Dagblaðið Vísir - DV - 14.03.2006, Blaðsíða 2

2 ÞRIÐJUDAGUR 14. MARS2006
Fyrst og fremst DV

Útgáfufélag:
365 - prentmiðlar
Ritstjóran
Björgvin Guðmundsson
Páll Batdvin Baldvinsson
Fréttastjóri:
Óskar Hrafn Þorvaldsson
DV: Skaftahlíð 24,105 Rvfk, sími: 550
5000 Fax: Auglýsingar: 515 7599 -
Ritstjórn: 550 5020 Fréttaskot: 550
5090 Ritstjóm: ritstjorn@dv.is
Auglýslngan auglysingar@dv.is.
Setning og umbrot:
365 - prentmiðlar.
Prentvlnnsla: (safoldarprentsmiðja.
Dreiflng: Pósthúsið ehf.
dreifing@posthusid.is
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent
efni blaðsins i stafrænu formi og úr
gagnabönkum án endurgjalds.
Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð.
Björgvin Guömundsson
heima og að heiman
Heil kynslí
veit ekki hvaö
veröbólga er.
Enda hefur
veröbólgan
haldist tiltölu-
lega lág slöasta
áratuginn eöa
svo. Nú eru samt
blikur á lofti. Sam-
kvæmt slðustu mælingum
Hagstofunnar hefur veröbólgan
slöustu tólf mánuðina veriö 4,5
prósent. Samkvæmt markmið-
um Seölabankans á verðbólgan
aö vera I kringum 2,5 prósent.
Verðbólgan mælist nú langt fyr-
ir ofan þetta markmiö. Þetta
virðist samt skapa sáralitla um-
ræðu. Fólk hefur áhyggjur af
ööru en verðbólgunni. Nú er
þaö gengi krónunnar og um-
fjöllun um (slensku bankana I
erlendum fjölmiölum. Davlö
Oddsson veröur aö kippa I
taumana.
Éf verðbólgan fer á flug brengl-
ast veröskyn okkar. Fólk á erfið-
ara með aö greina á milli al-
mennra og hlut-
fallslegra verö-
hækkana.
Upplýsinga-
gildi verð-
kerfisins
verður því
minna. Allir
hafa afsökun
fyrir þvl aö hækka
verð I verslunum. Þannig gerir
verðbólgan einstaklingum, fyrir-
tækjum og hinu opinbera erfið-
ara fyrir aö taka skynsamlegar
langtlmaákvaröanir. Einnig hafa
rannsóknir sýnt aö ekki sé hægt
aö ná fram auknum hagvexti
meö mikla verðbólgu til langs
tlma. Verðbólgan skeröir því Iffs-
gæöi fólks.
Verökertið gegnir mik-
ilvægu hlutverki I
frjálsum hag-
kerfum. Þaö
miölar upplýs-
ingum. Hag-
fræöingurinn
Ludwig von
Mises færði til
dæmis rök fyrir þvl I
bók, sem kom út áriö 1922, aö
sóslalisminn gengi ekki upp.
Ástæðan var sú aö verökerfið
var gert óvirkt. Þaö vantaði
frjálsan markað þar sem vörur
skiptu um hendur á ákveðnu
verði. Sóslalistar vissu ekki
hvenær skortur var á tilteknum
vörum. Venjulega hækka þær
þá í veröi og fólk notar minna af
vörunni. I miðstýrðum áætlun-
arbúskap var ekki aö finna slfkar
upplýsingar. Mises sagði það
leiöa til hruns á endanum. Hann
reyndist hafa rétt fyrir sér.
o
ro
E
Leiðari
Bergljót Davíðsdóttir
„Það viröist með öðruni orðum vera mun ríkari þörfd að rannsaka brotá
borð við landráð, brotgegn stjórnskipun ríkisins og hœttu á hryðjuverkum
ogskipulagðriglœpastarfsemi en að bjarga mannslífum í umferðinni."
Hraðamælingartæki í stað skotheldra vesta og öflugra riffla
Að undanfömu hefur óvenjumikið borið á
ofsaakstri í umferðinni, sem því miður hef-
ur leitt til að minnsta kosti tveggja bana-
slysa. Um það leyti sem þessi orð em fest á
blað berast enn fréttir af alvarlegu umferð-
arslysi við Sæbraut. Þetta hugtak „ofsaakst-
ur“ er orðið æ meira áberandi í fréttxun af
umferðarslysum en þar er átt við hraða sem
er tvöfaldur leyfilegur hámarkshraði eða
þaryfir.
En hvemig má það vera að ökumenn
komist upp með að stunda þessa nútíma
„rússnesku rúllettu" á götum og vegum
landsins - nánast óáreittir? Svarið liggur
ekld í augum uppi en ljóst er að hluti vand-
ans er að á vegum úti er lítil sem engin um-
ferðarlöggæsla. Árlega deyja að meðaltali 25
manneskjur í umferðarslysum hér á landi
og hundruð slasast alvarlega. Á undanförn-
um tveimur áratugum hefur bflum fjölgað
um helming á fslandi. Á sama tíma hefur
umferðarlöggæslu hrakað.
Fyrir þrjátíu árum vom sex til átta sér-
hæfðir umferðarlögreglubflar á þjóðvegun-
um og að minnsta kosti tíu til fimmtán
lögreglumenn á bifhjólum á Reykjavíkur-
svæðinu. Auk öfiugrar umferðardeildar sem
gerði út nokkra lögreglubfla sem einbeittu
sér að umferðareftirliti. Nú heyrir sú deild
nánast sögunni til og vegaeftirlitið, í þeirri
mynd sem það var, er ekki Iengur tfl.
ökuníðingum landsins hefur verið gefinn
laus taumur og þeir þurfa ekld að óttast að
verða stöðvaðir. Heil kynslóð þeirra hefur
alist upp við að geta hegðað sér eins og
hana Ustir á vegum landsins. Þeir geta spil-
að með eigin líf og það sem verra er, líf blá-
saklausra ökumanna, nánast án afskipta
lögreglu. Og það þýðir áframhaldandi
harmleiki í umferðinni.
Merkilegt í ljósi þessa, að lesa má á
heimasíðu Bjöms Bjarnasonar dómsmála-
ráðherra að á þessu ári eigi að íjölga sér-
sveitarlögreglumönnum um sautján og að á
næsta ári verði sérsveitarmenn aíls fimmtíu
og sex hér á landi! Það virðist með öðrum
orðum vera mun rflcari þörf á að rannsaka
brot á borð við landráð, brot gegn stjóm-
skipun rfldsins og hættu á hryðjuverkum og
skipulagðri glæpastarfsemi en að bjarga
mannslífum í umferðinni.
Mannfall á vígvefli götunnar er eftir sem
áður staðreynd, ár eftir ár. En svo rnikið er
víst að sérsveitir Bjöms Bjarnasonar munu
ekki storma út á þjóðvegi
Landsins gæði
HVER Á VATNIÐ? Þingið hefur deilt
hart um rétt jarðeigenda til vatns og
sýnist sitt hverjum. Forn réttur til
nytja er festur í jarðaafsöl og jarða-
lýsingar svo langt aftur sem skrifleg-
ar og skjallegar heimildir greina.
Smátt og smátt hefur molnað úr nýt-
ingu sem lengi fylgdi í fornu jarð-
eignafyrirkomulagi í landinu en eftir
standa ýmis réttarákvæði sem sam-
kvæmt meðalhófs- og jafnræðisregl-
um ættu að standa.
Á ÞVÍ HAFA þó reynst margar
meingjörðij-. Landeigendur verða að
þola að rflSð leggi vegi um jarðir
þeirra og héfur Vegagerðin farið af
miklum bókkaskap gegn bændum
Fyrst og fremst
og landeigendum. Hitaréttindi hafa
menn tekið eignarnámi og goldið
vægu verði. Réttur sjávarbænda hef-
ur verið skilgreindur í þröngum
skilningi og um langt skeið hafa
staðið hörð stríð um afrétti.
KYNDUGAST ER AÐ í öllum flokkum
hafa farið fram menn sem sneiða hjá
helgi eignarréttar. Stjórnvöld ríkis-
ins hafa sótt hart að eignarrétti utan
þéttbýlis og ekki síður látið dólgs-
lega gagnvart þeim sem eiga jarð-
næði í þéttbýli. Verð-
mæti lands í einkaeigu
hefur ekki verið metið
hátt í dómskerfinu, eitt
dæmið um að réttarkerf-
ið lítur ffekar til al-
mannahags en stjórnar-
skrárverndaðra réttinda.
Jarðeigendur hafa- átt
undir högg að sækja í
réttarkerfinu.
JARÐNÆÐIVAR um alda
skeið ein grónasta eign í
samfélaginu og hjól gæf-
unnar hefúr um sk?ið
snúist þannig að jarð-
næði er aftur farið að
öðlast verðmæti í augum
og hugum landsmanna.
Helgi þess sem órofins
hluta af þjóðarsálinni er
sterkari nú en áður frá
sjónarmiðum náttúru-
verndar. Verðmæti þess
til sölu og skipta er meira
nú en áður. Hluti þeirra
verðmæta er vatnið og
framrás þess um landar-
eignir.
ÞAÐ ER SKAMMSÝNI að færa vatns-
réttindi á hendur almannavaldi.
Reynslan sýnir að það fer oft offari
Við förum illa með vatn og verðum að sætta
okkur við að meta gildi þess og magn um leið
og komið er út fyrir landsteinana.
og því skyldi eignarréttur á landi,
rétt eins og á öðrum veraldlegum
eigum, ekki vera helgur. Við förum
illa með vatn og verðum að sætta
okkur við að meta gildi þess og
magn um leið og komið er út fyrir
Iandsteinana. Eignarréttur á vatni
ætti því að kenna okkur þá grund-
vallarreglu að vatn skal maður fara
vel með eins og annað.
pbb@dv.is
Vorið er á
næsta leiti
5
vorboðar
SÓLIN blindar ökumenn fyrir hádegi.
ÍS með dýfu verður álitlegur skyndi-
biti.
ÚTVARPSSTÖÐVARNAR byrja að
spila sumarsmellina.
PÁSKAEGGIN koma í búðir.
ÁNAMAÐKAR verða aftur eftirsóttir.
Fíklar í Latabæ
„Latibær byggir á fremur
myrkri sýn á mennina sem mætti
lýsa: ég á heima á Ffldandi. Bömin
í Latabæ eru í rauninni eins og
alkóhólistar í bullandi neyslu, sí-
hrynjandi í það og þegar íþrótta-
álftirinn er að maula á gulrót í
geimskipinu sínu eru þau ofurseld
löstum sínum," skrifar Guðmund-
ur Andri Thorsson í Fréttablaðinu
ígær.
Það er vandlifað í þessum
heimi.
Solla stirða
„Dettur'
stundum l'ða.
Hver er þá George Michael?
hans Halldárs veður i
helstu foringja stjórn-
arandstöðunnar með
miklum látum. Hæst
bylur í tómri tunnu,
segir Steingrímur - en
greinilegt er að farið ei
að taka verulega á að
verja
Fram-
Steingrímur sóknar_
Ridgeley IWham.
„Varla össur, sem sumir telja
frekar vera afsettan urriðabónda
en alvöru pólitíkus. Varla ög-
mundur, sem einhver sagði að
væri jafn innihaldsmikill og
Andrew Ridgeley var í
Wham!“ skrifar
Steingrímur
Ólafsson í Við-
horfspistil í
Blaðið í
gær.