blaðið - 17.02.2006, Blaðsíða 14

14 I ÁLIT
FÖSTUDAGUR 17. FEBRÚAR 2006 blaöiö
blaðiö——
Útgáfufélag: Árog dagurehf.
Stjórnarformaður: Sigurður G. Guðjónsson.
Ritstjóri: Ásgeir Sverrisson.
Fréttastjórar: Aðalbjörn Sigurðsson og Erna Kaaber.
FLOKKAR OG FJÁRMÁL
Krafan um að nákvæmar upplýsingar um fjárreiður stjórnmála-
flokkanna verði jafnan gerðar opinberar er í senn eðlileg og rétt-
mæt. Mikilvægt er að upplýst sé hvaðan flokkarnir þiggja fé og
ekki síður hvernig þeim fjármunum er ráðstafað.
Á undanliðnum dögum hafa birst í Blaðinu fréttir þess efnis að stjórnmála-
flokkarnir séu almennt og yfirleitt reknir með hagnaði. Erfiðlega hefur að
vísu gengið að fá tæmandi upplýsingar um þetta frá Sjálfstæðisflokknum
og Framsóknarflokknum. Staðfest hefur verið að síðarnefndi flokkur-
inn hafi verið rekinn með hagnaði árið 2004 en sjálfstæðismenn kveðast
jafnan koma þeim fjármunum, sem þeir þiggja í formi opinberra styrkja í
lóg. Þessar upplýsingar eru á hinn bóginn engan veginn fullnægjandi.
íslenskir stjórnmálaflokkar þiggja rausnarlega styrki frá Alþingi. Það eru
sumsé þeir sem hagsmuna eiga að gæta, sem útdeila fjármununum. Líkt
og leitt hefur verið í ljós í Blaðinu hafa Samfylkingin, Frjálslyndi flokkur-
inn og Vinstri-grænir skilað rekstrarafgangi. f tilfelli Samfylkingarinnar
ræðir um tugi milljóna króna á ári hverju 2001,2002 og 2004 en kosningar
fóru fram 2003 með óheyrilegum tilkostnaði.
Það er óeðlilegt að flokkar, sem að stærstum hluta eru reknir fyrir skattfé
almennings, skili hagnaði. Þeir eru ekki fyrirtæki. Ef þörfin er ekki meiri
en svo að afgangur verður eru þeir fjármunir, sem sóttir eru í vasa skatt-
greiðenda stjórnmálaflokkum til handa, óhóflegir.
Margir telja nauðsynlegt að veittar séu upplýsingar um fjármál flokkanna
með þeim rökum að þannig megi tryggja að auðvald og hagsmunahópar
hafi ekki fjárhagsleg tök á stjórnmálasamtökum. Sama upplýsingakrafa á
við um hvernig flokkarnir kjósa að verja þeim fjármunum, sem þeir fá frá
almenningi. Er t.d. sjálfsagt og eðlilegt að þeim fjármunum sé varið til
að halda við húseignum eða greiða niður skuldir flokka og flokksbrota,
sem nú heyra sögunni til? Flverjir eru hagsmunir skattgreiðenda í því efni?
Og er sjálfsagt og eðlilegt að flokkar geti tekið frá hluta af þeim opinberu
styrkjum, sem þeir þiggja og safnað í sarpinn, til að fjármagna t.a.m. bar-
áttu fyrir Alþingiskosningar? Hvernig ávaxta annars flokkarnir fjármuni
sína?
Fleira í fréttum Blaðsins um fjármál flokkanna vekur athygli. Þannig
þáði Samfylkingin árið 2004 aðeins rúmar þrjár milljónir króna í formi
„frjálsra framlaga og styrkja“. Sú spurning vaknar hvort stuðningur kunni
að vera í öðru formi og illgreinanlegur í grófu rekstraryfirliti.
Skattgreiðendur eiga rétt á tæmandi upplýsingum um fjárreiður
stjórnmálaflokka.
Auglýsíngastjóri: Steinn Kári Ragnarsson. Ritstjórn & auglýsingar: Bæjarlind 14-16,201 Kópavogur.
Aðalsími: 510 3700. Símbréf á fréttadeild: 510.3701. Símbréf á auglýsingadeild: 510.3711.
Netföng: vbl@vbl.is, frettir@vbl.is, auglysingar@vbl.is.
Prentun: Prentsmiðja Morgunblaðsins. Dreifing: íslandspóstur.
SKP..kúlulegur
..keflalegur
..veltilegur
..rúllulegur
..flangslegur
..búkkalegur
SmkSjuvogl 66, 200 Kópavogl - httpMvww.landvelar.ls
SÍMI580 5800
Auglýsingar J IU u/44
blaðiö-
TíL$úlW,
Móðgunargirnin og málfrelsið
Ég brá mér suður til Persaflóa í
síðustu viku, til Dubai í Samein-
uðu arabisku furstadæmunum
nánar tiltekið. Þar hitti ég mann,
múslima frá Indónesíu, sem var
alveg til í að ræða skopmynda-
málið, kannski af því að hann
var aðeins í glasi. Hann kvaðst
ekki taka myndirnar sérstaklega
nærri sér og fannst varla við öðru
að búast af blöðum í villutrúar-
löndunum. „Öll blöð eru drasl,"
staðhæfði maðurinn. Eins virt-
ist hann sannfærður um að blöð
á Vesturlöndum hlytu að vera á
snærum ríkisstjórna sinna. Þegar
ég reyndi að teíja honum trú um
að því væri ekki þannig farið og
blöðin væru í einkaeigu benti
hann mér á það á móti að blöðin
myndu aldrei dirfast að prenta
því um líkt án samþykkis utan-
ríkisráðuneytisins. En þó hann
segðist hafa móðgast sem mús-
limi vegna skopmyndanna, sem
sýndu Múhameð spámann í svíns-
líki eða með klámfengnum hætti,
þá taldi hann ekki þörf á neinum
sérstökum aðgerðum vegna þess.
Allah myndi refsa Vesturlöndum
og þyrfti ekki verslunarbann til.
Hófstilling í Dubai, hiti í Árósum
Afstaðan í helsta fjölmiðlinum
við Persaflóa, Gulf News, var
tiltölulega hófstillt. Þar birtust
lærðar greinar um hvernig mús-
limar væru sárir og særðir vegna
myndanna, en á hinn bóginn
var þar engin herhvöt gegn Dan-
mörku eða öðrum löndum, líkt
og finna mátti í ýmsum öðrum
fjölmiðlum arabaheimsins. Þar
ræður sjálfsagt miklu að fursta-
dæmin eru afar vestræn og vald-
hafarnir leggja ofuráherslu á
stöðugleika.
Það var eiginlega ekki fyrr en
ég var á heimleið með SAS, sem
skopmyndamálið dundi á manni
af fullum þunga. Ég las Jyllands-
Posten spjaldanna á milli og ég
held að það séu engar ýkjur að %
blaðsins voru undirlagðir af þessu
eina máli. Fréttum af hinumýmsu
hliðum málsins, en þó ekki síður
greinum eftir málsmetandi fólk,
þar sem málið var brotið hraust-
lega til mergjar. Flestir voru á því
3
AÉ
Andrés Magnússon
að auðvitað væri málsfrelsið heil-
agt og svo framvegis, en um leið
voru þeir vandfundnir, sem ekki
slógu þann varnagla, að jafnauð-
vitað væri að forðast yrði að gera
eða segja nokkuð það, sem gæti
sært trúarskoðanir annarra.
Mér fannst þetta hljóma býsna
skynsamlega og svei mér ef ég
hafði sjálfur ekki látið aðra eins
flatneskju út úr mér undanfarna
daga.
Móðgunargirnin má ekki ráða
En þetta stenst enga skoðun. Á
málfrelsið ævinlega að takmark-
ast af þeim móðgunargjarnasta?
Þá er ég hræddur um að lítið yrði
sagt eða skrifað. En þá segja sjálf-
sagt sumir að þegar trúarbrögð
séu annars vegar verði aðrar
reglur að gilda. Má vera, eins og
lög um guðlast bera vott um, en
þá þurfa línurnar líka að vera
býsna skýrar. Almennar yfirlýs-
ingar um að þetta eða hitt særi
mann vegna þess að nafn Guðs sé
lagt við hégóma hrekkur þannig
ekki til.
Það er erfitt að verjast þeirri
hugsun að þetta mál snúist um
eitthvað allt annað en trúarbrögð
í ljósi þess að egypskt dagblað
birti umræddar myndir síðast-
liðið haust án þess að ritstjórarnir
væru grýttir eða gagnrýndir ákaf-
lega. En jafnvel þó svo að þorri
múslima væri í alvöru miður sín
vegna þess hvernig vegið væri að
trú þeirra með þessum myndum,
þá hvað? Bæri Jyllands-Posten eða
öðrum vestrænum fjölmiðlum
að taka sí og æ mið af móðgunar-
girni strangtrúaðra múslima?
I arabaheiminum er Bangsímon
vinsæl fígúra, en af tillitissemi við
trúaða er Gríslingurinn alltaf fjarri
góðu gamni. Rétt eins og í hinni ar-
abísku útgáfu Prúðuleikaranna fékk
sá bleiki senuþjófur Svinka aldrei að
vera með. Ber okkur þá að strika þá
vanhelgu karaktera út líka? Æ, nei.
Höfundur er blaðamaður.
Klippt & skorið
klipptogskorid@vbl.is
algopinn góðkunni, Jakob Bjarnar
Grétarsson, skrifar leiðara DV í
gær þar sem
hann gerir fjárhættuspil
að umtalsefni. Nefnir hann
að (slendingum þyki mikið
gaman að fjárhættuspili
einsog þeirhjá Háskólanum,
Rauða krossinum, Landsbjörg og SÁÁ geta
vottað með gleðitár á hvarmi. Á hinn bóginn
sé þess enginn kostur að spila Póker, Black Jack
eða ámóta spilavítssport með löglegum hætti.
Þetta telur Jakob fáránlegt fyrirkomulag og
segir löggjafann raunar grafa undan sjálfum
sér og lögunum með því að vera ekki sam-
kvæmur sjálfum sér. Á sama tíma séu veðsjúk
gamalmenni og öryrkjar rúin Inn að skinninu
af spilakössum um allan bæ. Á þetta má allt
fallast, en fylgja verður sögunni að Jakob er
afarliðtækurbridsspilari.
Enn berast fregnir af því að Dagsbrún,
undir forystu Gunnars Smára Eg-
ilssonar, hyggi á strandhögg ( Dan-
mörku. Ekki er útilokað að fyrirtækið kaupi
danskt útgáfufyrirtæki, en danskir fjölmiðlar
telja líklegra að Dagsbrún stofni einfaldlega
nýtt blað, fríblað, sem dreift yrði (heimahús
og við almenningsamgöngumannvirki. Stóra
spurningin er hins vegar hver
verður fenginn til verkstjórnar
slíks verkefnis. Skjólstæðingur
Gunnars Smára, Mikael Torfa-
son, er sagður koma vel til greina,
hann kunni til verka og er heimavanur í Kaup-
mannahöfn, þar sem hann bjó um hrið.
Staksteinar í Morgunblaðinu hjóla í
gær i Björgvin G. Sigurðsson, al-
þingismann Samfylkingarinnar og
pennavin Blaðsins, fyrir að setja sig á móti
tóbaksfrumvarpi Jóns Kristjánssonar, heil-
brigðisráðherra. Er Björgvin uppnefndur frjáls-
hyggjupostuli, sem Klippara þykir koma sem
Staksteinar úr glerhúsi. Svo er spurt: „Hefur
einhver orðið var við að eftir
jákvæðum núverandi tóbaks-
lagaj sé farið á veitingastöðum
landsins?" og svo svarar höf-,
undursérsjálfur. Hins vegarmá
efast um þekkingu hans á því i1
Ijósi þess að helstu höfundar Staksteina, þeir
Styrmir Gunnarsson og Ólafur Þ. Steph-
ensen, eru báðir annálaðir bindindismenn og
þekkja öldurhús tæpast nema af afspurn.