Símablaðið - 01.12.1973, Qupperneq 24

7e/exjb/ó/iasían og dreífbýlLð
I 10. tölublaði Hlyns, sem gefinn er
út af Sambandi íslenzkra samvinnufé-
laga, Starfsmannafélagi SÍS og Félagi
kaupfélagsstjóra, birtist grein um telex-
þjónustuna hér á landi.
I niðurlagi greinarinnar er þeirri
spurningu beint til forráðamanna Pósts
og Síma, hvers sé að vænta varðandi
þróun þessarar þjónustu í framtíðinni.
Símablaðið birtir nú umrædda grein
úr Hlyn og síðan svargrein eftir Por-
varð Jónsson, yfirverkfræðing. Fara
greinarnar hér á eftir.
Telexþjónusta við dreifbýlið mundi
stórum bæta aðstöðu atvinnufyrirtækja ut-
an Reykjavíkur og stuðla að tímasparnaði
og hagkvæmni í viðákiptaháttum.
HVAÐ ER TELEX?
Með því að taka sér í munn grófa samlík-
ingu mætti líkja telex við síma, þar sem rit-
að mál kemur í stað hins talaða orðs. Telex-
tækið er ekki ólíkt stórri rafmagnsritvél.
Á tækinu er sams konar skífa og á venju-
legu talsímatæki. Númer þess aðila, sem
óskað er eftir sambandi við, er valið með
sama hætti og þegar símanúmer er valið.
Sé línan laus, kemst sambandið strax á;
það sem ritað er á ritvél sendandans skrifar
ritvél móttakandans sjálfkrafa niður. Ekki
vitum við til þess, að búið sé að smíða ný-
yrði í íslenzíku yfir telex. Segja má, að orð-
ið „ritsími" sé kjörin þýðing á þessu tækni-
fyrirbæri, ef ekki kæmi þar til, að það orð
hefur um langt skeið verið notað um ann-
an þátt fjarskipta, sem ekki verður gerður
að umtalsefni í þessari grein.
ERLENDIS FER TELEX-NOTKUN ÖRT
VAXANDI.
Á síðustu 15 til 20 árum hefur telex-notk-
un fleygt fram erlendis. Mun óhætt að full-
yrða, að engin tækninýjung hafi haft jafn
gagnger áhrif á samskipti manna á sviði
viðskipta og opinberrar stjórnsýslu, síðan
sjálfur talsíminn kom til skjalanna. íslend-
ingar eru að jafnaði allra þjóða fljótastir
að tileinka sér nýjungar á tæknisviðinu.
Þetta á ekki hvað sízt við um ýmis þau tæki,
sem til þess eru fallin að létta undir með
mönnum í önn hins daglega starfs. Með til-
liti til þessa höfum við furðað okkur á því,
hve telex er lítið útbreiddur á íslandi.
TÆKNILEGIR ANNMARKAR?
Fyrirtæki á Reykjavíkursvæðinu geta
fengið leigð telex-tæki hjá Pósti og síma og
mörg fyrirtæki í Reykjavík, sem reka við-
skipti við útlönd að einhverju marki, hafa
telex. Hins vegar munu tæknilegir ann-
markar ráða því, að fyrirtækjum utan
Reykjavíkursvæðisins er fyrirmunað að
njóta þessarar sjálfsögðu þjónustu, sem t. d.
virðist fyrir hendi í flestum bæjum og þorp-
um í Færeyjum. Okkur er ekki kunnugt um,
að til séu telex-tæki utan Faxaflóasvæðis-
ins (Reykjavík — Hafnarfjörður — Kefla-
vík), nema á Akureyri og Húsavík. Á Akur-
eyri voru það verksmiðjur Sambandsins,
sem riðu á vaðið fyrir nokkrum árum, en
til þess að svo mætti verða, varð Sambandið
að leigja fasta línu frá Reykjavík til Akur-
eyrar. Fyrir nokkrum mánuðum heyrðum
við í fréttum, að söluskrifstofa Johns Man-
ville hefði komið sér upp telex-tæki á Húsa-
vík og var þess þá jafnframt getið, að fyrir-
tækið hefði orðið að leigja fasta línu frá
Reykjavík til Húsavikur.
Af þessum dæmum má ráða, að almenn
telex-þjónusta er ekki fyrir hendi utan
Reykj avíkursvæðisins.
SNIÐINN FYRIR ÍSLENZKAR
AÐSTÆÐUR.
íslendingar eru sem kunnugt er frægir
fyrir pennaleti sína, þegar bréfaskriftir eru
annars vegar, en á hinn bóginn allra þjóða
iðnastir við að tala í simann. Segja má, að
telexinn sameini hið bezta úr þessum tveim
þáttum mannlegra samskipta. Þar fer sam-
54
B I MAB LAÐ IÐ