Freyr - 15.05.1994, Blaðsíða 23

tæknibrellum eru kýr, svín, alifuglar
og fleiri tegundir píndar til afurða,
en það eykur verulega álagið, veikir
heilsuna og styttir líf þeirra. Til þess
að draga úr sjúkdómum, sem annars
myndu sækja á, er fúkkalyfjum
blandað í fóðrið.
Bók um „hormónamafíuna".
Nýlega kom út bók f Belgíu á
vegum Evrópska sambandsins sem
heitir „Hormónamafían". Pessi
mafía er lítið betri en sú ítalska,
notar sprengjur og skotárásir til að
ógna þeim sem eiga að votta „rétt“
um gæði afurðanna. Hún dreifir
hormónablönduðu fóðri um Evr-
ópu. Gífurlegur hagnaður er af
þessu, enda rakar „mafían“ saman
gróða. Framleiðslukostnaðurinn
lækkar vissulega líka og vöruverðið.
Allir græða að því er virðist. Til þess
er leikurinn gerður. En hvað fá neyt-
endur fyrir lægra vöruverð? Hæpna
og jafnvel hættulega vöru.
Lyf í afurðum eru hœtfuleg heilsu
manna.
Þessi efni eru í kjöt- og mjólkur-
vörum en erfitt er að finna þau þar
sem mafían er stöðugt á undan rann-
sóknarstofunum með nýjar efna-
samsetningar. Petta er vitanlega
dýraníðsla sem flestir hér á landi
fyrirlíta ennþá sem betur fer. Menn
vilja ekki að slíkar aðferðir verði
teknar upp á íslandi. Hormóna- og
fúkkalyfjaafurðir eru í sumum til-
fellum lífshættulegar heilsu manna.
Fúkkalyf eru viðsjál fyrir þá sem
hafa ofnæmi gegn þeim, jafnvel í
örsmáum skömmtum. Hormónaá-
hrifin eru verst fyrir börn og ung-
linga, trufla kynþroska og breyta
vexti og rödd.
Framleiðsla matvœla er
dýrari hér en annars
staðar
Verið er að lœkka
framleiðslukostnað.
Fáar, ef nokkrar atvinnugreinar
hérlendis hafa hagrætt meira en
einmitt bændur. Unnið er að því að
lækka framleiðslukostnaðinn enn
frekar og bæta meðferð dýra hér á
landi. Forsenda lífrænnar fram-
leiðslu sem við viljum stefna að, er
góð meðferð dýra og lands. Þótt
aukinn kostnaður vegna dýravernd-
Framleiðsla matvœla er dýrari hér á landi en víða annars staðar.
ar vinni gegn lækkun verðs á mat-
vælum, vilja menn kosta því til. Ný
lög um dýravernd sem verið hafa
lengi í undirbúningi taka gildi í júlí
nk. Þökk sé þeim, sem ráku það
áfram. Lög um búfjárhald voru sett
199F Verið er að setja reglur um
aðbúð og meðferð einstakra dýra-
tegunda eftir þessum lögum.
Dýravernd er ekki sinnt í
verksmiðjubúum.
Til fátækra landa með ófullkomið
eftirlit eru sendar lélegar vörur. Við
höfum fengið þannig dýrafóður og
ýmsar aðrar vörur. Odýr erlend
matvæli, sem ýmsir aðilar berjast nú
fyrir að fá að flytja til íslands, eru oft
framleidd í tækni- og lyfjavæddum
verksmiðjum. Þar er nær ekkert
samband milli manns og dýra og þau
eru knúin til hins ítrasta í fram-
leiðslu. Dýraverksmiðjur af því tagi
hafa sætt réttmætri gagnrýni dýra-
verndarfólks. Við erum reyndar
ekki alveg saklaus, hvað illa með-
ferð á dýrum varðar, þótt hvergi séu
hér mjög stór bú á erlendan mæli-
kvarða.
en sunnar í Evrópu. Jörðin er áburð-
arfrek vegna kulda á sprettutíma.
Þessum ytri skilyrðum verður ekki
breytt. Tilkostnaður verður því
alltaf meiri við landbúnað hér en í
samkeppnislöndum okkar hvernig
sem farið er að. Það er dýrt að vera
íslendingur, en það er þó sannarlega
þess virði. Á verðlagi landbúnaðar-
vara og ýmissa vara sem framleiddar
eru hérlendis sést að við búum í
erfiðu landi. Það er þó óumdeilt að
stöðugt þarf að eiga sér stað hagræð-
ing í framleiðslu matvæla. Hún er í
gangi, þótt hægt fari og vöruverð er
að lækka. Það má þó ekki felast í því
að taka upp notkun hormóna og
lyfja í fóðri og níðast á dýrunum. Að
pína fram breytingar undir yfirskyni
hagræðingar jafngildir því að leggja
af landbúnað á stórum svæðum og
margfalda atvinnuleysið. Hagræða
þarf þannig að gæðum afurðanna
verði ekki spillt og að atvinnugrein-
ar séu ekki lagðar í rúst með frunta-
legum aðgerðum. Það gerðist ef far-
ið yrði eftir kröfum þeirra gapuxa
sem heimta lítt heftan eða óheftan
innflutning.
Takmörk eru fyrir því hve mikil
hagrœðing nœst.
Búskaparaðstæður eru erfiðari
hér á landi en í suðlægari löndum.
Veðráttan er köld og mislynd og ógn
stafar af hruni húsa í jarðskjálftum.
Því eru öll hús dýrari i byggingu hér
en annars staðar. Hýsa þarf sauðfé
og nautgripi lengri tíma hvern vetur
Lífrœn framleiðsla kostar
úrbœtur
Við þurfum að taka til hjá okkur
sjálfum.
Þótt íslendingar búi við hreint
land, heilbrigð dýr og nær ómengað-
ar afurðir, er ýmislegt sem þarf að
10*94 - FREYR 375