Freyr - 01.03.1955, Blaðsíða 5

II
Gallar á byggingum í sveitum
Aldrei í sögu íslenzkrar þjóðar hafa bygg-
ingaframkvœmdir í sveitum verið eins um-
fangsmiklar og um þessar mundir, siðan
annars var farið að byggja úr svokölluðu
varanlegu efni. Seint var hafizt handa úti
um sveitirnar, mest vegna getuleysis, en
það er ekki hœgt að skjóta framkvæmdum
á frest fram í eilifðina, og þó mundi senni-
lega hafa svo farið, ef ekki hefði verið hlut-
azt til um útvegun lánsfjár í tiltölulega
langtum stœrra mœli en nokkru sinni fyrr
hefur verið völ á í þessu skyni.
Þessa staðhœfingu vilja þeir ef til vill
ekki samþykkja, sem lengst hafa verið á
biðlista hinna föstu sjóða, en staðreynd er
það nú samt.
Þess ber að minnast, að byggingafram-
kvœmdir einstaklinga eru svo rniklu um-
fangsmeiri en áður, að ekki er sambœrilegt.
Það kemur fyrir nú, að á einni jörð er byggt
yfir jafn margar kýr og voru í sama hreppi
fyrir tveim eða þrem tugum ára.
Jú, það er byggt miklu meira úr varan-
legu efni en áður gerðist. En þetta með var-
anleikann er bara dálítið hœpið og rétt er
að staldra við og drepa á það, sem þar fer
í handaskolum. Því miður er það of algengt,
að byggt er á annan hátt en skyldi og miklu
lakar. Sá, sem fer um sveitir landsins. sér
það því miður of víða. Það er ekkert- ein-
stakt að sjá nýbyggt haughús eða safnþró
með hriplckum veggjum — ónýtum til þeirr-
ar þjónustu, sem slíkum veggjum er œtl-
uð. Það er ekki dœmalaust að sjá hlöðu-
veggi í ótal hlykkjum og allra sprungna þó
að nýsteyptir séu; en látum það nú vera um
hlöðu, hitt er miklu verra þegar þetta verð-
ur með sanni sagt um fjósið. Það er víst, að
um slíka veggi á rakinn auðvelda leið út og
inn — og endingin — jú, náttúrlega er hún
að nokkru háð upprunalegum frágangi. Ég
veit eigi hve oft matsmenn nýbygginga
skrifa á bláa blaðið, sem fylgir lántöku-
beiðni til Búnaðarbankans: „Byggingin er
illa gerð.“ Mig grunar að það standi miklu
sjaldnar en vera skyldi.
Byggingar, sem aðeins eru fárra ára að
aldri, segja sjálfar frá; útlit þeirra og
ástand auglýsir upprunann. Og þetta helzt
í horfinu ef ekki verður betur unnið en ver-
ið hefur.
Byggingar fjárliúsa eru umfangsmiklar