Fréttabréf Ættfræðifélagsins - 01.05.2004, Side 10
Fréttabréf Ættfræðifélagsins í maí 2004
Kolbeinshausinn við Klapparvörina og útsýnið til norðurs að Laugarnesi. í Laugarnesbænum bjó Eiríkur Hjörtsson
um aldamótin 1800. Málverk eftir Eirík Jónsson í eigu Bjargar Guðfinnsdóttur.
Fráleitt hefur hann vitað að veglegu messings-
stjakarnir á altarinu sem báru uppi fermingarljósin
væru gjöf langalangafa hans Brands Bjamhéðins-
sonar. Hvað þá að sjálf altaristaflan sem sýndi Jesús
breyta vatni í vín í brúðkaupinu í Kana væri af sömu
rótum runnin.
Þó er aldrei að vita nema Rannveig móðir hans
hafi hent reiður á hinum fornemu forfeðrum sínum
og vitað að það var enginn annar en langafi hennar
Víkurbóndinn, lögréttumaðurinn og alþingismaður-
inn Brandur sem reisti þessa síðustu Víkurkirkju af
grunni árið 1724, þótt hún væri að nokkru leyti
endurbyggð úr timbri árið 1770.19
Óekta
En senn fer að draga til annarra og sorglegri tíðinda
hjá þessari litlu fjölskyldu þar sem stöðugleikinn
virðist hafa ráðið ríkjum í hart nær 20 ár. 1793 deyr
Hjörtur bóndi rétt rúmlega fimmtugur að aldri.20 Við
það hljóta að hafa orðið miklar breytingar á högum
Bústaðafjölskyldunnar en bót er í máli að synimir
eru að verða uppkomnir þótt Sesselja litla sé aðeins
11 ára. Rannveig ákveður því að halda búskapnum
áfram enn um stund með aðstoð drengjanna sinna. Þá
er Eiríkur 22 ára og Jón 15 ára.
Eiríkur er orðinn ungur maður og náttúran farin að
segja til sín. Helga Jónsdóttir, sem verið hefur á
heimilinu frá því hann man eftir sér fer að taka á sig
nýja mynd í huga hins unga manns. Hún er vissulega
allmiklu eldri en hann, en hvað með það? Hver spyr
um aldur í ástarbríma? Þau Eiríkur fara að draga sig
saman og 1794 eignast þau son sem skírður er Eiríkur.
En leiðir þeirra Helgu áttu ekki eftir að liggja
saman, hvað svo sem því olli. Vel má gera því skóna
að Rannveig móðir hans hafi verið heldur óhress
með ráðahaginn, ætlað syni sínum betra kvonfang en
heimilishjúið. Hvort sem það hefur verið að ráðum
hinnar ættstóru Rannveigar eða ekki, fer Helga af
heimilinu en drengurinn verður eftir hjá föður sínum.
Einstæður faðir
Eiríkur er nú orðinn einstæður faðir 23 ára og býr
áfram á Bústöðum hjá móður sinni og systkinum
með Eirík litla son sinn. Og fráleitt hefur hann grun-
að að frumburðurinn, Eiríkur litli, ætti eftir að fylgja
honum lengur en nokkurt annað þeirra 15 bama sem
hann átti eftir að geta af sér á langri ævi.
En stúlkumar halda áfram að heilla Eirík, föður-
inn unga. Hvað annað? Og hann þarf svo sannarlega
ekki að leggja land undir fót. A sama bæ er ung
stúlka, jafnaldri Eiríks, Guðný að nafni, dóttir bónd-
ans og smiðsins Eyjólfs Jónssonar á Bústöðum og
konu hans Þóru Helgadóttur.
Þau Eiríkur verða ástfangin þarna á heimatúninu
og ég sé þau fyrir mér leiðast hönd í hönd móti
sumri og sól í veðursælli Bústaðabrekkunni eða
röltandi saman niður að Fossvoginum horfandi til
framtíðar með brjóstin full af æskuvonum og þrám.
Trúlega er Guðný stóra ástin í lífi Eiríks, kvaðalaus
og frjáls.
http://www.vortex.is/aett
10
aett@vortex.is