Símablaðið - 01.12.1943, Blaðsíða 32

38
SlMABLAÐlÐ
að þeir voru ekki svo fáir, og þaS jafnvel
meðal hinna nýtustu manna þjóöarinnar,
sem litu öörum augum á málið, og pre-
dikuöu þaö, aö hér væri ’verið aö reisa sér
huröarás um öxl, sem þjóöin mundi ekki
geta risið undir.
Sem betur fer, segjum viö nú, urðu
þessir menn í minni hluta, en þeir fylgdu
máli sínu fast fram og höfðu sig mjög i
frammi.
Ég ætla nú að segja smásögu í sambandi
viö þetta mál.
:Sú saga er eflaust flestum gleymd og
að líkindum vilja engir, sem þar voru
viö riðnir, kannast viö sína þátt.öku.
J?aö er mannlegt, en jafníramt er þaö
æöri og betri þekking og óhrekjandi
reynsla á nytsemi fyrirtækis þessa á liðn-
um árum, sem veldur því, aö nú dettur
engum í hug að amast við spottanum, sem
lagður var milli Islands og útlanda árið
1906.
Ég var nýfluttur austur í Skaftafells-
sýslu, er mál þetta var í fæðingunni. Kom
ég þá á bæ nokkurn þar og ræddi um
hríð við húsbóndann. I lok samtalsins
spurði hann mig, hvort ég hefði ekki séð
skjalið, sem verið væri nú að skriía undir.
Hann lýsti að nokkru innihaldi þess, og
þqttist ég skilja, hvað hér væri um að
vera.
Ég spurði hann um, hvað maðurinn héti,
sem stæði fyrir þessu, sem fyllti hann og
ýmsa aðra þvílíkri skelfingu; kvaðst
hann ekki muna það. Það væri óvanalegt
nafn, en þetta er landráðamaður, sagði
hann með áherzlu. Lauk svo samtali okk-
ar. Það leið tæp vika. Þá var ég staddur
á kirkjustað skömmu fyrir messu. Ég sá
þá að maður nokkur þar í s'Htinni rétti
skjal að bónda nokkrum mér vel kunnug-
um, og bað hann að skrifa undir. Bóndi
les skjalið, snýr sér síðan að mér og spyr,
hvort ég álíti það rétt að skrifa undir skjal
þetta og rétti mér það.
Þetta var þá skjalið um landráðamann-
inn. Þegar ég hafði lokið lestri þess, fékk
ég bóndanum það, með þeim ummælum,
að ég vonaðist til, að hann gerði sig ekki
að því fífli að skrifa undir það. Hann
hætti við að skrifa undir, og enginn af þeim,
sem þar voru inni, léðu nafn sitt undir
skjal þetta. Svo fór um sjóferð þá.
Ég átti þó enn eftir að kynnast þessu
marg umrædda skjali. Það leit svo út sem
það fylgdi mér eins og skugginn. Nokkr-
um dögum síðar kemur maður heim til
mín og afhendir mér stórt bréf. Ég spurðj
hann, hvaðan bréf þetta væri og tiigreindi
hann nafn sendanda. Þarna var þá enn
komið skjalið til undirskrifta, en engin
lína með.
Af því að ég þekkti mann þann, sem
sendi mér skjalið, og af því ég þóttist vita,
að hann hefði verið beðinn að safna undir-
skriftum, en að hann var of víðsýnn og
framsýnn til þess að sinna beiðninni, þá
vildi ég þó að hann sæi þess merki, að
bréfið hefði komið í mínar hendur, og
þess vegna skrifaði ég á skjalið tvö nöfn:
Ögmundur löðurkúfur og Helga beinrófa,
og endursendi honum þvi næst. Við hlóg-
um dátt að þessu næst er við sáumst. Það
var allt og sumt, en skjal sem þetta, sa
ég ekki oftar.
Þá er næst að minnast á Eyjasímann og
þröskuldana á vegi hans.
Það er alkunna, að einangrunin hefur
verið ein aðalplága Eyjanna, og er jafn-
gömul þeim, þó mikið hafi úr ræst á síð-
ari árufn í þeim efnum. Eyja-álar eru
djúpir og oft illir yfirferðar, krappur sjór
og þungar rastir eru þar alkunnir farar-
tálmar. Jafnvel þótt logn sé og dauður
sjór, fer straumröstin hvítfissandi sína
ákveðnu, óstöðvandi braut, svo að stund-
um steinmarkar ekki þótt vel sé ró ð, ef
halda þarf á móti. I þessu kargaþýfi sjáv-
arins hefur mörg fleytan hnotið, ef storm-
ur hefur auk þess fylgt á eftir straum-
þunganum.
Það kann að þykja einkennilegt að minn-
ast á einangrun í sambandi við Eyjarnar,
þar sem þær þó liggja í þjóðbraut, og
óvíða mun leið fleiri skipa liggja með-
fram ströndum en einmitt þar, en landtak-
an hefur ávallt verið slæm, höfnin lítil
og ótryg-g og innsiglingin í höfnina þeirn
mun verst. Svo að þótt skip hafi ákveðið
að taka þar land, hafa þau oft orðið frá
að hverfa án þess að ná nokkru sam-
bandi við land. Auk þessara skipa leitar
hingað fjöldi annara skipa til að finna skjól