Tónlistin - 01.03.1942, Qupperneq 24

TÓNLISTIN
36
er hin kanóniska raddfærsla siSasta kafl-
ans einskonar formbætandi friiSþæging-
arvottur fyrir formgalla þá, senr á und-
an eru geugnir. — Ööru máli gegnir uni
Kreutzer-sónötuna. Hin markvissu,
fórmþrungnu vinnubrögö höfundarins
greypa verkiS í óhagganlegt mót óhjá-
kvæmileikans, — hver liöur, hver takt-
ur, hver einasti tónn er aSeins ofurlítill
þáttur í einni samfelldri örlagakeöju.
Þeir félagar léku verk þessi með list-
rænni kostgæfni og vandvirknislegum
samleik, sem miöaSist viS einstök atriöi
frekar en heildræna rás; stakræn túlkun
lánast jafnaöarlega bezt í skannnþættum
viöfangsefnum, sem hreyfast ekki á víö-
feSmum atvikaferli; þar á umhyggju-
samleg myndun hins einstaka tóns full-
an rétt á sér, án þess þó aö hún hefti um
of flug tónsetninganna. í stærri formum
veröur hætt við, aö of mikil alúð viö
tónmyndunina eina saman skeröi áhrif
hinnar háu framvindu. Kemur þetta ekki
livaö sízt fram á fiölunni, sem er ein-
hver viökvæmasti, tónræni tjáningarmiö-
i 11 allra hljóðfæra.
Karlakórinn „Fóstbræður" er nú einn
af elztu karlakórum landsins. í nóvem-
ber gat þetta söngfélag litið yfir 25 ára
starfstímabil, og var þaS gert meö sér-
stökum hátíSahljómleikum. Efnisskráin
hófst á átta íslenzkum þjóölögum, sem
Emil Thoroddsen hefir skeytt saman meö
smekkvíslegum millispilum og styöjandi
undirleik. Leyfuin vér oss að óska kórn-
um hjartanlega til hamingju meö þessa
fágætu og þjóðræknislegu afmælisgjöf.
Var þessi inngangur samsöngsins injög
ákjósanlegur, og gaf hann afmælis-
skemmtuninni þjóðlegan og virðulegan
svip. Eiga söngstjóri og höfundur sér-
stakar þakkir skiliö fyrir ræktarsemi
sina við þessa dýrindis gimsteina ís-
lenzkrar þjóSfylgju. Hin lögin voru öll
erlend og misjöfn aö gæöum. Bezt voru
„Ett bondbröllopp" eftir Södermann og
„Slaa ring om Norig" eftir Haarklou.
Einsöngvarar voru Einar B. Sigurösson,
Sveinn Þorkelsson og Garöar Þorsteins-
son. — Jón Halldórsson er nákvæmur
stjórnandi og vandvirkur, sem sundur-
liöar raddir kórsins vel, eins og heyra
máfti í norska þjóðdansinum „Ólafur
reiö með björgum fram“. Aö öllu sam-
anlögðu var þetta ánægjuleg söng-
skenuntun, sem ber vott um þjóðlegan
framfarahug, og þá er vel.
Dr. Urbantschitsch stjórnaöi kvöld-
söng í Landakotskirkju í desember,
sem síðar var endurtekinn meö nokkrum
viöbæti í janúar. Aðalviðfangsefniö
var 112. sálmur Hándels fyrir blandaðan
kór, sópransóló og hljómsveit. Meö íá-
mennu liði tókst að flytja þetta verk
furöanlega vel, þegar þess er gætt, aö
æíingatími fyrir slika hljómleika er af
mjög skornum skammti. Davina Sigurðs-
son söng hlutverk sitt meö kunnáttu og
leikni, sem sjaldgæft er að heyra i is-
lenzkum kvensöng. Aðrir einsöngvarar
voru Kjartan Sigurjónsson og Björg
Guðnadóttir, sem sungu aríur eftir Bach.
Þórir Jónsson og Þorvaldur Steingríms-
son léku tvíleik (miökaflann) í konsert
Bachs fyrir tvær fiölur og fórst það vel.
Dr. Urbantschitsch stjórnaöi uppfærsl-
unni af alúö og kostgæfni, þótt ekki væri
hann þess um kominn að hylja smáinis-
fellur, sem ekki er tiltökumál þótt komi
í ljós lijá svo fámennum og þó sundur-
leitum hóp.
Hljómsveit Reykjavíkur hefir veriö
heldur kyrrlát það sem af er þessum
vetri, og er það skaði fyrir tónlistarlíf
bæjarins, þvi aö góö „orkestermúsik" er
einhver sú hollasta, sem um getur. Góð
hljómsveit er hinn fullkomnasti tjáning-
armiðill á sviði tónlistar, máttríkur og
áhrifadjúpur i senn. — Það er tæplega
hægt að gera þær kröfur til Hljómsveit-
ar Reykjavíkur, að hún vinni mikið
menningarstarf við þau skilyröi, sem þar
ríkja; til þess starfar hún á alltof van-
traustum grundvelli. En í þau fáu skipti,
er til hennar heyrist, má þó finna það,
aö viðleitnin hnígur.í rétta átt, þótt hvorki
sé hljómsveitin enn fullskipuð né full-
mótuö. Til minningar um 150. dánardæg-
ur þýzka tónskáldsins W. A. Mozarts
hélt Tónlistarfélagið hljómleika fyrir