Dagblaðið Vísir - DV - 08.12.2004, Qupperneq 2

2 MIÐVIKUDAGUR 8. DESEMBER 2004
Fyrst og fremst BV
Útgáfufélag:
Frétt ehf.
Útgefandi:
Gunnar Smári Egilsson
Ritstjóran
lllugi Jökulsson
MikaelTorfason
Fréttastjóri:
Kristján Guy Burgess
DV: Skaftahlíð 24, Rvík, sími: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 515 7599 - Ritstjórn:
550 5020 - Fréttaskot: 550 5090
Ritstjóm: ritstjorn@dv.is - Auglýsing-
an auglysingar@dv.is. - Dreifing:
dreifing@dv.is
Setning og umbrot: Frétt ehf.
Prentvinnsla: ísafoldarprentsmiðja
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagna-
bönkum án endurgjalds.
Hv^ð veist þú um
Sad-,
MlU'
1 Hvað heitir höfuðborg
landsins?
2 Hvað heitir stærsta hafn-
arborgin?
3 Við hvaða haf stendur
hún?
4 Hvað heita helgustu
borgir múslima í landinu?
5 Af hverju er nafh landsins
dregið?
Svör neðst á síðunni
Sjá, ég hefi kennt
yður lög og
ákvæði,
eins og Drottinn Guð
minn lagði fyrir mig, til
þess að þér
breytið eftir
þeim í því
landi, sem þér
haldið nú inn í
til þess að taka
það til eignar.
Varðveitið þau
því og haldið
þau, því að
það mun
koma á yður
orði hjá öðrum þjóðum fyr-
ir visku og skynsemi. Þegar
þær heyra öll þessi lög,
Brot úr Biblíunni
Fimmta Mósebók4,5-8
munu þær segja: „Það er
vissulega viturt og skyn-
samt fólk, þessi mikla
þjóð.“ Því að hvaða stór-
þjóð er til, sem hafi guð, er
henni sé eins nálægur eins
og Drottinn Guð vor er oss,
hvenær sem vér áköllum
hann? Og hver er sú stór-
þjóð, er hafi svo réttlát lög
og ákvæði, eins og allt þetta
lögmál er, sem ég legg fyrir
yður í dag?
Verslað
Þegar við verslum, segir í
Málkrókum Marðar Árna-
sonar íslenskufræöings,
skiptumst við á verömæt-
um, oftast peningum fyrir
vörur. Kaupmenn geta
verslað með eitthvað og
þeir versia við neytendur.Á
siðari hluta liðinnar aldar
fór sögnin að versla að birt-
ast æ oftar með þolfalli,
menn tóku að versia bíla,
hesta, áfengi og tóbak nft-
ast í stað þess að
kaupa varning-
inn. En þegar við höfum
verslað, höfum við keypt
vörur afkaupmanninum
og hann hefur þá selt okkur
vörurnar. Kaupmaðurinn
og við höfum vissulega
verslað; viö keyptum en
hann seldi.
Málið
E
8
■o
=o
1. Rijadh. 2. Jeddah. 3. Rauöahafiö. 4.
Mekka og Medína. 5. Saud-ættinni.
Stjömum rignir ekki
Islenzkir kokkar tóku trú á Bocuse hinn
franska, er stjarna hans datt af franska
himninum, þegar hann var dottinn af
gæðakortinu, nema hjá Michelin-handbók-
inni. Einnig eru þeir nú að taka trú á Michel-
in, þegar loksins er komið í ljós, að eftirlits-
menn hennar heimsækja ekki staðina, sem
þeir meta.
Norrænir kokkar eru að sameinast um
gæðastaðal, „nýnorræna" eldamennsku, sem
á samkvæmt viðtali í Mogga að láta Michelin
stjömum „rigna yfir“ Norðurlönd. Homstein-
ar staðalsins em Paul Bocuse og Michelin.
Þessi staðall er afbrigði af nýklassískri elda-
mennsku, úreltri eldamennsku fyrir snobba.
Ekki á að forðast frosin hráefni eða niður-
soðin. Ekki á að auka áherzlu á grænmeti og
fisk. Ekki á að spara við sig fitu, einkum
brúnaða. Ekki á að sleppa hveiti og eggjum í
sósum og súpum. Ekki á að sleppa for-
vinnslu og upphitun fyrir máltíð. Ekki á að
elda eins snöggt og nákvæmlega þarf.
Sá nýnorræni á fátt skylt við þann ný-
franska, sem bylti vestrænni eldamennsku
eftir 1975. Það fáa sem situr af nýfrönskum
reglum í nýnorræna staðlinum er, að notuð
séu fersk hráefni árstíðarinnar og að borin sé
virðing fyrir eðlisbragði hráefna og fyrir
staðbundnum hráefnum og hefðum.
í rauninni er það fyrst og fremst síðasta at-
riðið, sem er vitrænn hornsteinn nýnorræna
staðalsins. Hann á að koma norrænum vöm-
merkjum á framfæri og býður samstarf við
hagsmunaaðUa á borð við landbúnað. Hann
minnir mig á skemmtilegar tilraunir til sölu
á lambakjöti til útlanda.
Nýfranski staðallinn var hugmyndafræði,
sprottin af kröfúm breyttra tíma, partur af
veraldarsögunni, uppreisn franskra kokka
gegn klassíkinni, sem einnig var frönsk. Sá
nýnorræni er hins vegar saminn af markaðs-
og ímyndarsérfræðingum til að gleðja ýmsa
aðra en neytendur, það er að segja kerfíð.
Norræni staðallinn sýnir, að kokkunum
dugar ekki lengur að gefa hver öðmm gull-
verðlaun. Nú sækja þeir gull sitt og sjálfs-
mynd til fallins skemmtikrafts í Collonges.
Nýi staðallinn er afturhvarf. Ekki mun rigna
Michelin-stjörnum, því að það tekur Michel-
in minnst tíu ár að fatta breytingar.
Kokkar vorir em þreyttir á gamalfranska
sósueldhúsinu, sem viðskiptavinir þeirra
girnast, og enn frekar á norrænu hlaðborð-
unum, sem þeir girnast mest. En ég efa, að
norræn nýklassík þeirra hafi aðdráttarafl.
Sumt fólk eldar þannig upp úr Gestgjafanum
tU spari heima hjá sér fyrir gesti.
En það tímir ekki að borga 20.000 krónur á
hjón fyrir að fara út að borða. Fínu húsin
standa því auð á kvöldin, þegar æði jólahlað-
borðanna linnir og alvara lífsins tekur við.
Jónas Kristjánsson
ENDURSKOÐUN STJÓRNARSKRARINN-
AR er stærra verkefni en svo að unnt
sé að treysta stjórnmálaflokkunum
einum fyrir því. Enda er núna farið
af stað eingöngu vegna þess að upp
kom stjórnmálaleg krísa í sumar
þegar Ólafur Ragnar Grfmsson
ákvað, fyrstur forseta, að nýta sér
málskotsrétt sinn. Það var satt og
rétt hjá Halldóri í fyrrakvöld að það
atvik sýndi fram á að lfklega þarf að
skýra ýmis ákvæði þar að lútandi,
eða altént setja um þau lög, en end-
urskoðun stjórnarskrár má þó ekki
snúast eingöngu um þetta atriði. En
væntanlega verður það það eina
sem stjórnmálamennirnir hafa
verulegan áhuga á.
STJÓRNMALAMENNIRNIR eða þeir
fulltrúar þeirra sem skipaðir verða í
nefndina hans Halldórs munu efa-
lítið halda því ffam að þeir muni
Einar Kristinn Sérótöluleg atvinnutækifæri.
rekstur gengur ánægt til vinnu
sinnar á Reykjavíkurflugvelli og um
land allt. íbúar landsbyggðarinnar
kunna vel að meta góða þjónustu
og þægilegan ferðamáta. Ferða-
menn fara um landið að aflokinni
heimsókn til höfuðborgarinnar.
Allir græða; Reykavíkingar þó mest
því staðsetning flugvallarins býr til
ótöluleg atvinnutækifæri..."
skynjað undirölduna í Reykjavík;
borgarbúar munu einfaldlega
aldrei sætta sig til lengdar við að
flugvöllurinn taki allt það land sem
nú er raunin. En Einar Kristinn
leggur flugvöllinn að jöfnu við
Hovedbanegarden í Kaupmanna-
höfn eða lestarstöðvarnar í London
sem þó taka náttúrlega margfalt
minna pláss en flugvöllurinn.
En yndisleg er grein Einars
Kristins fyrst og fremst vegna
þeirrar fögru lýsingar sem hann
gefur á innanlandsfluginu og
starfinu á Reykjavíkurflugvelli
en þar er stflað þannig að helstu
höfundar sósíalrealismans
væru fúllsæmdir af:
„Það er rífandi gangur í inn-
anlandsfluginu. Farþegunum
fjölgar, fyrirtækin sem áður
höfðu tapað stórfé hagnast.
Starfsfólkið sem vinnur við flug-
Yndislega grein eftir Einar Krist-
in Guðfinnsson alþingismann birti
Fréttablaðið í gær. Þar furðar hann
sig á því að enn séu kviknaðar um-
ræður um að flytja Reykjavflcurflug-
völl úr Vatnsmýrinrii og spurning
reyndar hvort Einar er almennilega
starfi sínu vaxinn ef hann getur ekki
Starfsfólk Reykjavfkurflugvallar gengur
ánægt til vinnu sinnar.
Alfa og ómega
HALLDÓR ASGRÍMSSON forsætisráð-
herra kynnti í fyrrakvöld tvær nýjar
nefndir sem eiga að setja fram tillög-
ur um endurskoðun stjórnarskrár-
innar. Það er gott og blessað enda
ekki vanþörf á.
Okkur þykir hins vegar ýmislegt
umræðuvert við nefndaskipan Hall-
dórs.
FYRST 0G FREMST finnst okkur
vafasamt að í aðalnefndinni skuli
einungis eiga að vera fulltrúar
stjórnmálaflokkanna sem sæti eiga á
Alþingi. Þar er farið eftir styrk flokk-
anna á þingi nú og fær Sjálfstæðis-
flokkurinn þrjá fulltrúa, Framsókn
og Samfylking tvo og Frjálslyndi
flokkurinn og Vinstri grænir einn
fulltrúa hvor.
Af hverju bara stjómmálaflokk-
arnir?
NÚ ERU FULLTRÚAR hinna pólitísku
flokka ævinlega óþreytandi að
benda á að þeir séu í raun fulltrúar
allrar þjóðarinnar. Þjóðin hafi kosið
þingmenn sem þar með fari með
umboð þjóðarinnar. Og engir aðilar
í samfélaginu geti gert betra tilkall til
þess.
Nokkuð má það til sanns vegar
færa. Á hinn bóginn er þó ljóst að
stjórnmálaflokkarnir em í rauninni
sjálfbærar skepnur sem lúta sínum
eigin lögmálum og hafa sínar eigin
langanir og þrár. Við þurfúm ekkert
að setja hér á langar tölur til að finna
dæmi um að stjórnmálaflokkar
hneigjast til að hugsa fyrst og fremst
um sjálfa sig - síðan þjóðina.
[V]ærí ekki lýðræðis-
legra að skipa full-
trúa fleiri afla ein-
faldlega í nefndina
og láta skila niður-
stöðu heldur fyrr,
svo þjóðin fái al-
mennilegan tíma til
að melta niðurstöð-
una og hún hverfi
ekki í skuggann af
þeim pólitísku þræt-
um sem þá verða
hafnar vegna vænt-
anlegra kosninga?
Fyrst og fremst
kappkosta að leita eftir öllum sjón-
armiðum sem hjá þjóðinni kunna að
leynast um stjórnarskrána. Og hafi
nægan tíma til leitarinnar þar eð
nefndinni sé ekki ætlað að skila
niðurstöðu fyrr en í upphafi árs 2007
- rétt fyrir kosningar.
En væri ekki lýðræðislegra að
skipa fúlltrúa fleiri afla einfaldlega í
nefndina og láta skila niðurstöðu
heldur fyrr, svo þjóðin fái almenni-
legan tíma til að melta niðurstöðuna
og hún hverfi ekki í skuggann af þeim
pólitísku þrætum sem þá verða hafn-
ar vegna væntanlegra kosninga?
Vor yndislegi flugvöllur