Freyr - 01.07.1961, Blaðsíða 21

FRE YR
219
EINAR EIRIKSSON:
Skipulag eggjaíramleiðslunnar
(Grein þessi er útvarpserindi, sem höfundur
flutti í bændavikunni, þann 24. marz 1961).
Alifuglarækt á sér ekki langa sögu hér á
landi þótt vitað sé um tilveru alifugla í
landinu um langan aldur.
Lengst af hefur þessi búgrein verið lítils
metin og ekki notið þeirrar viðurkenning-
ar, sem nauðsynleg er í nútíma búskap, til
að halda hlut sínum í faglegum og fé-
lagslegum efnum.
Margar tilraunir hafa verið gerðar á
undanförnum tveimur til þremur áratug-
um, er miða skyldu að því að koma þess-
um málum nokkuð áleiðis, en segja má að
þær hafi allar mistekizt, aðallega vegna
sundrungar og skilningsleysis framleið-
enda sjálfra og þeirrar staðreyndar, að
skipulagning á framleiðslunni er óhugs-
andi, ef ekki nýtur lagalegrar verndar á
borð við aðrar greinar.
Nú, um þessar mundir, virðist hylla und-
ir verulegar breytingar og umbætur í
ýmsum þeim félags- og skipulagsmálum,
sem beint eða óbeint varða þessa búgrein.
Hér verður ekki tími til að rekja þessi
mál ítarlega, en aðeins drepið á nokkur at-
riði.
Áður en lengra er haldið, þykir mér rétt
að minnast sérlega á giftusamleg afskipti
hins opinbera af hænsnaræktinni, en það
er reglugerð um ráðstafanir gegn kjúkl-
ingasótt, frá 1. janúar 1951.
Áhrifa frá þessari reglugerð tók fljót-
lega að gæta, í sambandi við uppeldi ung-
anna og nú er svo komið, að þessari skæðu
pest hefur verið útrýmt að mestu leyti.
Við flestar eða allar búgreinar okkar
starfa vel menntaðir ráðunautar, sem
vinna þýðingarmikil störf í þágu viðkom-
andi framleiðenda.
Alifuglaræktin hefur aldrei notið þess-
arar nauðsynlegu aðstöðu, nema að mjög
takmörkuðu leyti, en nú eru horfur á að
þessi búgrein njóti einnig slíkra starfs-
krafta, og er ástæða til að fagna því.
Á Alþingi því, er nú situr, hefur verið til
umræðu frumvarp til laga um kornrækt.
Frumvarp þetta, ef að lögum verður, gerir
ráð fyrir allverulegum stuðningi við þá
framleiðslu.
Grasmjölsverksmiðja tekur til starfa á
næsta sumri, og má því gera ráð fyrir. að
íslenzkt grasmjöl verði notað í hænsna-
fóðurblöndur innan fárra mánaða.
Nú, þessa dagana, standa yfir umræður
á Alþingi um frumvarp til laga um breyt-
ingu á lögum nr. 59, 19. júlí 1960, um
Framleiðsluráð landbúnaðarins, og er þess
efnis, að landbúnaðarráðherra geti heim-
ilað Framleiðsluráði að ákveða hverjir
megi verzla með egg og gróðurhúsaafurðir
í heildsölu.
Svo sem kunnugt er, flytjum við nú inn
nærri allt kornfóður, sem notað er til
hænsnafóðurs, en eggjahvítufóðrið er aft-
ur á móti innlend framleiðsla.
Þessi innflutningur kostar að sjálfsögðu
mikla fjármuni, eða sem nemur milljónum
króna.
Stundum heyrast um það raddir að
eggjaframleiðsla eigi öll að fara fram sem
næst hver.jum markaðsstað, svo ekki komi
til dýrir flutningar á fóðrinu víðsvegar út.
um sveitir landsins.
Ekki ætla ég að taka undir við þá, er
þessa skoðun hafa, en hitt er gleðileg stað-
reynd, að eftir fáa mánuði hefjast flutn-
ingar á hænsnafóðri austan úr sveitum til
þeirra eggjaframleiðenda, er búsettir eru
við aðalsölusvæðin — sem og annarra
framleiðenda og á ég bar við grasmjölið frá
verksmiðiunni á Hvolsvelli, sem vafalaust
verður mikið notað í fóðurblöndur handa
alifuglum.
Með samþykkt kornræktarfrumvarpsins