Freyr - 15.03.1987, Blaðsíða 30
öruggt er að sækja heilbrigð líf-
lömb til. Ekki má skerða fram-
leiðslurétt þar svo mjög að byggð
grisjist frá því sem nú er. Fulllangt
hefur verið gengið í því nú þegar.
Skráning vanhalda og veikinda í
fé nm allt land.
Vegna aðgerðanna gegn riðuveiki
er mest um vert að fá upplýsingar
um tjón á sýktum og grunuðum
svæðum og á ósýktu svæðunum
þar sem kaupa á heilbrigð ásetn-
ingslömb fyrir fjárskiptasvæðin.
Áhugavert er að fá upplýsingar
um þessi atriði af öllu landinu
vegna bættrar þjónustu fyrir öll
fjárbú landsins. Þess má geta að
lagafrumvarp um búfjártryggingar
er í smíðum. Líklegt er að skylt
verði að tryggja allt búfé en frjálst
val verði um tryggingafyrirtæki.
Bændur munu trúlega þurfa að
skrá veikindi og vanhöld jafnharð-
an og þeirra verður vart. Gerð
hafa verið eyðublöð, sem þjónað
gætu þeim tilgangi. Þar gæti dýra-
læknir einnig fært aðgerðir og
lyfjanotkun búsins og blaðið verið
jafnframt eins konar tjónavottorð
til tryggingafélags með uppáskrift
dýralæknisins. Þannig getur van-
haldaskráning bóndans orðið hon-
um til beinna hagsbóta. Vænlegast
er að virkja bændurna sjálfa til
þess að gefa þessar upplýsingar.
Kanna verður möguleikana á því
að fá forðagæslumenn til að safna
upplýsingum bændanna saman og
aðstoða við að skrá þær á stöku
bæ í sveitarfélaginu.
Sveitarstjómir taki afstöðu.
Þess er óskað, að sveitarstjórn
fjalli um þessi mál á fundi og
ákveði um samstöðu sveitarfélags-
ins og þátttöku í þessum miklu að-
gerðum. Leggi sveitarfélagið til
þann aukakostnað, sem verður
við forðagæsluna, verður auðveld-
ara að fá framlag frá ríkinu vegna
dýralækniskostnaðar við skoðun á
grunsamlegum kindum og bóta-
greiðslna vegna kinda sem lóga
þyrfti í rannsóknarskyni. Hvert
vanhaldaeyðublað ætti að vera í
þríriti. Bóndi fái eitt eintak, dýra-
læknir annað og Sauðfjárveiki-
varnir það þriðja. Reglubundin
skráning og tilkynningar um sjúk-
dóma til dýralækna gefur færi á
réttri greiningu fyrr og gæti það
dregið úr tjóni af völdum skað-
legra sjúkdóma af hvaða toga sem
væri og minnkað hættu á út-
breiðslu smitefna. Þar sem vafi
væri á ferðum um riðuveiki mætti
taka upp sérstakt eftirlit og rann-
sókn á heilasýnum úr öllu sláturfé
og vanhaldafé. Nákvæmara eftirlit
heldur en verið hefur með heilsu-
fari á fjárbúum gæti haft sérstaka
þýðingu til að uppgötva í tæka tíð
alvarlega sjúkdóma eins og riðu-
veiki. Allir fjáreigendur hvar sem
þeir eiga heima og að sjálfsögðu
sveitarstjórnir verða að láta sig
varða þá baráttu sem framundan
er gegn riðuveiki, nú þegar ákveð-
ið hefur verið að leggja til atlögu
og freista þess að uppræta hana úr
landinu. Þessar aðgerðir eru í
samræmi við vilja Búnaðarþings
og harðnandi kröfur frá bændum
víðsvegar um landið.
Maxgt er að varast.
Veikin virðist berast með ýmsu
móti milli staða. Samgangur fjár
er mikill á hálendinu og varnarlín-
ur ekki öruggar. Mikill fjöldi sam-
merkinga er enn í notkun jafnvel
milli samgangssvæða og því miður
eru lituð eyrnamerki með bæjar-
Nýlega sendi Stéttarsamband
bænda frá sér hugmyndaskrá um
fjölþættari atvinnumöguleika í
sveitum sem Hákon Sigurgríms-
son framkvæmdastjóri Stéttar-
númerum ekki nógu algeng enn-
þá. Enginn vafi leikur á því að
kaup og sala og nánar samvistir á
húsi og í þrengslum um langan
tíma, ekki síst á sauðburði, eiga
mestan þátt í því að dreifa veikinni
milli kinda og milli bæja. Það
skiptir því mestu máli að koma í
veg fyrir fjárverslun og minnka
nánar samvistir fjár mismunandi
bæja. Menn skyldu varast að byrja
á fjársölu strax aftur, þótt lógað
verði öllu fé á þekktum riðubæj-
um. Hættan er ekki úr sögunni við
það eitt. Á riðusvæðunum er
fjöldi bæja þar sem fé hefur verið í
meiri eða minni snertingu við
riðukindur og heilbrigða riðusmit-
bera. Veikin getur því hæglega
leynst víða og verið að malla á
stöku bæjum án þess að eftir sé
tekið. Því er það skylda okkar að
fylgjast grannt með vanhaldafé
næstu árin og gera það helst að
skyldu að láta vita um hverja
einustu kind, sem ferst meðan fé
er undir manna höndum. Og að
lokum — það er gott að vitað það,
að haus, sem rannsaka á vegna
riðuveiki má alls ekki frjósa en, ef
menn hafa 10% formalín við
hendina og láta síga vel af því
niður með mænuendanum um
mænugatið, er hægt að tryggja
það að heilinn sem annars myndi
skemmast á nokkrum klst., varð-
veitist óskemmdur dögum saman.
sambandsins tók saman. Um þá
skrá orti Þorgrímur Starri Björg-
vinsson í Garði í Mývatnssveit
eftirfarandi:
Líkt og sætur sumarblær
sinfóníuhljómurinn
er hrosshársstrengjahörpu slær
Hákon bændaforinginn.
En eitt lætur honum allra best
einleikur á hrossabrest.
ALTALAÐ A KAFFISTOfUHMI
Nýjar búgreinar
238 Freyr