blaðið - 07.12.2005, Qupperneq 28

28 I MENNING
MIÐVIKUDAGUR 7. DESEMBER 2005 blaöiö
Skáldsaga um kulda og hlýju í
samskiptum fólks
r ^
Stórar
spurningar
k á
Kristján Þórður Hrafnsson hefur
sent frá sér skáldsöguna Hinir
sterku. „Umfjöllunarefnið er að
sumu leyti ákveðinn hugsunar-
háttur sem má lýsa með orðunum:
ekkert skiptir máli annað en það
sem mér finnst á þessu augna-
bliki,“ segir Kristján. „Að vissu
marki snýst verkið um það hvernig
þessi hugsunarháttur getur birst
í einkalífi fólks og persónulegum
samskiptum en líka hvernig hann
getur mótað lífssýn einstaklinga,
skoðanir þeirra og viðhorf til samfé-
lagsins. Það má þvi segja að þetta sé
skáldsaga sem í gegnum samskipti
persónanna, hugsanir þeirra og
tilfinningar spyrji spurninga, til
dæmis spurninga um skyldur
okkar við sjálf okkur og aðra, um
það hvernig samfélagi við viljum
lifa i og þá tómhyggju sem á upp á
pallborðið í dag.“
Þetta er sem sé í senn sálfrœðileg og
þjóðfélagsleg skáldsaga?
,Fyrst og fremst er þetta verk um
manneskjur og örlög þeirra og sterkar
tilfinningar. En ég er líka að tefla
fram ólíkum lífshugmyndum og
viðhorfum til samfélagsins. Ég er að
gera tilraun til að athuga hvernig skoð-
anir okkar og hugmyndir mótast, að
hvað miklu leyti þær tengjast sálarlífi
okkar og persónulegri reynslu. Ég er
að reyna að skyggnast á bak við, skoða
hvað býr á bak við röksemdirnar og
fullyrðingarnar.
Þótt þetta sé skáldsaga um
dramatisk átök á milli fólks þá
er þetta líka skáldsaga um átök
manneskju við sjálfa sig. Aðalper-
sónan, sem er ung kona, glatar
stöðu sinni í samfélaginu, hún
upplifir útskúfun og höfnun
og þarf að meta allt upp á nýtt.
Verkið er þannig á vissan hátt
þroskasaga, saga um mögu-
leika mannsins til að túlka og
skilja líf sitt og aðstæður sínar.
Bókin fjallar vissulega um harmræna
atburði og sársauka en hún fjallar líka
um baráttuna fyrir því að geta séð
björtu hliðarnar, hina stöðugu bar-
áttu fyrir því að hafa trú á lífinu."
Kristján Þórður Hrafnsson. „Fyrst og fremst er þetta verk um manneskjur og örlög þeirra og sterkar tilfinningar. En ég er líka að tefla fram ólikum Iffshugmyncium *'
og viðhorfum til samfélagsins."
Finnst þér rithöfundar hafa ákveðið
hlutverk í samfélaginu?
.Rithöfundar eiga að fjalla um lífið í
margbreytileika sinum. Þeir eiga að
vera óhræddir við að nota skáldskap-
inn til að spyrja alls kyns spurninga
um ólíka hluti, um samfélagið, um
mannleg samskipti, um tilfinningar
okkar og hugsanir. Bókmenntir hafa
gefið mér mikið í gegnum tíðina, ég
hef trú á þvi að fólk geti sótt sér and-
lega næringu i bókmenntir og bók-
menntir geti aukið skilning okkar
á lífinu. Skáldskapur er í rauninni
orðræða spurnarinnar. Hann er ekki
orðræða valdsins. Það breytir samt
ekki því að hann getur flutt mikilvæg
skilaboð. Ég held að skáldskapurinn
eigi að mynda andstöðu við þau öfl
sem vilja stöðugt einfalda lífið, þau öfl
sem vilja næra þá blekkingu að lífið sé
einfaldara en það er. Skáldskapurinn
á að minna á margbreytileika lífsins,
vitna um að lífið er flókið."
Þetta er önnur skáldsaga þín en þú
hefur ort Ijóð ogskrifað leikrit. Hvernig
er fyrir höfund að skipta svona á milli
forma?
„Það getur útheimt töluverða
yfirlegu að finna hugmyndum sem
kvikna form sem hentar þeim. Sumar
hugmyndir eiga frekar heima í skáld-
sögu en leikriti og öfugt. Efni bókar-
innar hafði sótt fast á mig um langt
skeið áður en ég hófst handa við
skriftirnar. Ég leitaði lengi að rétta
frásagnarhættinum fyrir þessa sögu.
Hún segir frá dramatískum atburðum
og mér fannst skipta máli að lesand-
inn upplifði spennu við lesturinn,
hann skynjaði smám saman ákveðna
ógn sem liggur í loftinu, hann fyndi
stöðugt sterkar og sterkar fyrir skugg-
unum sem liggja yfir persónunum.
Það var mjög spennandi glíma að
skrifa þessa bók en um leið tók það
á mig. Þetta er verk sem kemur inn
á marga viðkvæma þætti í mannlegu
lífi, ástleysi, erfið og sársaukafull fjöl-
skyldusamskipti og andlegt ofbeldi.
Ég held að það sé óhætt að segja að
þetta sé nærgöngult verk. En þótt
þetta sé verk um kulda í samskiptum
fólks þá fjallar það líka um mannlega
hlýju, ástina og það góða í lífinu.“
Stærstu spurningarnar - stærstu svörin!
Lafleur útgáfan
659-3313
fslenskur útsaumur
Traditional Icclandic Embroidery
Yfirlitsrit um íslenskan útsaum fyrr á öldum í bók-
unum eru 50 litmyndir af útsaumsgripum í Þjóð-
minjasafni íslands, skýringarmyndirafsaumgerðum
og 24 blaðsíður með reitauppdráttum.
Verð kr. 4.390,00.
Þróun í gerð fiskvega
llöfundur, Þór Guðjónsson, er fyrrv. veiðimálastjóri (1946-
1950 og 1952-1986). í ritinu eru 30 Ijósmyndir af fiskvegum og
laxastigum, flestar teknar af höf. á ferðum hans um landið á
árunum 1946-2000; hafa fæstar þeirra birst á prenti áður
Verð kr. 2.500,00.
Jólasveinarnir þrettán
De trettcn julesvendc
The Thirteen Icelandic Christmas I.ads
Litprentuð bók með útsaumuðum myndum
og vísuin á íslensku, dönsku og ensku um
íslensku jólasveinana, Grýlu, Leppalúða og
jólaköttinn. Tilvalin aðventu- eða jólakveðja
til ættingja, vina og starfsfélaga innanlands
og utan.
Verð kr. 1.300,00.
Útgefandi: Elsa E. Guðjónsson
Dreifing: Háskólaútgáfan
I
Sendu eina fyrirsögn úr Blaðinu i dag
á holar (avbl.is og þú gætir eignast eintak
af bókinni Pétur Poppari sem fjallar um
nokkra spretti úr lífshlaupi Péturs Kristjáns
Blaðiö
Bæjarlind 14-16
201 Kópavogur
blaóió
BÓKAÚTGÁFAN HÓLAR