Neytendablaðið - 01.12.2005, Blaðsíða 16

Þaö er forvitnilegt aö sjá hvaö framleið-
endur og auglýsendur ganga stundum
langt þegar þeir reyna að selja okkur neyt-
endum vörur sínar. Allt viröist leyfilegt
í þessum efnum en það er svo okkar aö
vinsa gagnlegar upplýsingar úr innihalds-
lausum slagoröum og staöhæfingum.
Fyrr á árinu keypti ég salernispappír sem er
gott dæmi um hugmyndaríka en jafnframt
nokkuð sérkennilega markaðsetningu. Um er
aö ræöa aloe vera-salernispappír en hverju
blaði eða afrifu hefur verið dýft í aloe-
vera-safa. Og ekki nóg með það, heldur eru
blöðin líka full af e-vítamíni.
Ég skal viðurkenna að ég get næstum
skilið þetta með aloe vera-legnu salernis-
pappírsblöðin sem fyrir vikið verða silkimjúk
eða „luxury soft" eins og segir á pakkanum
en þetta með vítamínið veldur mér heila-
brotum. Mér skilst aö þau geri lítið gagn
nema viö borðum þau en samt er ótrúlega
algengt að vítamín séu sett í sjampó, krem
og annan varning sem ekki er ætlaður til átu.
E-vítamín í salernispappír er þó nýstárlegt
bragð sem ég hef ekki séð fyrr.
Ég ákvað að kaupa einn pakka fyrir forvitni
sakir en gætti þess þó vandlega að fela
hann undir öllum hinum vörunum í körf-
unni, svona ef ég skyldi rekast á einhvern
í búðinni. Salernispappírinn er fyrir löngu
búinn og reyndist bara vel, en ég geymi hins
vegar umbúðirnar sem heimild um þessa
framsæknu markaðssetningu.
En aftur að vítamínunum sem koma svo oft
við sögu í auglýsingum. Það færist í vöxt
að matvæli séu vítamínbætt. Skilaboöin
eru þau aö við fáum alls ekki nóg af víta-
minum og steinefnum og því séum við í
rauninni bara heppin að framleiðendur hafi
fyrir þessu. Fæstir hafa að vísu mikla þörf
fyrir vítamínbættan mat sem siöan inni-
heldur jafnvel of mikinn sykur, fitu og salt.
En vítamínin selja, það er alveg greinilegt
ef marka má þann fjölda neysluvara sem
hefur verið vítamínbættur. Það virðist t.d.
sérstaklega vinsælt að setja vítamín í snyrti-
vörur, meira að segja í naglalakk en ég get
ekki ímyndað mér að vítamínunum reiði
vel af í vistinni með öllum þeim ókræsilegu
efnum sem bætt er í naglalakk og hvað þá
að þau geri eitthvað gagn þar frekar en í
öðrum vörum sem viö notum útvortis.
Það sem veldur mér hvað mestum heila-
brotum er að framleiöendur virðast geta
sett vítamín í alls kyns neysluvörur án
þess að það hækki vöruverö að ráöi. Ég
hef alla vega ekki getað greint neinn
verðmun á vörum með eða án vítamína.
Þetta bendir til þess að vítamín séu það
ódýr að framleiðendur muni ekkert um að
bæta þeim út í vörur sínar og auka þannig
auglýsingagildið. En þegar maður skoðar
vítamínrekkann og ætlar að kaupa vítamín-
pillur til að geta betur tekist á við yfirvof-
andi flensu þá kemur i Ijós að vítamín eru
allt annað en ódýr. Þau eru eiginlega bara
rándýr, það er einna helst að c-vítamín sé á
skikkanlegu verði.
Maður hlýtur þvi að spyrja:
Flvar komast framleiðendur í svona ódýrt
vítamín sem við venjulegir neytendur höfum
ekki aögang að?
Ætli þeir fái einhvern magnafslátt þar
sem þeir eiga í stórfelldum viðskiptum við
vítamínverksmiðjurnar?
Getur verið að það sé veriö að okra laglega
á okkur saklausum neytendum þegar víta-
mínpillur eru annars vegar?
Er hátt verð á vítamínum og steinefnum
kannski nauðsynlegt til að við trúum á virkni
þessara töfraefna sem varla er þverfótandi
fyrir?
Þaö er alla vega eitthvað bogið við aö það
margborgi sig að tyggja e-vítamínið úr
aloe vera-salernispappírnum í stað þess að
kaupa e-vítamín pilluglas úti í búð.
Og svo er annað. Getur verið að fram-
leiðendurséu í raun og veru ekkert að setja
vítamín í vörurnar í neinum mæli? Kannski
setja þeir bara eitt vítamínkorn í sjampóið
og gera svo mikið úr vítamíninu sem ku
laga klofna enda og gera hárið silkimjúkt og
þrisvar sinnum sterkara.
Þetta er allt hið dularfyllsta mál sem
þarfnast nánari skoðunar, en þar til
niðurstaða hefur fengist skulum við taka
öllum fréttum, auglýsingum og öðru áreiti
þar sem vítamín koma við sögu með mátu-
legum fyrirvara.
BP
1B NEYTENDABLAÐIÐ 4. TBL. 2005