess að nú, þegar
ákveðið hefur verið að sameina
Tækniháskóla íslands og Háskólann
í Reykjavík, þurfi skólarnir sameig-
inlega lóð. Við seljum það ekki dýrt
en þama hafa menn séð sér leik á
borði, ríkið þurfi að kaupa Morgun-
blaðshúsið undir skólann og mogg-
inn geti fundið sér ódýrara hús-
næði...
Man einhver orðið eftir fornum
hugtökum á borð við: fengiþvaðra,
kumbásleyti og viðskiptasiðferði?
Veit einhver lengur hvað þau þýða?
Sjálfur er ég í vafa.
Það er nú eitthvað meira en h'tið
rotið í fyrrum Danaríki. Ekki svo að
skilja að það sé eitthvað nýtt en nú
er fnykurinn bara að verða svo megn
að hann er við að verða manni um
megn.
Maður er hér um bil að fá sig
fúllsaddan af þessari viðsjárverðu -
svo maður segi nú ekki bara viður-
styggilegu - viðskiptasiðbhndu sem
tröllríður þessu blessaða samfélagi
okkar þessa dagana. Pæhði bara í
því sem er að gerast í viðskiptalffinu
- beint fyrir framan augun á okkur
(sem reyndar em orðin pírðari en
allt pírt af öllu glimmerinu og gljá-
anum í þessu glys- og glamúrdýrk-
andi gleðipinnaþjóðfélagi).
Sleppt og haldið
Forstjórar og spunadoktorar
(svokaUaðir „fjölmiðla- eða upplýs-
ingafuUtrúar") einokunar- og fá-
keppnisfyrirtækja á íslandi eru oft á
tíðum, að manni virðist, ekkert
annað en í besta faUi tvítyngdir
tækifærissinnar, ef ekki bara ófor-
skammaðir lygalaupar.
Með annarri tungunni tala þeir
út í eitt um að samkeppni sé bara af
hinu góða og þeir „fagni henni"
(akkúrat!), þar sem hún veiti þeim
nauðsynlegt aðhald, hjálpi þeim að
skerpa á sköpunargáfunni, skera af
sér fituna, straumlínulaga rekstur-
inn og bla, bla, bla. Þetta heyrir
maður t.d. í hvert sinn þegar míkra-
fóni fréttamanns er troðið framan í
þá eftir að nýr samkeppnisaðiU hef-
ur mtt sér til rúms á „þeirra" mark-
aði - sbr. talsmenn Símans um Tal
á sfnum tíma, ritstjóra Moggans um
Fréttablaðið, hinn annars geðþekka
Guðjón Arngrímsson hjá Icelandair
um Iceland Express, talsmenn
tryggingafyrirtækjanna um komu
Varðar á mölina, olíufurstarnir um
Adantsolíu, bankastjórarnir um
hina bankana og svo mætti lengi
telja.
Með hinni tungunni tUkynna
skemmstu: „Fólk er fi'fl." Þarf frek-
ari vitnanna við?
Nýjasta dæmið
En á meðan ekkert er að gert og
við fljótum dormandi í afþreyingar-
og neysludrifinni sæluvímu að
feigðarósi, er ekki annað hægt en
taka undir þau orð. Sjáiði bara hvað
er hér um bil að koma fyrir Vörð ef
Samkeppnisstofnun og Fjármála-
eftirlitið verða ekki á verði og
standa vörð um hagsmuni okkar
neytenda. VÍS er á leiðinni að
kaupa þriðjung samkeppnisaðU-
anna upp, að þeirra sögn til að
styrkja sig á vettvangi trygginga í
sjávarútvegi eða eitthvað álíka trú-
verðugt - ef þeir eru þá ekki þegar
búnir að því þegar þetta birtist.
Hvaða heUvita maður halda þeir að
trúi að það sé hið raunverulega
markmið?
Það þarf ekki nema rétt tæpa
meðalgreind og snefil af gagnrýnu
hugarfari til að koma auga á hinn
augljósa hvata þar að baki: að
fækka samkeppnisaðilunum á
þessum arðvænlega og samráðs-
væna markaði. Það segir sig næst-
um svo sjálft að mér líður hálfasna-
lega að vera að taka það fram, að
móðga virðingu fólks með svo yfir-
lætisfuUri yfirlýsingu - ekki nema
Það er helst að halda í
vonina um að flótta-
legt augnaráðið og
svitaperlurnar í hár-
sverðinum séu til
marks um að þeir viti
upp á sig skömmina.
það sé fífl! Það að vUja samkeppni
og að vilja hana ekki, fer ekki
saman. Það bara hlýtur að blasa
við.
Fokið í flest skjól?
Og hvað með eigendur Varðar,
vinar litía mannsins, sem hafa gefið
sig út fyrir að bjóða bónustrygging-
ar með það fyrir augum að höfða tU
neytenda og veita risunum verðuga
samkeppni? Ég lét a.m.k. glepjast af
hugsjónafagurgalanum um sam-
keppni á tryggingamarkaði. Svo
þarf ekki annað en að einn risanna
„geri þeim tUboð sem þeir geta ekki
hafnað" (svo maður vitni nú í fræga
mynd Coppola um kappa á næsta
siðgæðisplani fyrir neðan) - Bingó
og farvell! Hugsjónin horfin út í
hafsauga, á fund viðskiptasiðferðis.
Davíð Sigþórsson
mannfræðingur skrifar
um gleymd hugtök á
borð við kumbásleyti
og viðskiptasiðferði.
þeir svo blátt áfram og blygðunar-
Íaust - ef ekki beinlínis sigri hrós-
andi - um yfirtökur, sameiningar,
rekstrarhagræðingar - með tilheyr-
andi fjöldauppsögnum, fákeppni
og frekari samþjöppun auðs og
valds. Er þetta ekki einhvern veginn
svona?: „Við gleðjumst að sjálf-
sögðu yfir nýjum og öflugum sam-
keppnisaðUa, en við ætíum samt að
yfirtaka hann."
„Fólkerfífl"
Það er vitaskuld kunnara en frá
þurfi að segja hvernig viðskiptajöfr-
ar, sem og reyndar pólitíkusar, virð-
ast oft tala þvert á betri vitund - s.s.
siðgæðisvitund sína, ef hún á annað
borð er fyrir hendi - ef það þjónar
pólitískum eða viðskiptalegum
hagsmunum þeirra það og það
skiptíð. Þeir bæla þá siðferðis-
kenndina niður í krafti vitneskjunn-
ar um það hvað sé best fyrir þá í
krónum talið eða atkvæðum - tíma-
bundið a.m.k. - því öU vitum við að
upp komast svik um síðir.
Það er helst að halda í vonina um
að flóttalegt augnaráðið og svita-
perlurnar í hársverðinum séu til
marks um að þeir viti upp á sig
skömmina. Að þeir séu bisandi við
að leiða hugann hjá hvað bíði þeirra
á hinum Hinsta degi, þegar kemur
að þeim einu reikningsskilum sem
einhverju máli skipta.
Menn hreinlega gefa sér það,
sem Adolf Hitíer sagði á sínum tíma
(þó alls ekki megi skilja þetta sem
svo að ég sé að líkja þeim við þann
klikkhaus), um að einstaklingurinn
sé ágætíega gefinn, en lýðurinn
heimskur og fljótur að gleyma. Það
birtist einna best í þeim fleygu
orðum, eins af fyrrum! Markaðs-
fræðisnillingum olíufélaganna, sem
álpuðust út í dagsljósið fyrir
Amerískar lúxus heilsudýnur
Tl TURN-FREE QUEEN 153x203 cm Verð Irá B .900.-
- jjt \Sj
■Á/í, ’ sife v . €5r~
s
■ - ggT .. .
» • . . = ■• I Rekkjan j
SklptroW 3S Sim< M8 19SS www.rckKjan.l* *
Hólmbjörghríngdi:
Ég er ekki nógu ánægð með
Félagsbústaði. Ég hef búið á vegum
Félagsþjónustunnar frá því ég skildi
árið 1991. Ég hef búið á þremur
stöðum; á Kleppsvegi, við Skúlagötu
Lesendur
en núna á Meistaravöllum 25. Ég er
aðallega óánægð út af viðtökunum
sem ég fékk hjá Félagsbústöðum í
gær. Ég er búin að fá óþægileg inn-
heimtubréf þar sem þeir segja að ég
skuldi þeim leigu frá í september. Ég
vildi fá svör því þeir hajfa látið mig
borga fyrir afnot af þvottahúsi og
þurrkherbergi sem ég hef ekkert
notað. Ég vildi tala við einhvern sem
gæti svarað mér en þá fékk ég bara
leiðindi á móti mér. Það endaði með
því að lögreglan kom og fylgdi mér
•>
t’
y