blaðið - 17.12.2005, Side 40
40 I TILVERAN
LAUGARDAGUR 17. DESEMBER 2005 blaðiö
UHalldóra hugsar upphátt
Málœði og mas
mannfólksins
Ég hef stundum velt því fyrir mér
hvort ég tali of mikið. Hvort ég eigi
það til að blaðra úr mér allt vit á
kostnað þess sem hlustar með það
fyrir augum að ausa úr einhverjum
viskubrunni sem ég þykist búa yfir.
Ég er kannski ekki manneskjan
sem á að svara þessu - látum vini
og vandamenn um það, en ég tel
hins vegar líklegt að margir standi
sig ósjaldan að því að tala um of. Þá
tel ég enn líklegra að flestir, ef ekki
bara allir, þekki einhvern sem fær
ómælda gleði úr tjáningarformi
tungunnar og vilji helst alltaf eiga
orðið.
Ástæðan fyrir því að ég
brydda upp á þessum hugrenn-
ingum er sú að ég las á dögunum
ansi skemmtilegan pistil sem fór
aðeins inn á þetta. Pistilinn sá ég í
bókinni „1 dag“ en þar talaði Sæunn
Kjartansdóttir, sálgreinir, í stuttu
máli um muninn á góðum sam-
ræðum og þeim sem kannski ekki
standa undir því nafni. Þær fyrr-
nefndu eru þannig úr garði gerðar
að báðir aðilar fá að tjá sig, enda séu
slík samskipti vítamín fyrir sálina.
Eftir að hafa lesið þennan pistil (auk
þess að hafa ósjaldan velt eigin mál-
gleði fyrir mér) fór ég að skoða þjóð-
félagið í heild sinni í þessu samhengi.
Mér til mikillar armæðu komst ég
að því að við mannfólkið erum síður
en svo góðir hlustendur. Jújú, auð-
vitað getum við svosem sinnt vinum
eða fjölskyldu og hlustað af athygli,
en það er eitthvað allt annað upp
á teningnum þegar aðstæður eru
aðrar.
Ef við til dæmis horfum á um-
ræðuþætti í stónvarpi, þá helst á
vettvangi stjórnmála, má glögglega
sjá að flestir eru
þarna einvörð-
ungu til þess að
blaðra og aftur
blaðra. Allir
vilja eiga orðið
og koma sínu
á framfæri og
gefa því lítinn
gaum hvað
næsti maður
hefur að segja.
Oft má líkja
þessu við leið-
inlegan ein-
leik. Reyndar
koma upp sú
skipti að hinir
málglöðu gefa frá
sér orðið, en það er
þá yfirleitt til þess
að leggja á ráðin um
hvað þeir ætla að
segja næst þegar
þeir komast að.
Skýr-
inguna á þessu
hef ég ekki á
takteinunum,
en ég get mér
þess til að
allmargir
telji sig vita
hreinlega
allt milli
h i m i n s
og jarðar.
Sömu að-
f ilar hafa
það eitt að
markmiði að koma
hinum í skilning
um þeirra skilning
og síðan ekki sög-
una meir. Þessi besservissaháttur
verður til þess að fólk situr pikkfast í
eigin vitneskju og fer á mis við hinar
ýmsu hliðar mannlegra samskipta,
sem og alla víðsýni.
Þetta er alveg afskaplega leiðin-
legt samskiptaform og ég hvet okkur
öll til þess að snúa þessu við. Fyrir
þá sem telja sér aldrei fært að gefa
orðið; Slappið þið nú aðeins af. Hver
veit! Það er aldrei að vita nema ein-
hver þarna úti viti eitthvað sem þið
vitið ekki.
Halldóra Þorsteinsdóttir
HEIMAVÖRN SECURITAS - ÖRYGGISKERFI FYRIR HEIMILIÐ
Jólastressið knýr á dyr
- Eru öll lœtin aðfara með þig?
Nú er aðeins vika til jóla og þar af
leiðandi eflaust margir farnir að
fá hnút í magann. Ekki eru það
einungis krakkarnir sem fá hnút í
magann vegna tilhlökkunar, heldur
einnig hinir fullorðnu sem láta jóla-
stressið fara með sig. Sumir eiga eftir
að baka, pakka inn gjöfum, kaupa í
matinn og fleira, enda eru dagarnir
taldir niður og oft virðist tíminn
naumur. Aðrir halda ró sinni, gera
ekki úlfalda úr mýflugu enda vel
á nótunum um tilgang jólanna og
þeirrar hátíðar sem senn rennur í
garð. Þessir síðarnefndu gera sér
grein fyrir því að þetta er ekki spurn-
ing um hversu margar sortir af smá-
kökum bakaðar eru sem máli skipta
heldur hátíðin sem slík og fegurð
hennar.
Það mættu allir einblína frekar á
jólin sem slík og láta allar áhyggjur
um smávægilega hluti lönd og leið
og njóta þessa daga án alls áreitis.
Þreyttu prófið og þú getur fundið
út hvort þú ættir að stíga á brems-
una eða hvort þú sért ein af þessum
rólyndismanneskjum.
1. Ertu búin að gera allt sem þú
þarft að gera fyrir aðfangadag?
a) Nei, ég á ennþá margt eftir og
þarf að reyna að rumpa því af helst
í dag. Ég er að renna út á tíma með
þetta...
b) Nei, kannski ekki allt saman,
en það er nógur tími til jóla og hægt
að klára þetta í rólegheitum.
c) Jú, ég er búin að klára, enda var
Jólatilboð barnanna
690 kr
Húfa -jóladiskur
jólaglas - Samloka
gos og - smákaka
QuiznosSuB
MMMH...GLÓÐAÐUR
Lækjargata 8
Sudurlandsbraut 32
það nú ekkert rosalega mikið sem
þurfti að gera.
2,Hlakkarðu til jólanna?
a) Nei, ég kvíði nú eiginlega bara
meira fyrir.
b) Jú,jú, það verður svosem komin
gleði og tilhlökkun þegar búið er að
klára það sem gera þarf.
c) Já, auðvitað! Þetta er yndislegur
tími og ég eyðilegg ekki þann tíma
með einhverjum áhyggjum af hinu
og þessu.
3. Ef þú lítur til síðustu ára,
finnst þér þú yfirleitt hafa verið
tímanlegri í jólaundirbúningi
eða ertu alltaf á síðasta séns?
a) Ég reyni að vera aðeins fyrr
búin með það sem gera þarf, enda
búin að læra af reynslunni með það.
b) Ég hef aldrei verið á réttum tíma
í þessu - þetta endar alltaf með ein-
hverjum hlaupum á Þorláksmessu.
c) Þetta hefur aldrei verið
tími sem ég hef látið verkefni eyði-
leggja fyrir mér ánægjuna. Þetta er
hátíð friðarins og engin ástæða til
að fara á límingunum.
4. Einkennast dagar þínir núna
aðallega af búðarápi, Kringlu-
ferðum og hlaupum á milli staða?
a) Já, ég eiginlega er á hlaupum
milli búða enda nóg sem þarf að
kaupa; gjafir, maturinn, möndlu-
gjöfin og fleira til.
b) Einhver tími fer nú í búðirnar,
enda vill maður nú ekki gleyma
einu né neinu. Annars er ekkert
mikið eftir.
c) Nei, síður en svo. Ég er mikið
á kaffihúsunum með vinunum, auk
þess að sinna starfi mínu, en það fer
sko lítill tími í búðirnar. Það er allt
komið!
5. Varstu búin að einsetja þér
að baka ákveðið mikið af smá-
kökum fyrir jólin, þessar sem
er eiginlega regla að gera?
a) Nei, er það ekki bara gamall
siður að þurfa að baka ío sortir af
smákökum? Ég kaupi nú bara kon-
fekt og læt þar við sitja.
b) Eitthvað bakaði ég nú, en það
var í minna lagi.
c) Já,já, það þarf alltaf að gera
ákveðnar sortir af smákökum - ann-
ars bara eru jólin ekki eins.
6. Hvað gerirðu ef þú ert úti
í umferðinni núna þessa dag-
ana og það stöðvar bíll fyrir
framan þig í dágóða stund?
a) Þú flautar, enda algjörlega
skammarlegt að stöðva svona
bílinn.
b) Þú slappar af og ferð jafnvel
út úr bílnum og býður fram hjálp.
Engin ástæða til að stressa sig á
þessu - þetta tekur fáeinar mínútur.
c) Þú sýnir skilning en ferð svo að
pirra þig á þessu ef ekkert gerist.
7. Stendur til að fara í faðmi Qöl-
skyldunnar í aðfangadagsmessu?
a) Jú, það er algjört lykilatriði til
að innsigla jólin.
b) Nei, en ég hlusta e.t.v. á mess-
una í útvarpinu heima - það er af-
skaplega friðsamlegt að gera það
klukkan 18:00.
c) Nei, það er sko lítill tími til
þess; það þarf að sjá um matinn og
svo auðvitað vilja krakkarnir strax
fara í pakkana.
8. Er það þér kappsmál að kaupa
sem dýrastar gjafir fyrir vini
og aðra fjölskyldumeðlimi?
a) Já, maður reynir nú að vera svo-
lítið flottur á því - það er ekkert leið-
inlegra en að gefa fólki eitthvað lítið
og svo fær maður meira frá þeim
sjálfur.
b) Ég spái ekkert rosalega mikið í
hvað hlutirnir kosta endilega, en að-
alatriðið er að gefa eitthvað sem mér
finnst fallegt og viðkomandi getur
hugsanlega verið ánægð/ur með.
c) Nei, það er sko engin slík pressa.
Ég er ekkert alltaf í stakk búin til að
gefa rándýrar jólagjafir - fólk fær
jafnvel bara kerti og spil ef því er að
skipta!
Reiknaðu út stigin:
1. a) 1 stig b) 4 stig 0 c) 2 stig
2. a) 4 stig b) 1 stig c) 2 stig
3. a) 2 stig b) 1 stig c) 4 stig
4. a) 1 stig b) 2 stig c) 4 stig
5. a) 4 stig b) 2 stig c) 1 stig
6. a) 1 stig b) 4 stig c) 2 stig
7. a) 4 stig b) 2 stig c) 1 stig
8. a) 1 stig b) 2 stig c) 4 stig
0-9 stig
Þú ert bara alveg að tapa þér í jóla-
stressinu og getur hreinlega ekki
stoppað. Með áframhaldi sem þessu
verðurðu úrvinda af þreytu á sjálfan
aðfangadag og ferð á mis við hátíð-
arnar. Það er ekkert nauðsynlegt að
hafa allt ioo% - þú getur ekki gert
allt og þetta eru mestmegnis hlutir
sem skipta ekki svo miklu máli. Not-
aðu frekar tímann í eitthvað betra
og reyndu að sniðganga þessi læti.
Þetta gerir engum gott og þú veist
það!
10-20 stig
Það eru eflaust flestir á svipuðu
stigi og þú. Allir vilja hafa hátíðina
sem glæsilegasta og vera búin að
ganga frá ölíum endum í tíma. Þó
finnst þér nú engin ástæða til þess
að gefa alla þína orku í þetta, enda
veistu sem er að það gerir lífið
bara flóknara. Haltu áfram á svip-
aðri braut - en þú mátt alveg láta
aðeins af þessari rosalegu dagskrá.
Farðu heldur á jólatónleika eitthvert
kvöldið og slappaðu af. Þú veist vel
að gjafirnar og maturinn er í raun
aukaatriði og að mestu skiptir að
njóta þessa daga.
21-32 stlg
Þú stendur mjög vel að vígi og ert
greinilega búin að átta þig á því sem
mestu skiptir við jólin. Þú þolir ekki
lætin, umferðina og kapphlaupið í
fólki og þú reynir að sniðganga allar
verslanakeðjur og fleira þar sem þú
veist að fólk er á hlaupum.
Eflaust ertu búin með margt sem
þú þarft að gera, en ef ekki þá hef-
urðu hvort eð er nógann tíma í er-
indagjörðir. Það er nú ekki eins og
jólin séu á morgun!
Haltu áfram á þessari braut, það
er öfundsvert að geta tekið þessu
tímabili með stóískri ró - sérstak-
lega þegar flestir gera hið öndverða.