Freyr - 15.05.1994, Blaðsíða 31

gagnast gegn tripsi. Gegn mjöllús
(„hvítri flugu“) og blaðlús gagnast
vel sitt hvor sníkjuvesputegundin,
sem drepa meindýrin með því að
verpa eggjum sínum í meindýrin.
Af sveppasjúkdómunum stafar
mesta hættan af grámyglu. Grá-
mygla og fleiri sveppasjúkdómar
þrífast vel í gróðurhúsum, þar sem
hitinn er tiltölulega hár og loftrakinn
mikill og sérstaklega ef birtan er
jafnframt léleg. Ein mikilvægasta
varnaraðgerðin gegn sveppasjúk-
dómum í gróðurhúsum er að lofta
nægilega vel til að halda loftrakan-
um í skefjum, sérstaklega þarf að
gæta þess vel að ekki verði um dagg-
armyndun að ræða að nóttu og í
morgunsárið. Gegn sveppasjúk-
dómum er mikið notuð lausn, sem
unnin er úr klóelftingu og virkar
lausnin einnig fyrirbyggjandi.
9. Illgresi
Illgresi á ekki svo auðvelt með að
ná yfirhöndinni þegar jarðvegsþakn-
ingu er beitt á markvissan hátt. Að
sjálfsögðu eru ekki notuð nein ill-
gresislyf í lífrænni ræktun, þannig að
beita verður öðrum aðgerðum gegn
illgresinu og er arfaskafan þar
ómissandi verkfæri og verða menn
að sætta sig við meiri eða minni
handreytingu. Nota má mótorknú-
inn jarðvegstætara á milli raðanna,
þegar nægilega langt er á milli
þeirra. Auk þess er jarðvegstætarinn
gott hjálpartæki að hausti, þegar
vinna á þau lífrænu efni sem notuð
voru til að þekja beðin með að sumr-
inu, ásamt húsdýraáburði, niður í
efsta lag jarðvegsins. Gæta þarf þess
að tætarinn vinni sig ekki of djúpt
niður í jarðveginn, því aðeins ætti að
vinna efstu 5-10 cm jarðvegsins.
10. Hvatar.
Það sem einkennir hvað mest
biodynamíska ræktun er noktun sér-
stakra hvata (,,preparata“), auk
mikillar áherslu á notkun safn-
haugamoldar. Til að fyrirbyggja all-
an misskilning, er hér ekki átt við
hvata unna á efnifræðilegan hátt.
Hvatana geta menn hvort heldur
keypt tilbúna eða útbúið þá sjálfir,
en hins vegar lærist ekki í einni
svipan að útbúa fyrsta flokks hvata.
Búa má til hvata með því að leggja
ákveðnar plöntutegundir í bleyti, þó
svo að ekki sé um eiginlega
biodynamíska hvata að ræða. Æski-
legt er að ílátið sem notað er til að
leggja plönturnar til bleyti í sé úr tré.
Hægt er að nota ýmsar plöntuteg-
undir í þessum tilgangi, t.d. brenni-
netlur, fífil, elftingu, vallhumal og
baldursbrá og eru stönglar, blöð og
blóm notuð af plöntunum. Aður en
plönturnar eru lagðar í vatnið eru
þær látnarvisnaínokkradaga. Miða
mætti við að lA rúmmálsins sé vatn
og % plöntur og daglega verður að
hræra vandlega í lausninni. Til að
byrja með leggur sterka lykt af
blöndunni, en eftir u.þ.b. tvær vikur
er hún orðin nær lyktarlaus og tilbú-
in til noktunar. Við notkun er lausn-
inni úðað yfir jarðveginn eða bland-
að í safnhauginn. Gjarnan mætti
laga það stóra lausn í upphafi að hún
endist út ræktunartímann. Lausn-
inni er ætlað að vinna gegn sveppa-
sjúkdómum og virkar hún einnig
sem áburður og á sinn þátt í að
stuðla að næringarríkum, heilnæm-
um afurðum.
Til eru sérstakir hvatar („pre-
paröt“) sem eru einkennandi fyrir
biodynamíska ræktun, svokallaðir
safnhaugahvatar og bera þeir núm-
erin 502 og 507. Þeir eru búnir til úr
mismunandi plöntuhlutum ákveð-
inna plöntutegunda, eftir all flókinni
forskrift sem of langt mál væri að
lýsa. Að auki mætti nefna tvo aðra
hvata, húmushvatann nr. 500 og kís-
ilhvatann nr. 501. Húmushvatinn er
búinn til úr kúamykju sem látin er
ganga í gegnum ákveðin ferli inni í
kýrhorni sem liggur vetrarlangt nið-
urgrafið í jörðu. Við notkun er hvat-
inn hrærður upp í vatni, sem síðan er
ýrt yfir jarðveginn síðdegis með
hentugum kústi eða skvett. Hvatinn
virkar ekki sem áburður í venjuleg-
um skilningi, heldur virkar hann
stillandi á annan áburð og frjósemi
jarðvegsins. Kísilhvatinn er unninn
úr fínmöluðu kvarsi eða bergkrist-
alli. Hvatinn er látinn verkast í kýr-
horni sem liggur sumarlangt niður-
grafið í jörðu. Við noktun er kísil-
hvatinn leystur upp í vatni og úðað
yfir plönturnar á miðju sumri, þ.e.
þegar þær fara að undirbúa loka
þroska sinn. Úðað er fyrri hluta dags
í þurru veðri.
11. Lokaorð.
Sá sem ætlar að snúa sé að lífrænni
ræktun í fyrsta sinn, verður að vera
viðbúinn ýmiss konar vonbrigðum í
Frh. á hls. 371.
Gluggakarmar og fög
Þrýstifúavarðir og málaðir
Útihurðir - Svalahurðir
Rennihurðir úr timbri eða áli
—7/-—7/ 7/ ~i
i
Jii —'ú1
“ 1
Torco lyftihurðir
Fyrir iðnaðar- og íbúðarhúsnæði
Garðstofur og
s valayf i rbyggi ngar
úr timbri og áli
mmu
V.
Gluggasmiðjan hf.
VIÐARHOFÐA 3 - REYKJAVIK - SIMI681077 - TELEFAX 689363
10*94 • FREYR 383