Neytendablaðið - 01.02.1971, Blaðsíða 20

og vandlega framkvæmdra athugana
gáfu rannsóknahópar brezkra lækna
út skýrslu um aö æðabólgur, æða-
stíflur og blóðtappi væri miklu
algengari meðal kvenna, sem notuðu
pilluna en kvenna, sem ekki notuðu
hana. Samkvæmt skýrslu eins rann-
sóknarhópsins voru tilfelli æða-
bólgu og æðastíflu þrisvar sinnum
algengari meðal kvenna sem notuðu
pilluna en annarra kvenna og sam-
kvæmt rannsóknum annars hóps voru
tilfelli blóðtappa, sem kröfðust
spítalavistar, 10 sinnum algengari
meðal kvenna, sem notuðu pilluna
en þeirra sem ekki notuðu hana.
En þegar fjöldi þeirra kvenna,
sem þjáðist af áðurgreindum sjúk-
dómum, var athugaður, kom í ljós
að ástandið var öllu skaplegra en
virtist mega búast við í fljótu
bragði. Hættan um dauða af völdum
þeirra var lítil: Ef 100.000 konur
notuðu pilluna i eitt ár myndu um
þrjár deyja vegna æðasjúkdóms, sem
pillan væri völd að.
Ahættan jókst eftir því sem
konurnar urðu eldri. Meðal kvenna
á aldrinum 20-34 var dauðshlutfal1-
ið 1,5 fyrir hver 100.000, en í
aldursflokknun 35-44 var hlutfallið
3,9 fyrir hver 100.000. Læknatíma-
ritið "The British Medical Journal"
var varkárt í skrifum sínum um
þessar niðurstöður. Það taldi þær
fremur uggvekjandi og bætti við að
"þótt það væri engin ástæða til að
örvænta... væri heldur engin ástæða
til að láta sér standa á sama."
Rannsóknir á tengslum æðasjúkdóma
og pillunnar voru seinna á ferðinni
í Bandaríkjunum en í Bretlandi. En
í september 1969 birti dr. Philip
E. Sartwell við Johns Hopkins lækna-
háskólann skýrslu sem sýndi að
tengsl æðasjúkdóma og pillunnar eru
svipuð i Bandaríkjunum og þau eru
í Bretlardi. Annar sérfræðingur,
dr. Hershel Jick, hefur komizt að
raun um að konur, sem eru í 0 blóð-
flokki, eru þrisvar sinnum siður
líklegar til að fá æðasjúkdóma þá,
sem pillan er talin valda, en konur
i öðrum blóðflokkum . Konur í 0
blóðflokki eru að því er virðist
tiltölulega ónæmar gagnvart áhrifum
pillunnar til að valda æðastíflu.
En þetta þýðir auðvitað að konur í
öðrum blóðflokkum taka tiltöluleg-i
meiri áhættu við notkun pilluninr
en tölurnar að framan gáfu t.il
kynna, þar sem þessar tölur voru
fyrir heildarfjöldann: og konur í
0 blóðflokki voru þar meðtaldar.
Sönnunin fyrir því að pillan
orsakar vissa æðasjúkdóma batt
enda á allar fullyrðingar um að
hún væri algerlega skaðlaus. En
þessi sönnun breytir samt mjög
■lítið öllu heildarmati á pillunni.
Jafnvel þeir læknar, sem eru
taldir vera andsnúnir notkun
pillunnar, eru sammála um að þau
skaðlegu áhrif, sem tvímælalaust
er búið að sanna að pillan hafi,
hafi lítið að segja. Ef öll áhættan
vegna pillunnar felst í dauðshlut-
fallinu þrír á móti 100.000 og
spítalavist einn á móti 2000 eins
og áðurgreindar rannsóknir sýndu,
hljóta auðvitað margar konur og
læknar þeirra að telja gagn pill-
unnar vera tvímælalaust meira en
áhættuna. Þegar allt kemur til
alls taka konur á sig talsverða
áhættu við að verða barnshafandi;
um 20-25 af hverjum 100.000 kor.um,
sem verða barnshafandi, deyja
vegna sjúkdóma sem af því ástandi
skapast. Og fyrir konur, sem vegna
ýmissa ytri aðstæðna væri mjög
óheppilegt að verða barnshafandi
getur áhættan 3: 100.000 vegna
pillunnar talizt bærileg. Að hætta
við notkun pillunnar þýðir að sjálf-
sögðu ekki hið sama og verða barns-
hafandi; það eru til marjar aðrar
áhrifaríkar getnaðarvarnir. En
pillan er áhrifaríkust þeirra
getnaðarvarna, sem almennt eru
notaðar.
En það eru fleiri sjúkdómar en
æðasjúkdómar sem grunur hefur
leikið á um að pillan geti valdið.
Ýmsa grunar að pillan geti orsakað
marga aðra sjúkdóma. Hér er aðeins
um grunsemdir að ræða, sáralítið
hefur verið sannað um þetta efni,
sumir segja að ekkert hafi verið
sannað um fram þá æðasjúkdóma sem
skýrt hefur verið frá. Þær hættur,
sem grunur leikur á um en ekki hafa
verið sannaðar, skiptast í 4 flokka.
1 . Krabbamein, sérstaklega í leghálsi
og brjósti. 2. Áhrif á efnaskipti
líkamans eins og sykursýki og truflui
á starfi lifrinnar. 3. Erfðasjúk-
dómar, eins og vanskapnaður á
börnum, sem getin eru eftir að
móðirin hætti að nota pilluna.
4. Ofrjósemi.
Krabbamein
Dr. Louis Hellmann, embættismaður
í bandaríska heilbrigðis og velferðar
mál^ráðuneytinu, hefur útskýrt hvers
vegna sumir vísindamenn óttast, að
pillan geti orsakað krabbamein: "1
hvert sinn sem estrogen (efni í pill-
unni) er reynt á tilraunadýrum, verð-
ur afleiðingin krabbamein. Það er, í
öllum tilraunadýrum nema öpum. Er
nokkur ástæða til að búast við
öðrum líffræðilegum viðbrögðum
hjá mönnum? Það er engin ástæða
til þess." Öll efni, sem vitað er
að geti stuðlað að krabbameinsmynd-
un í manrii, get a eintiig orsakað
krabbamein 5 einhv^rri dýrategund.
Sumir sérfræðingar álíta að margir
krabbameinsvakar í dýrum jeti einn-
ig verið krabbamr.irisvakar í mönnum.
Sú staðreynd, að krabbamein af
völdum pillunnar hefur aldrei fund-
izt í mönnum, hefur sáralitla þýð-
ingu. Allir þekktir krabbameins-
vakar í mönnum, - sum litarefni,
geislun,asbest, eru tíu ár eða
lengur að orsaka krabbamein. rill-
an hefur nú verið í notkun í u.þ.
b. 10 ár, en mjög fáar konur hafa
notað hana samfleytt í öll þessi
ár. Jafnvel þótt pillan orsakaði
krabbamein er ólíklegt að það komi
í ljós fyrr en eftir allmörg ár.
Ef pillan stuðlar að krabba-
meinsmyndun, kæmu æxlin sennilega
í ljós í brjóstum eða leghálsi.
Sumir vísindamenn hafa reynt að
komast að því hvort breytingar,
sem væru fyrirboðar krabbameins,
væru algengari í þessum líffærum
meðal kvenna, sem notuðu pilluna,
en kvenna, sem notuðu hana ekki.
Undirbúningsskýrsla um rannsókn
um þetta efni var birt fyrir um
einu ári. Hún var unnin af hópi
sérfræðinga við Sloan Kettering
stofnunina fyrir krabbameinsrann-
sóknir, sem höfðu náið samstarf
við læknamiðstöðvar fjölskylduá-
ætlunarstofnunar New York borgar.
Rannsökuð voru sýni úr leghálsi
næstum 30.000 kvenna, sem höfðu
notað pilluna i eift ár eða lengur
og sýni frá næstum 7000 konum, sem
höfðu notað hettuna fyrir getnaðar-
vörn.
Notuð var við töku á sýnunum
hin svonefnda Papanicolau aðferð.
Meinafræðingar, sem rannsökuðu
sýnin, vissu ekki hvaða sýni voru
frá konum, sem notuðu hettuna.
Niðurstöður þessarar rannsókna
voru þær, að konur, sem notuðu
pilluna, höfðu um það vil tvisvar
sinnum fleiri tilfelli krabbameins-
myndunar, en þær konur, sem riotuðu
hettuna.
Þótt niðurstöður þessarar
rannsóknar séu greinilegar, sanna
þær ekki að pillan orsaki krabba-
mein. I fyrsta lagi getur verið
erfitt að greina að um krabbamein
sé að ræða. Meinafræðingur getur
virt fyrir sér í smásjá frumusýnis-
horn og sagt til um hvort frumurn-
ar séu eðlilegar eða beri vott um
krabbameinsmyndun. En margar frumur
eru aðeins afbrigðilegar og þurfa
ekki um leið að gefa til kynna að
um sé að ræða krabbamein. Þegar
konur vei'ða barnshafandi aukast
möguleikarnir fyrir því að frumur
í móðurlífi þeirra verði afbrigði-
legar. Almennt hefur pillan áhrif
sem likjast möigum einkennum, sem
konur fá þegar þær verða barnshaf-
andi og þess vegna má e.t.v. ályHa
að hér sé aðeins um enn þá önnur
sameiginleg einkenni að ræða.
I öðru lagi sannaði þessi til-
raun í raun og veru ekki að það
væri pillan sem orsakaði myndun
hinna afbrigðilegu fruma. Saman-
burðarhópurinn notaði hettuna.
20