Neytendablaðið - 01.10.2001, Blaðsíða 13

Gæðakönnun
21 hollráð
ílstóll er keyptur
llinn og bamið að
m.
ninn út að bílnum.
að festa stólinn. Er
angt? Situr stóllinn
ber? Fer vel um
m? Er auðvelt að
? Er auðvelt að loka
og opna þær aftur?
;bg gerð eiga að fara
iamsins, ekki aldri

ekki endilegajákvæð,
eði að henta koma-
ira krakka getur
á besti.
taðlar og öryggispróf
i em ófúllnægjandi.
;kki í blindni úreltum
ti og niðurstöðum.
;leg notkun og þæg-
eru í reynd mikil-
ggisþættimir, en ekki
hann er höggheldur.
umfram allt að
m er þægilegur og
cun miðað við aðstæð-
is, bílgerð o.fl.
>ar skipta oft sköp-
er að láta sölumann
í fyrsta sinn. Ef líka
linn í bílum annarra,
mu, vina og frænd-
úkilvægt að sýna
mig á að festa stól-
Eissa sig um að stóll-
ur er passi í bílinn
i þú veist að hann
a notaður í. Ekki
ólar í alla bíla. Þess
sanlegt að það þurfi
an bamabílstól þegar
»1.
bamastól eða fá
1.1 slíkum tilvikum er
gt að fara yfir festing-
ibúnað.
otaðan bamabílstól.
hægt að vera viss um
i hefúr verið notaður
n hefur lent í áföll-
eða slysi. Jafnvel er
ó hann sé ekki smíð-
aður í samræmi við núgildandi lög
og staðla. I slysi gæti hann bmgð-
ist og valdið meiðslum á baminu.
* Festið ekki stólinn í framsæti með
bakið fram nema bíllinn sé traust-
lega byggður og ekki með loftpúða
í mælaborði.
* Farið vandlega eftir leiðbeiningun-
um sem fylgja stólnum og geymið
í bílnum ef svo til að hægt sé að
glöggva sig á þeim.
* Gangið úr skugga um að stóllinn
falli vel að bílsætinu. Hann á
hvorki að geta hreyfst mikið ffarn
né til hliða.
* Stóllæsingin á að vera bein þegar
henni er lokað. Hún á ekki að
hvíla á stólgrindinni því þá getur
hún opnast við árekstur.
* Festið bamið og stólinn alltaf
tryggilega, hversu stutt sem fyrir-
huguð ferð á að verða.
* Gangið úr skugga um að beltin séu
rétt stillt í hvert sinn sem þau em
notuð þau, aðeins á að vera hægt
að koma einum eða tveimur fúll-
orðinsfmgmm milli brjóstkassa
barnsins og beltanna.
* Komdu beltissylgjunni fyrir við
mjöðm bamsins, ekki yfir maga
þess.
* Belti sem liggur skáhalll á að hvíla
á öxl bamsins en ekki á hálsi
þess.
* Reynið aldrei að breyta stólnum og
hönnun hans, t.d. með því að bæta
við púðum eða bólstri.
* Reynið aldrei að breyta beltum,
festingum og læsingum stólsins
því það gæti haft áhrif á hvemig
þær opnast.
* Enginn bamabílstóll er ,bamheld-
ur‘. Reyndu að hafa þau áhrif á
bamið að það leiki sér ekki að læs-
ingum og festingum.
* Engin gæðapróf og tilraunir koma
í stað þess sem getur gerst í raun-
veruleikanum. I öðmm bíl með
öðru bami getur stóllinn reynst
öðmvísi. Þrengsli í smábílum
koma notendum oft á óvart.
með háhraðamyndavélum.
Framanákeyrsla var mæld með
því að aka á fyrirstöðu á 50 km
hraða á klst., aftanákeyrsla á 30
km og hliðarárekstrar voru á 25
km hraða. Bætt var við þyngdará-
hrifúnum 30 g (g = þyngdarkraft-
urinn) en í ESB-staðlinum er að-
eins miðað við 20 g.
Krafturinn sem þarf til að opna
læsingar er mældur fyrir og eftir
árekstur.
Einkunn fyrir hönnun miðast
m.a. við hvort í stólnum eru hlutar
sem geta losnað og bamið gæti
gleypt og kafúað af, og sömuleiðis
hvort í honum eru staðir þar sem
barnið getur fest fingur og klemmt
sig.
Nýjar aðferðir
I Evrópusambandinu má ekki
markaðssetja bamabílstól fyrr en
hann hefúr verið prófaður og hlotið
samþykki eftirlitsaðila í samræmi
við Evrópustaðalinn ECE-R 44-03.
En ICRT og samtök neytenda og
bifreiðaeigenda í Evrópu telja nú
að þessi staðall sé úreltur og óraun-
hæfur, neita að sætta sig lengur við
hann og hafa þróað eigin gæðapróf,
umfangsmeiri og raunsærri.
Alvarleg slys
Sérfræðingar hafa komist að því að
flest dauðsföll í bamabílstólum
stafa af því að fólk festir þá illa eða
skakkt. En í prófunum ICRT sann-
aðist að alvarleg slys geta orðið í
velfestum stólum.
Hliðarárekstrar
Nýju prófunaraðferðirnar hjá ICRT
afhjúpa ekki hvað síst að alltof
margir bamabílstólar bregðast í
hliðarárekstmm.
Við hliðarárekstra var aðalá-
hyggjuefnið mikill þrýstingur á
brjóstkassa. Þetta próf reyndist
mesta þolraunin fyrir stóla í aftur-
sæti þar sem barn snýr baki fram í
bílnum, því að þá lenda efri hluti
búks og höfuð í álagspunktinum.
Hliðarárekstraprófm eru það
hörð að aftursætishurð gengur inn í
farþegarýmið. Til þess að veita
bami sem mesta vemd í slíkum til-
vikum verður stóllinn að vera
nægilega púðaður til að taka við
högginu. Höfuð bamsins á að
liggja þannig í stólnum að það geti
ekki rekist í harða hluti. Þetta er
ein ástæða þess hve mikilvægt er
að hætta að nota stól strax og bam
er orðið of stórt í hann.
Það færist í vöxt að við affursæti
nýrra bíla séu loftpúðar sem blás-
ast upp við árekstur og þeir geta
slasað bam í bílstól. I slíkum bíl-
um verður stóllinn að vera í miðju
aftursætis og við stólhliðar mega
ekki vera harðir eða skarpir hlutir
eins og t.d. leikföng sem geta
valdið áverkum við högg.
ICRT þykir það gegna fúrðu að í
Evrópusambandsstaðlinum skuli
ekki vera skylda að prófa frammi-
stöðu bamabílstóla við hliðará-
rekstra, þótt þeir séu næstalgeng-
asta óhappið (oftast á gatnamót-
um). I núgildandi staðli segir bara
að hlífðarpúðar skuli vera beggja
vegna höfuðsins.
Framanákeyrslur
I gæðaprófunum ICRT voru könn-
uð áhrif árekstra á höfuð og brjóst-
kassa bams.
Barnabílstólar í framsæti sem
snúa baki fram veita almennt
mesta vörn við framanákeyrslur.
Ef bamastóllinn var í aftursæti
reyndist aðalhættan sú að of mikið
álag lenti á hálsinum og höfuðið
gat slegist í bak framsætis eða aðra
hluta bílsins. Þrýstingurinn af belt-
unum gat valdið áverka á brjóst-
kassa.
Sumir bamabílstólar í aftursæti
þeyttust um sætið við framaná-
keyrslu og einnig brugðust nokkrar
festingar sem eiga að halda beltum
strekktum og stólnum föstum.
Á heimasíðu Neytendasamtak-
anna www.ns.is er að finna ýt-
arlegri grein um bamabílstól-
ana, og nýja markaðskönnun
með 39 stólum ásamt verði
þeirra. I gæðakönnun Inter-
national Consumer Research
and Testing voru rannsakaðir
53 stólar. Af þeim fengust 20
hérlendis og em hér birtar nið-
urstöður um gæði þeirra stóla.
Á heimasíðunni mjá einnig sjá
útkomu þeirra stóla sem ekki
voru seldir hér.
NEYTENDABLAÐIÐ - október 2001
13