Bændablaðið - 03.05.2000, Síða 20

20
BÆNDABLAÐIÐ
Miðvikudagur 3. maí 2000
KllífÉitf
Umsjón
Erna Bjarnadóttir
C- greiðsluhlutinn er 17% af heildarbeingreiðslum ríkisins eða samtals
um 537 milljónir kr sem skiptast á innlagða mjólk í nóvember til febrúar
og er því oftast talað um vetrarálag. Vetrarálagið í vetur hefur verið í
kringum 15 kr/lítra eða 15,35 kr/lítra í nóvember og 14,68 kr/lítra í
desember, 14,99 kr/lítra í janúar og 14,46 kr/lítra í febrúar.
Skýrsla utanríkisráðherra um Evrópumál
Áhrif E8B - aOildar í
islenskan l
„Ljóst er að ESB-aðild myndi
hafa veruleg áhrif á starfsum-
hverfi íslensks landbúnaðar. Það
er hins vegar erfitt að spá fyrir
um það með fullri nákvæmni
hvað aðlögun að hinni sameigin-
legu landbúnaðarstefnu ESB
myndi þýða fyrir afkomu
landbúnaðar hér á landi,“ segir í
skýrslu Iialldúrs Ásgrímssonar,
utanríkisráðherra, um áhrif
ESB-á íslenskan landbúnaði.
„Gera má þó ráð fyrir að
sauðfjárbúskap, mjólkurfram-
leiðslu og jafnvel nautgriparækt
myndi geta vegnað þokkalega - og
betur en öðrum búgreinum - fyrst
og fremst vegna fremur greiðs
aðgangs að stuðningi frá ESB.
Sérstaklega myndi ýmis umhverf-
is- og harðbýlisstuðningur, sem
tengist flatarmáli ræktaðs lands,
nýtast þessum búgreinum. Hins
vegar er svo til enginn stuðningur
til svínakjöts-, kjúklinga- og eggja-
framleiðslu fjármagnaður af ESB.
Nokkuð öruggt er að
matvælaiðnaðurinn myndi einnig
eiga undir högg að sækja gagnvart
fijálsum innflutningi og bændur
hér á landi gætu þar með lent í
vandræðum með afsetningu afurða
sinna.
Hugsanlegar undanþágur frá
reglum sambandsins um frjáls
viðskipti með landbúnaðarafurðir
milli aðildarrfkjanna gætu byggst á
sérstöðu Islands hvað varðar
sjúkdómahættu. Ef slíkar und-
anþágur fengjust gætu þær tak-
markað innflutning lifandi dýra
auk ýmissa afurða úr hráu kjöti og
ógerilsneyddri mjólk frá vissum
löndum innan ESB.
Ekki er unnt að áætla með
fullri nákvæmni hvaða fjárhæðir
íslenskur landbúnaður fengi frá
ESB. Stuðningur ESB til íslensks
landbúnaðar og mótframlög
íslenskra stjómvalda gætu numið
samtals meira en 5 milljörðum kr.,
að því gefnu að skilgreiningar á
harðbýli og stuðningsbærri fram-
leiðslu væru svipaðar og gerist í
norðurhluta Svíþjóðar og Finn-
lands. Möguleikar em einnig fyrir
hendi á að veita innlenda viðbótar-
styrki - bæði tímabundna og
viðvarandi - svipað og gert hefur
verið í Svíþjóð og Finnlandi.
Ástæða er til að taka áætlun sem
þessari með vissum fyrirvara,
sérstaklega sökum óvissu um
þróun landbúnaðarstefnu ESB í
náinni framtíð.
Möguleg álirif ESB-aðildar á
íslenskan landbúnað
Ljóst er að við inngöngu í Evrópu-
sambandið myndi ísland þurfa að
leggja niður landbúnaðarstefnu
sína í núverandi mynd. Verðlag
Evrópusambandsins á landbúnað-
arafurðum yrði ráðandi frá fyrsta
degi og íslenskir bændur fengju
aðgang að styrkjakerfí ESB.
Samtímis yrði opnað fyrir inn-
flutning frá aðildarríkjunum og
íslenskir bændur gætu flutt út af-
urðir óhindrað á innri markaðinn.
Það er ekki síst hinn frjálsi inn-
flutningur frá ESB-svæðinu sem
hefði miklar breytingar í för með
sér. Hingað til hefur vemlegur
hluti opinbers stuðnings við
landbúnað hér á landi verið fólginn
í vemdun gegn innflutningi á
ódýmm afurðum. Verð til fram-
leiðenda er almennt lægra í ESB
en hér á landi og fyrir vissar
búgreinar er munurinn vemlegur.
Á móti kemur að ESB styrkir
landbúnað aðildarríkjanna umtals-
vert og styrkjaflóran er fjölbreytt.
Þar má nefna, fyrir utan fram-
leiðslutengdar greiðslur, styrki til
reksturs búa á harðbýlum svæðum,
styrki til fjárfestinga, til samstarfs
bænda og ekki síst umhverfis-
styrki.
En þó að hérlendir bændur
myndu fá óskertan aðgang að
styrkjakerfi ESB er vafasamt að
það myndi duga í heild til þess að
vega upp á móti lægra afurðaverði
og afnám þeirra opinbem framlaga
sem íslensk landbúnaðarfram-
leiðsla nýtur í dag.“
Skýrsluna má finna á
heimasíðu utanríkisráðuneytisins.

Hér má sjá kornakur í Tékklandi. Það er vægt til orða tekið að framleiðslukostnaður á suðlægum breiddargráðum er lægrl en hér nyrðra.
Afkoma KEA á
árinu 1999:
qármunamynduEi
í rekstri KEA og
dóthirfélaga 43
milljón króna
Hagnaður varð af rekstri
Kaupfélags Eyfirðinga og dótt-
urfélaga á síðasta ári og nam
hann 383 milljónum króna að
teknu tilliti til skatta og annarra
tekna. Þetta er mun betri af-
koma en árið 1998 þegar félagið
var gcrt upp með 528 milljón
króna tapi. Tap varð af reglu-
legri starfsemi KEA samstæð-
unnar að fjárhæð 271 milljón
króna, samanborið við 788
milljónir árið áður.
Veltufé frá rekstri er nú 431
milljón króna en var neikvætt um
31 milljón króna árið 1998.
Smáauglýsingar
Sími
563 0300
BpáðabirgOatölun íyrir mars 2000
mar.00 des.99 mar.00 apr.99 mar.OO Breyting frá fyrra tímabili, % Hlutdeild % m.v. 12 mán.
Framleiðsla 2000 mars '00 3 mán. 12 mán.
Alifuglakjöt 285.772 827.529 3.209.820 37,9 32,3 16,2 15,1
Hrossakjöt 53.688 218.118 1.079.010 -8,5 4,4 28,2 5,1
Kindakjöt* 12.867 18.764 8.621.857 -66,1 -53,7 5,2 40,6
Nautgripakjöt 330.224 932.399 3.711.487 8,9 5,3 6,5 17,5
Svínakjöt 345.744 974.931 4.630.300 -25,1 -7,2 14,9 21,8
742.523 2.144.212 18.042.654 -3,8 5,8 10,0
Samtals kjöt
Innvegln mjólk 9.256.635 27.875.738 106.847.327 -4,99 -1,24 -2,16
Sala innanlands
Alifuglakjöt 317.049 881.950 3.061.651 17,4 16,8 8,3 16,2%
Hrossakjöt 54.198 160.641 577.407 43,5 22,1 11,7 3,1%
Kindakjöt 486.123 1.492.898 6.886.702 -10,8 -1,7 -0,8 36,5%
Nautgripakjöt 316.286 913.635 3.692.121 1,3 3,3 3,7 19,6%
Svínakjöt 359.613 980.082 4.636.917 -20,1 -5,0 15,0 24,6%
1.533.269 4.429.206 18.854.798 -5,10% 2,5 5,50%
Samtals kjöt
Umreiknuð mjólk
Umr. m.v. fitu 9.076.432 23.851.165 98.345.227 -4,53 -2,11 -1,72
Umr. m.v. prótein 9.458.566 26.608.603 104.329.003 -0,88 3,07 0,98
* Kindakjöt lagt inn samkv. útflutningsskyldu sem flutt skal á erlenda markaði er meðtalið í framangreindri framleiðslu.
** Sala mjólkur og mjólkuafurða umreiknuð á fitugrunni með leiðréttum stuðlum Samtaka afurðast.í mjólkuriðnaði frá því í septembei 1998.