Neytendablaðið


Neytendablaðið - 01.10.2003, Síða 22

Neytendablaðið - 01.10.2003, Síða 22
-litarefni í matvælum Asó-litarefni eru kemísk efni sem að- allega eru notuð í matvælaframleiðslu og eru öll talin geta valdið ofnæmisvið- brögðum. E102 virðist valda mestum ofnæmisviðbrögðum meðal fólks en E102 og E123 eru þar fyrir utan talin krabbameinsvaldandi. í sumum Iönd- um er notkun þessara efna í matvælum alfarið bönnuð. E122, E123, E124, E155 hafa svo dæmi sé tekið verið bönnuð í Bandaríkjunum síðan 1976 en alls eru 9 Asó-litarefni leyfð á Evrópska efnahags- svæðinu. E102 Tatrasín, E110 Sunset Yellow FCF, E122 Asórúbín, E123 Amarant, E124 Ponceau 4R, E129 Allúra rautt AC, E151 Briljant svart PN, E155 Brúnt HT, E180 Litólrúbín BK Okkur hjá Neytendablaðinu lék forvitni á að fræðast meira um Asó-litarefnin og leituðum þvítil Brynhildar Briem stjórnar- manns Neytendasamtakanna en hún er lektor í matvæla- og næringarfræði við Kennaraháskóla íslands. /V; Af hverju eru Asó-litarefni leyfð hér á landi efþau eru talin varasöm ? B: Asó-litarefni hafa verið viðurkennd sem hæf til notkunar í matvælum á grundvelli eiturefnafræðilegra rann- sókna. Það þarf þó alltaf að hafa það í huga að ofnæmi/óþol er undanskilið þeg- ar framleiðendur aukefna fá grænt Ijóst á að setja efni sín á markað. Þar sem margir eru haldnir óþoli gegn Asó-litarefnum var lengi vel ekki leyfilegt að nota þessi efni hér á landi og framleið- endum var bent á að nota önnur litarefni. En árið 1997 komust þau inn í aukefna- reglugerð, en sú reglugerð byggðist á til- skipun Evrópusambandsins um aukefni. Neytendasamtökin ásamt fleiri aðilum gerðu athugasemdir við þessa rýmkun á aukefnareglugerð og hvöttu til þess að notkun þessara efna yrðu ekki leyfð hér á landi. Við getum vel lifað án þessara litarefna. Hér stangast á hagsmunir fram- leiðenda sem vilja nota þessi efni í vörur sínar og hagsmunir þeirra sem ekki þola þessi efni. Lífið væri þeim auðveldara ef efnin væru ekki leyfð hér á landi. N: Hafa einstök lönd ekki vald til þess aÖ banna þessi efni í matvælum? B: Ef aðildarlönd Evrópusambandsins ætla að vinna gegn tilskipunum þess þurfa þau að leggja fram óyggjandi sannanir fyrir því að Asó-litarefnin séu skaðleg neytendum. Þetta reyndu Svíar að gera en ekki var fallist á þau rök sem þeir lögðu fram og bent var á að lög um innihaldslýsingar gerðu neytendum kleift að forðast þessi efni hefðu þeir áhuga á því. Asó-litarefni hafa því verið leyfð í Svíþjóð sem og annars staðar í Evrópu frá árinu 1999. N: í hvaöa matvælum eru Asó-litarefni helst notuö? B: Litarefnið Amarant (E123) má einungis nota í hrogn og í áfenga drykki, litótúbín BK (E 180) má einungis nota til að lita ostaskorpu. Auk þess má nota báða þessa liti í nokkrar tegundir af áfengum drykkjum. Hvað varðar önnur Asó-litar- efni má nota þau í flestar matvörur sem eru litaðar. Það geta verið ýmsir drykkir, ís, sælgæti, sulta, sósur og naslvörur. N: Fréttir bárust af því að samhengi væri milli ofvirkni barna og neyslu Asó-litar- efna. Hvað er að frétta af því máli? B: Ég hef oft heyrt manna á meðal talað um þetta samhengi. En ég get ekki bent á rannsóknir sem staðfesta að svo sé. N: Er ástæöa til aö foröast þessi efni? B: Þeir sem hafa óþol fyrir þessum efn- um verða að sjálfsögðu að forðast þau. Innihaldslýsingar matvara eru afar mik- ilvægar fyrir þennan hóp og verða að vera aðgengilegar. Þegar matur er seldur í lausri vikt, eins og á sælgætisbörum, eiga að vera á staðnum upplýsingar sem eru aðgengilegar fyrir neytendur. Asó-litarefnin geta valdið óþægindum hjá fólki sem er með ofnæmi af einhverju tagi. Einkennin eru yfirleitt væg og koma oftast fram sem útbrot á húð. Hvað aðra varðar þá ættu þessi efni ekki að skaða eftir því sem við vitum best í dag. Ég leyfi mér að minna á orð Paracelsusar, föður efnafræðinnar, en hann sagði: Öll efni eru eitruð, það er aðeins magnið sem skiptir máli. NEYTENDASTARF ER í ALLRA ÞÁGU 10- 11 verslanirnar Akron ehf., Síðumúla 31 Apótekarinn Áfengis- og tóbaksverslun íslands Bónus Domino's Pizza Efnalaugin Drífa, Hringbraut 119 Frumherji hf. Hagkaup Húsasmiðjan hf. íbúðalánasjóður íslandsflug íslandspóstur Júmbó, matvælaiðja Kaskó Kaupás 11- 11 verslanirnar Kaupþing Búnaðarbanki hf. Landssíminn Lyf og heilsa Mjólkurbú Flóamanna Mjólkursamsalan NETTÓ Nóatúns verslanirnar OLÍS - Olíuverslun íslands hf. Osta- og smjörsalan Rolf Johansen & co. ehf. Samband íslenskra sparisjóða Samkaup Sparkaup Úrval VISA ISLAND Vífilfell hf. VÍS - Vátryggingafélag íslands hf. 22 NEYTENDABLAÐIÐ 3. TBL. 2003

x

Neytendablaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Neytendablaðið
https://timarit.is/publication/904

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.