blaðið - 03.10.2005, Blaðsíða 32

32 i MENNING
MÁNUDAGUR 3. OKTÓBER 2005 blaðið
Konurnar i
lííi Mozarts
Bók um konurnar í lífi Moz-
arts er að fá gríðarlega góða
dóma í Bretlandi. Bókin heit-
ir Mozart’s Women: His Family, His
Friends, His Music og er eftir Jane
Glover. Bókin þykir varpa nýju ljósi
á Mozart, snillinginn sem menn
hafa oft átt erfitt með að átta sig á.
Dómar í Sunday Times og Guardian
hafa verið einstaklega lofsamlegir.
Leikarinn og rithöfundurinn Sim-
on Callow skrifar
dóminn í Guardi-
an og á vart orð til
að lýsa hrifningu
sinni.
Sterkar konur
Höfundurinn,
Jane Glover, er
hámenntuð tón-
listarkona. Hún
segir Mozart vera
mesta tónsnilling
sem heimurinn
hefur átt. Skoðun
sem margir munu
eflaust deila með
henni. I bók hennar kemur fram að
fjölskyldan var þungamiðjan í lífi
Mozarts, í byrjun fjölskylda hans
sjálfs og síðan fjölskylda eiginkonu
hans, en ekki síður listamenn og
fjölskyldur þeirra. Glover fjallar
um óperur Mozarts með tilliti til
kvenhlutverka þeirra en Moz-
art samdi margar frægustu
aríur sínar sérstaklega fyrir
ákveðnar söngkonur, sem
fá mikið rými í bókinni.
Simon Callow segir í dómi
sínum að höfundur hafi
dásamlegt auga fyrir
smáatriðum og búi yfir
skemmtilegu samblandi
af ímyndunarafli og innsæi þeg-
ar kemur að
því að lýsa lífi
kvennanna í lífi
Mozarts. Móðir
Mozarts Mar-
ía Anna, systir
hans Nannerl og
eiginkona hans
Constanze eru í
forgrunni bókar-
innar. Ýmislegt
miður fallegt
hefur verið sagt
um Constanze
en í þessu verki
birtist hún sem
kvenhetja. Fæst-
ir ævisagnahöfundar Mozarts hafa
veitt móður snillingsins athygli
en þarna er dregin upp áhugaverð
mynd af konu sem átti óvenjulegt
líf vegna tveggja barna sinna sem
höfðu óvenjulega hæfileika.
Systir í skugganum
Systir Mozarts, Nannerl, var
hæfileikamikil tónlistarkona en
þegar afburðahæfileikar bróð-
ur hennar komu í ljós féll hún í
skuggann. Eftir lát móður sinnar
kom í hennar hlut að sjá um nöld-
ursaman föður þeirra systkina
meðan Mozart var á sífelldum
ferðalögum vegna starfa sinna.
Hún giftist ekkjumanni sem átti
ellefu börn sem höfðu andstyggð
á henni og bjó í afskekktum bæ og
fékk ekki að nýta hæfileika sína.
Calow segir í dómi sínum að bók
Jane Glover sé í stíl Mozarts - frá-
bær, fyndin, furðuleg og falleg. Höf-
undurinn hafi, rétt eins og Mozart,
sterka tilfinningu fyrir því leikræna
og dramatíska. ■
HERMANN JÓNSSON [
STANDKLUKKUR
í MIKLU ÚRVALI
Bjóðum upp á vaxtalaust VISA/EURO
Myndskreyttur
Da Vinci lykill
Bókaforlagið Bjartur hef-
ur gefið út spennusöguna
Da Vinci lykilinn eftir
Dan Brown í sérstakri
myndskreyttri útgáfu
Auk texta sögunnar,
í íslenskri þýðingu
Ástu S. Guðbjartsdótt
ur, eru í bókinni yfir
150 litljósmyndir af
málverkum, högg-
myndum, bygging-
um og stöðum sem við sögu koma.
Da Vinci lykillinn er bæði óvenju-
lega spennandi og fræðandi lesning
en um leið hefur verkið vakið upp
mikla umræðu um trúarbragða-
sögu, stöðu kvenna innan kirkjunn-
ar og list Leonardos da Vinci, svo
aðeins fáein atriði séu nefnd. Um
þessar mundir er verið að gera
kvikmynd eftir bókinni með Tom
Hanks, Audrey Tautou og Jean Reno
í aðalhlutverkum og verður myndin
frumsýnd í maí. Da Vinci lykillinn
hefur verið langsöluhæsta skáldsaga
heimsins síðustu misseri. Hún hef-
ur setið í efstu sætum metsölulista
The New York Times undanfarnar
133 vikur, eða frá útgáfudegi í mars
2003. Um mitt sumar 2005 höfðu
selst 34.809.363 milljón-
ir eintaka af hefðbundn-
um útgáfum af bókinni
á heimsvísu og þar að
auki hafa seist tæpar
2 milljónir eintaka af
myndskreyttu útgáfunni
sem nú er að koma út hér
á landi. Hr. Ferdinand, dótt-
urfélag Bjarts í Danmörku,
gaf myndskreyttu útgáfuna
af Da Vinci lyklinum út í júní
og hafa selst um 15.000 eintök
af henni þar á undanförnum mánuð-
um. Bókin sat á tímabili í þriðja sæti
danska metsölulistans, næst á eftir
hefðbundnu útgáfunni af Da Vinci
lyklinum og Englum og djöflum
eftir Dan Brown, en þær hafa sam-
tals selst í 450.000 eintökum í Dan-
mörku. Bjartur gaf Da Vinci lykil-
inn upphaflega út á íslensku haustið
2003 og Engla og djöfla út ári síðar.
Samtals hafa selst af þessum bókum
35.000 eintök hér á landi.
Myndskreytta útgáfan af Da Vinci
lyklinum er kjörgripur, bæði fyrir
þá sem enn eiga eftir að lesa bókina
og eins hina sem vilja eiga hana í
þessari eigulegu útgáfu. ■
Myndir frá Grœnlandi
Friðrik Á. Brekkan mun sýna Ijósmyndir frá Austur-Grænlandi næstu tvær vikurnar á
Hótel Geysi í Haukadal. Sýningin stendur til mánudagsins 10. október.
Skáldsaga
mn sakamál
í næsta mánuði verða Booker verð-
launin veitt í Bretlandi. Baráttan er
talin standa milli Julian Barnes
og bókar hans Arthur
and George og Kazuo
Ishiguro sem er höfund-
ur skáldsögunnar Never
Let Me Go.
Barnes hefur hlotið
mikla athygli og lof fyrir
Arthur and George sem er
tíunda skáldsaga hans og
byggir á sönnum atburðum.
Þar segir frá rannsókn Art-
hur Conan Doyle á sakamáli
en Doyle er eins og kunnugt
er höfundur Sherlock Holmes
sagnanna.
Julian Barnes. Hreppir hann Bookerinn
George Edalji var lögfræðingur
af indverskum ættum. Hann fékk á
sínum tíma sjö ára dóm
fyrir misþyrmingu á
dýrum en var látinn
laus eftir þrjú ár vegna
þrýstings frá almenn-
ingi. Doyle las frásögn
hans í dagblaði, fyllt-
ist áhuga á málinu
og hóf rannsókn á
því. Doyle skrifaði
um málið í blöð og
gaf út varnarrit um
málið. Dagblöð
sögðu að engu
væri líkara en að
Sherlock Holmes hefði kom-
ið Eliah til varnar
Barnes, sem las Sherlock Holmes
bækurnar í æsku, segist að hluta
hafa skrifað verkið vegna þess að
þetta gamla og merkilega sakamál
hafi fallið í gleymsku. Þetta er ekki í
fyrsta sinn sem Barnes skrifar saka-
málasögu því hann skrifaði á sínum
tíma nokkrar slíkar bækur undir
dulnefninu Dan Kavanagh
Barnes er 59 ára gamall. Síðustu
sjö árin hefur hann ekki lesið gagn-
rýni um verk sin. Hann segist hafa
hætt þar sem hann varð engu nær
eftir að hafa lesið umsagnir um
bækur sínar. Hann ætti að íhuga að
leggja þann sið af því dómarnir um
þessa bók hafa verið hástemmdir.
íár?