Dagblaðið Vísir - DV - 01.07.2005, Blaðsíða 32
32 FÖSTUDAGUR 1. JÚLÍ2005
Menning DV
Jeppamannabók
Það grípur skrifarann nett öfund
þegar flett er bókinni Utan alfara-
leiðar eftir Jón G. Snæland sem ný-
komin er út hjá Almenna bókafé-
laginu. Hún er sögð fyrir jeppaeig-
endur, jafnt margreynda jeppa-
ferðalanga og þá sem eru að fara
sínar fyrstu ferðir og því er ekki að
neita.
Fjallað er á aðgengilegan hátt í
máli, myndum og kortum um 60
spennandi jeppaleiðir, sem fara má
sumar og vetur, þar sem sérstök
áhersla er lögð á leiðir I nágrenni
höfuðborgarsvæðisins. Þar er að
finna hnit - GPS-punkta - um leið-
irnar, aksturstíma, vegalengdir,
gistimöguleika, kröfurtil ökutækja,
þjóðlegan fróðleik og margt fleira.
Verkið skreyta svo myndir af á
annað hundrað skálum, ám og vöð-
um á leiðunum og áhugaverðum
laugum f grennd við þær. Svo eru
hér nauðsynlegar upplýsingar um
fjarskiptatækni, GPS-staðsetningar-
tækni, fjallaakstur og margt fleira.
Maður verður grænn af öfund og
fer að dreyma upphækkuð og
breytt fjallatól.
Höfundur bókarinnar, Jón G. Snæ-
land, hefur mikla reynslu af jeppa-
ferðum um hálendi (slands og hefur
verið fararstjóri fjölda jeppaleið-
angra. Fyrri bók Jóns, Ekið um
óbyggðir, vakti mikla athygli og
hlaut sérlega góðar viðtökur. Þessi
bók er 264 bls. og leiðbelnandi verð
er 3990 kr.
Myndlykill
Ritfregn
Menningamefndir finnast í flest-
um plássum. Á hinu landlitla Sel-
stjamarnesi hefur nefndin sú gefið
út bælding
sem geymir
myndir af
þijátíu listaverkum í eigu bæjarins.
Það er Ásdís Ólafsdóttir listfræðing-
ur sem hefur valið verkin úr stóm
safni bæjarins sem á upphaf sitt í
gjöfum þeirra hjóna, Sverris Sig-
urðssonar í Sjóklæðagerðinni og
Ingibjörgu Guðmundsdóttur konu
hans, en þau vom í hópi þeirra ötulu
safnara sem hafa fært íslenskum al-
menningi stór söfn listaverka.
Bæklingurinn er fallega hannað-
ur og geymir snið úr safni bæjarins.
Hverju verki
em gerð skil í
stuttu máli
ogvoru pisd-
ar og myndir
upphaflega
birt á vef og í
Nesfréttum.
Útgáfan er______________________
greinargóður
vottur þess að menningamefndin
vill veita almenningi upplýsingar
um almannaeign og kærkomin við-
bót við ritasafn um listasöfn.
í Listasafninu á Akureyri hafa skrýmsli og óvættir af ólíku tagi tekið sér ból og
munu húka þar bæjarbúum til yndisauka fram í hauströkkur.
Verk Gabnelu og Matteusar
Bjarkarmanns voru tekin niður í
vikunni, en sýning þeirra í Lista-
safrúnu stóð skemmst sýninga
Listahátíðar. Gripir þeirra Gabríelu
höfðu að vonum vakið athygli:
Gríðarstór sköp ollu sumum gest-
um hugarangri. En ekki batnar það.
Helsti áhugamaður skrýmslafræð-
innar var fenginn til að setja saman
sýningu um skrýmslin. Bókverjan
Úlfhildur Dagsdóttir er sýningar-
stjóri skrýmslasýningarinnar sem
opnar á morgun nyrðra.
Tuttugu og þrjú hugskot
SKRÝMSL - óvættir og afskræm-
ingar er yfirskrift sýningarinnar sem
opnar á morgun og lýkur þann 21.
ágúst. Sýningin mótaðist af hug-
myndum Úlfhildar og því úrvali
verka sem finna má í fórum Lista-
safna Reykjavíkur og íslands. Þá
leitaði Úlfhildur til einstakra lista-
manna sem lögðu til verk í þetta
skrýmslasafn.
Á sýningunni eru verk eftir 23
listamenn, en þeir eru Alfreð Flóki,
Ásgrímur Jónsson, Ásmundur
Sveinsson, Brynhildur Þorgeirsdótt-
ir, Dunganon, Erró, Finnbogi Pét-
ursson, Gabríela Friðriksdóttir,
Gunnar örn Gunnarsson, Hulda
Hákon, Jón Gunnar Ámason, Krist-
ín Gunnlaugsdóttir, Magdalena
Kjartansdóttir, Magnús Kjartans-
son, Magnús Tómasson, Margrét
Jónsdóttir, Olga Bergmann, Olöf
Nordal, Sigurjón Ólafsson, Sissú
(Sigþrúður Pálsdóttir), Sóley Eirílcs-
dóttir, Valgerður Guðlaugsdóttir og
Þorri Hringsson.
Hjarta mínu næst
Úlfhildur sagði í viðtali við DV að
það hefði verið ógeðslega gaman að
koma sýningunni saman. Þetta er
fyrsta verkefni hennar af þessu tagi,
en hún hefur á síðustu misserum
ritstýrt sýningarskrám um sam-
tímalist og stóru myndasögu-
sýninguna fyrir listasöfnin.
Hún tók til við verkið f febr-
úar og var fljót að taka
stefnuna á þetta þema.
„Skrýmslin standa hjarta
Karlar eru menn
í sýningarskrá sem Listasafnið
gefur út í tilefni af sýningunni segir
hún í stuttri ritsmíð um efnivið sýn-
ingarinnar: „Skrýmsl er almennt
tengt ótta og skelfingu, árásargirni
og illsku. Skrýmslið er andstæða
mennskunnar, það þrífst á mannin-
um, bókstaflega, því flest skrýmsl
eru mannætur, og í yfirfærðri merk-
ingu á ótta mannsins (sbr. Monsters
Inc.). Það er engin tilviljun að ég
nota orðið „maður" hér, en ekki
fólk, en fyrir mér vísar „maður“ fýrst
og fremst í karlmenn, en ekki
manneskjur eða fólk af öllum kynj-
um.“
Konan og systir hennar
Hún telur því óvættina óijúfan-
Iegan hluta hins kvenlega: „Konan
er því oft og iðulega vinur skrýmsl-
isins eða hlið-
stæða þess,
og þetta á sér
sínar skýr-
ingar í skil-
greining-
unni á fyrir-
Skrýmslið er afskræming á formi
mannsins. Þannig er skrýmslið ekki
aðeins andstæða mannsins í and-
legum, húmanískum skilningi,
heldur einnig afmyndun á líkama
hans, hvort sem við lítum á þann
lfkama í kristnu samhengi, sem
líkneski guðs, eða gluggum í gríska
heimspeki, en
Aristóteles
orðar þetta
svo fallega þeg-
ar hann bendir á
að konan er
ávallt
af-
skræming, frá því að fóstrið í móð-
urkviði afmyndast úr hinu eðla og
upphaflega formi karlmannsins og
tekur á sig hið kvenlega form óvætt-
arinnar. Eða er það hið óvætta form
kvenleikans?
Dimmar geymslur
Úlfhildur sagðist fyrst af öllu
hafa hugsað til ýmissa kvenna,
þeirra Huldu Hákon, Ólafar Nordal
og Olgu Bergmann. Hún mátti reiða
sig á aðstoð stóru safnanna og átti
hauk í horni sem var Þorbjörg
Gunnarsdóttir hjá Listasafni
Reykjavíkur. Árangur af hnýsni Úlf-
hildar í verkasjóð safnanna er nú
kominn á veggi Listasafiisins og
geta gestir og gangandi glatt sig við
óvættina sem hún hefur nú dregið
út úr myrkri myndasafna þjóðar-
innar.
mínu nærri," en Úlfhildur hefur
lengi unnið með jaðarþemu í bók-
menntum, hið furðulega, og óvætti
sem hún greinir raunar sem miðju í
flestum rannsóknarefrium sínum.
Úlfhildur Dags-
dóttir sýningar-
stjóri Þetta erfyrst
og fremst hugsað
sem gleðigjafí og
ævintýri.
Hanaegg I, -
Ólöf Nordal.
Nýr diskur kemur út í dag og uppákomur í vændum
Strákarnir frá Syðri-A
Bandið í einni af sínum mörgu
myndum. DV-myndE.ÓI
í dag kemur út þriðji diskurinn
frá hinu virta bandi South river
band. Hann er kenndur við flattan
þorskinn sem verður góðgæti á
borðum suðrænna manna -
bacalao - og er það vísast tilvísun í
að hann geymir söngdansa frá fjar-
lægum löndum sem nú hafa fengið
íslensk heiti og hljóðfæraleik.
Tónlistarflokkurinn South river
band (Drengimir frá SyÖri-Á) hefúr
starfað frá árinu 2000, en flestir eru
meðlimir sveitarinnar ættaðir frá
Kleifum í Ólafsfirði. Þess vegna til-
einka þeir söngvasveinar diskinn
„Bacalao" Kleifafólkinu, sem verk-
aði saltfisk í íjörunni vel fram yfir
miðja síðustu öld.
Lagasafriið var hljóðritað
sunnudaginn 22. maí 2005 í stúdíó
12 í Rfkisútvarpinu. Hljóðritari var
Páll S. Guðmundsson og var hann
þrjár klukkustundir að rita efnið.
Eingöngu er um Iiljóðfæraleik að
ræða þar eð enginn tekur til söngs.
Lögin eru flest öll þjóðlög og koma
víða að, frá Úkraínu, Brasilíu, Am-
eríku, írlandi, Svíþjóð og Finn-
landi. Þetta eru lög sem safnast
hafa upp hjá sveitinni í gegnum
árin og þeim þótti upplagt að setja
á disk. í fréttatilkynningu frá útgef-
anda segir að slflcur diskur hafi ekki
áður komið út hér á landi.
Á disknum spilar Matthías Stef-
ánsson á fiðlu, Ölafur Sigurðsson á
mandólín, Helgi Þór Ingason á
harmoniku, Ólafur Þórðarson á gít-
ar, Kormákur Bragason á gítar og
Einar Sigurðsson á kontrabassa.
Lögin hafa þeir skýrt upp og gefa
heitin vonandi hugmynd um tón-
inn í spilamennskunni, Dramm
fýrir dagmál, Dansað við Helgu,
Gamla salthúsið svo dæmi séu
nefnd.
Strákarnir frá Syöri-Á verða á
Dýrafjarðardögum á laugar-
dagskveldið og spila svo uppá
Skaga þann sjöunda og slá á
strengi á Siglufirði á hinni marg-
frægu Þjóðlagahátið sem þar verð-
ur aðra helgi með miklum fögnuði.
Á Skaganum verða tvær söngkonur
þeim til aðstoðar, þær Hanna Þóra
Guðbrandsdóttur og írsk-kana-
díska söngkonan Melanie Adams.
Sjá nánar um starfsemi
sveitarinnar á www.southriver-
band.com