Símablaðið - 01.12.1943, Blaðsíða 31

SlMABLAÐlÐ
37
Gleymdir þröskuldar.
Þau fyrirtæki hér á larídi, sem almenn-
jng varöa, munu teljandi, sem ekk.i hafa
1 fæSingunni mætt meiri og minni mót-
spyrnu, samfara misskilningi, og þaö jafn-
vel svo, aS fyrirtækinu hefur stundum
legiS viS falli, þrátt fyrir hin öflugustu
fök, sem færS hafa veriS fram, fyrirtæk-
Wu til stuSnings og íramdráttar.
Hitt af slíkum tyrirtækjum, sem allir
nu telja hiS þarfasta, en sem á sínum
trína mætti hinni megnustu mótspyrnu og
ríusskilningi af mörgum æSri sem lægri,
var þaS, þegar í ráSi var aS tengja Island
VlS umheiminn meS sæsíma, og svo í á-
framhaldi af því, þegar til orSa kom, aS
tengja Vestmannaeyjar viS meginlandiS.
Langt er nú liSiS síSan þessir atburSir
g'erSust, og þótt þessar framkvæmdir séu
ölessun yfir mannkyniS. Sá friSur, er þau
boSa, ætti ekki einungis aS vara um jólin
sjalf, heldur einnig á öllum tímum, en friS-
Ur hefir alltof oft veriS boSaSur, án þess
aS vera haldinn. BróSurkærleikur og vina-
þel i garS náungans boSa sátt og friS. Lát-
um jólin gera þann kyndil friSarins í
salum vorum aS stórum loga, er brennir
hiS illa og rekur þaS burt.
Fyrir oss íslendinga hefir oft veriS þörf
a því, aS halda friS, en nú er þaS nauSsyn.
Því óska eg þess, aS jólin megi veita oss
þann boSskap ríkulega. Megi jólin einnig
veita oss íslendingum raunhæfa þekking
hver á öSrum og hlutlægni í hugsun og
framkvæmd.
Megi ávallt fylgja oss sú gifta, aS réttur
utaSur sé kjörinn á réttan staS í þjóSfé-
Lginu og þeir hæfustu fái ætíS notiS sín á
happadrýgstan hátt, hvar í flokki sem þeir
standa.
Látum þessi orS komast í framkvæmd
uin þessi jól. Þá höfum vér gert þaS, sem
°ss ber, til þess aS mega ávallt njóta gleSi-
Lgra jóla.
í desember 1943.
Unndór Jónsson.
í aSalatriSum .skráSar, svo aS þeir sem
þau gögn hafa viS hendina, geti kynnt sér
þaS mál, þá er þó margt innan þess stóra
ramma, sem taliS er smávægilegt, enn ó-
skráS og margt falliS í gleymsku, sem þó
gæti veriS gaman og jaínvel fróSlegt aS
rifja upp.
Þetta bvorttveggja ætla ég aS drepa á
í greinarkorni því, sem hér fer á eftir,
bæSi aS því er sæsímann milli landa snertir
og sæsímann milli Lands og Eyja.
Þegar eftir síSustu aldamót fer fyrir
alvöru aS birta til á stjórnmálahimni
Islands.
HiS úrelta stjórnarfyrirkomulag, sem
íslendingar höfSu svo lengi veriS óánægS-
ir meS, en ekki fengiS umþokaS, var nú
aS kveSja.
MeS lögunum frá 3. okt. 1903 um, aS
ráSherra Islands skyldi vera Islendingur
og búa hér á landi, var sá óhappahnútur
högginn í sundur, sem lengi hafSi ýmist
tafiS eSa heft þær framkvæmdir í land-
inu, sem því voru lífsnauSsynlegar.
Snemma á árinu 1904 sezt íslenzkur stór-
hugamaSur í þetta virSulega, en vanda-
sama embætti, og landshöfSingjaembætt-
iS lagt niSur.
Enginn efi er á því, aS landshöfSingj-
arnir hafa oft fundiS til þess hversu staSa
þeirra var erfiS, og aS valdiS í Kaup-
mannahöfn var þeim fjötur um fót, þótt
vilji þeirra væri góSur.
Þetta kom glögglega fram í skilnaSar-
ræSu hins síSasta landshöiSingja, er hann
komst svo aS orSi, aS sá sem landshöfS-
ingjaembættiS skipaSi væri eins og lús
á milli tveggja nagla.
Þetta er íslenzk samlíking og efalaust
laukrétt.
Eitt af því fyrsta, sem hin innlenda
stjórn fór aS hugsa um, var, aS komiS
væri á ritsímasambandi hingaS, viS útlönd.
Vissulega var stórhugur hér á bak viS,
samfara framsýni, og svo munu allflest-
ir hafa litiS á þetta þarfa framfaramál
landsins, en brátt kom þaS einnig í ljós,